Giảm sa sút trí tuệ nhờ chăm làm việc, suy nghĩ

Một nghiên cứu gần đây cho thấy, các hoạt động kích thích tâm thần trí tuệ có thể bảo vệ não bộ chống lại các tác động của quá trình lão hóa, thậm chí còn có tác dụng phần nào đó chống lại các căn bệnh sa sút trí tuệ hoặc bệnh Alzheimer nếu như nhà bạn có gen bệnh này.

Các hoạt động luôn khiến não bạn bận rộn bao gồm: sử dụng máy tính, làm nghề thủ công, chơi các trò chơi hoặc tham gia các hoạt động mang tính chất xã hội, sẽ làm giảm sự xuất hiện các yếu tố nguy cơ bệnh liên quan đến trí tuệ ở những người trong độ tuổi từ 70 trở lên.

Các hoạt động mang tính thách thức trí não còn làm chậm lại những tác động tiêu cực của những bệnh liên quan trí tuệ đang trong giai đoạn đầu. Đọc sách báo thường xuyên dường như cũng không mang lại được những lợi ích nhiều đến như vậy.

Các nhà nghiên cứu tìm thấy các lợi ích của việc trí tuệ luôn được kích thích, thậm chí còn giúp những người có apolipoprotein E (APOE) E4- một gen tiềm ẩn của bệnh sa sút trí tuệ và Alzheimer. Những người có mang những gen là yếu tố nguy cơ (APOE E4) tham gia những hoạt động trên thường xuyên cũng phần nào giảm bớt sự bùng phát sớm các triệu chứng của bệnh.

Nghiên cứu được tiến hành trên 1.900 người, cả nam lẫn nữ khỏe mạnh về lão hóa trong vòng 4 năm tại bệnh viện Mayo của Mỹ, với độ tuổi trung bình là 77 tuổi. Trong thời gian nghiên cứu, 450 đối tượng đã bắt đầu có những biểu hiện suy giảm nhận thức nhẹ - tuy biểu hiện nhẹ nhưng rất đáng chú ý vì có thể đó là những dấu hiệu khởi đầu của căn bệnh Alzheimer.

Mặc dù nghiên cứu chưa chứng minh được mối quan hệ nhân quả thực sự của các hoạt động kích thích trí não với việc mắc bệnh sa sút trí tuệ, nhưng những người thường xuyên tham gia vào các hoạt động trí não có nguy cơ suy giảm trí nhớ thấp hơn. Ví dụ, các nhà nghiên cứu đã nhìn thấy nguy cơ này giảm với mức độ khác nhau ở những nhóm sau:

giảm 30% ở những người thường xuyên sử dụng máy tính;
giảm 28% ở những người tham gia hoạt động nghề thủ công;
giảm 23% ở những người tham gia các hoạt động xã hội;
giảm 22% người thường xuyên chơi các trò chơi.

Các nhà nghiên cứu cũng thấy rằng những người tham gia các hoạt động trên tối thiểu từ 1 đến 2 lần trong tuần sẽ thực sự giảm nguy cơ mắc bệnh hơn những người chỉ tham gia các hoạt động trên từ 2-3 lần một tháng hoặc ít hơn.

Để có một bộ não luôn làm việc tốt thì việc kích thích trí não phải ở các cấp độ khác nhau, chẳng hạn như suy nghĩ vài vấn đề cùng một lúc hoặc các hoạt động đòi hỏi phải có sự giải quyết các vấn đề đó trong thực tế.

Hãy nghĩ về việc sử dụng một hệ điều hành mới hoặc một phần mềm ứng dụng trên một chiếc máy tính, đó là cả một thách thức to lớn. Hoặc hãy thử bắt đầu một công việc mới mẻ, bạn có thể làm sai có thể mất nhiều thời gian hơn nhưng quan trọng là bạn vẫn có thể giải quyết vấn đề đó. Đây chính là một ví dụ về việc kích thích trí não làm việc thường xuyên hơn. Chơi ô chữ hoặc sodoku cũng là những bài tập tốt cho trí não.

Nhưng lưu ý là một số hoạt động có thể có tác dụng với người này nhưng lại không tác dụng với người khác, do vậy bạn cần kiên trì tìm cho ra một hoạt động phù hợp với mình.

Nghiên cứu này chỉ nhằm cung cấp thêm các bằng chứng cho các bác sỹ lão khoa thuyết phục bệnh nhân rằng việc tập luyện cho bộ não là vô cùng quan trọng để tránh các tác động của lão hóa. Bên cạnh đó đây cũng là bằng chứng nhắc nhở những người có dấu hiệu nhẹ của bệnh sa sút trí tuệ tuổi già nên tìm cách kích thích não thường xuyên hơn là trông chờ vào những tiến bộ trong điều trị y khoa.

Đồng thời cũng là một thông điệp gửi đến cho những ai sắp bước vào tuổi già là bạn cần phải tập thể dục cho bộ não nếu như không muốn chúng bị gục ngã ở tuổi già, điều này không có nghĩa là bạn phải giải 10 cấu đố ô chữ trong 1 ngày mà chỉ đơn giản là những công việc nhẹ nhàng để đầu óc theo kịp với những tiến bộ của xã hội. Đặc biệt là nếu bạn yêu thích công việc nào đó thì hãy theo đuổi nó một cách say sưa đừng ngần ngại rằng mình đã già.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP