Những điều bạn chưa biết về não bộ

Não bộ là cơ quan phức tạp, cũng là cơ quan cao cấp nhất trong số những cơ quan của loài người. Và bởi vì nó quá cao cấp, nên con người vẫn còn đang phải tiếp tục tìm hiểu và khám phá về hoạt động của não bộ.

Tuy nhiên, một số người với trí óc thông minh của mình đã xây dựng được một công cụ hữu ích để khám phá não bộ, ví dụ như kỹ thuật chụp cộng hưởng từ MRI. Những kỹ thuật như vậy sẽ giúp loài người hiểu rõ hơn về cách thức bộ não hoạt động cũng như sẽ loại bỏ được một vài “tin đồn thất thiệt” về não bộ đã tồn tại từ rất lâu đời.

Não trái và não phải?

Một số người khẳng định họ là người “não phải” vì họ có xu hướng nhìn cuộc sống theo một cách rất sáng tạo và đầy mơ mộng. Trong khi đó, những người được cho là người “não trái” lại là những người suy nghĩ rất logic và có xu hướng giải quyết vấn đề dựa vào nguyên nhân.

Một nghiên cứu gần đây đã khám phá ra sự thật về não trái và não phải. Sau khi kiểm tra và theo dõi 1.011 bộ não trong vòng 2 năm, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, không có bằng chứng nào chứng minh một người sẽ sử dụng não trái hay não phải nhiều hơn cả. Kết quả nghiên cứu đã được xuất bản trên tạp chí PLOS One.

Con người chỉ sử dụng khoảng 10% não bộ của mình?

Một ngày nào đó, bạn có thể cảm thấy như não bộ của mình đang không làm việc hết công suất có thể. Tuy nhiên, không có một bằng chứng nào chứng minh rằng, não bộ chỉ sử dụng 10% chức năng của nó. Như một bác sỹ trong Viện Smithsonian đã nói: “Não bộ là một cơ quan quý giá. Bạn sẽ cần rất nhiều năng lượng để hình thành bộ não khi còn là bào thai, để phát triển não bộ khi là trẻ nhỏ và để duy trì chức năng não bộ khi ở tuổi trưởng thành. Và trong quá trình tiến hóa của mình, không có lý do gì để bạn phải mang theo những mô não dư thừa cả, bởi đó là cả một sự lãng phí.” Tuy nhiên, về cơ bản, có thể bạn sẽ không sử dụng hết 100% chức năng của não bộ, nhưng, chắc chắn bạn cần nhiều hơn 10% để có thể tồn tại như ngày nay.

“Mình vào đây làm gì nhỉ?”

Đã bao giờ bạn có cảm giác như bị mất trí nhớ khi bước vào một căn phòng và không nhớ mình vào phòng định làm gì không?

Các nhà nghiên cứu tại trường Đại học Notre Dame đã nghiên cứu về hiện tượng này và thấy rằng não bộ đã “chia ngăn” các thông tin, do vậy chỉ cần một cánh cửa phòng hay một hàng rào, bức tường hay bất cứ rào cản vật lý nào cũng có thể khiến não bạn “quên” đi một công việc đang làm và chuyển sang một “ngăn” thông tin khác. Do vậy, tốt nhất bạn nên sắp xếp lại các “ngăn” thông tin của mình và loại bỏ đi các thông tin không còn cần thiết nữa. Mặc dù hiện tượng này đôi khi có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu, nhưng nó lại rất có ích vì nó sẽ khiến bạn phải tập trung vào công việc đang làm hơn.

Tập trung suy nghĩ giúp bạn đưa ra quyết định tốt hơn

Mặc dù bạn có thể không muốn phải đưa ra một quyết định lớn (ví dụ như mua một ngôi nhà) trong một tình huống hấp tấp, vội vàng, nhưng đôi khi, việc quên đi một thứ gì đó trong một khoảng thời gian sẽ làm bạn đưa ra những quyết định đúng đắn hơn.

Các nhà nghiên cứu tại Carnegie Mellon sử dụng kỹ thuật chụp cộng hưởng từ trên 27 người trước khi yêu cầu họ nghĩ về một quyết định khó khăn, ví dụ như mua một chiếc ô tô sau đó yêu cầu họ ghi nhớ một vài thông tin. Các nhà nghiên cứu thấy rằng, vùng vỏ não trước – vùng chịu trách nhiệm trong việc đưa ra các quyết định và trong việc học tập, ghi nhớ, vẫn có khả năng xử lý các quyết định (về việc mua xe ô tô) trong khi não đang nghĩ về một vấn đề khác (cố gắng ghi nhớ những thông tin mà các nhà nghiên cứu đưa ra). Điều này có nghĩa là, bạn không nhất thiết phải chăm chăm chỉ nghĩ về quyết định quan trọng nào đó thì mới có thể đưa ra quyết định đúng đắn được, mà bạn vẫn có thể làm nhiều việc khác cùng lúc, trong khi não bộ vẫn đang tiếp tục xử lý quyết định đó của bạn.

Nghe nhạc Mozart làm bạn thông minh hơn

Rất nhiều phụ nữ mang thai nghe nhạc Mozart hàng ngày với hy vọng con của họ sinh ra sẽ thông minh hơn, thậm chí còn hy vọng âm nhạc sẽ khám phá ra phần thiên tài bên trong em bé. Một nghiên cứu năm 1993 trên 36 sinh viên nghe nhạc Mozart thấy rằng những sinh viên này sẽ có chỉ số IQ cao hơn trung bình là 8 điểm khi làm một bài kiểm tra IQ. Nghiên cứu này chính là khởi đầu cho lý thuyết về ảnh hưởng của nhạc Mozart lên chỉ số IQ.

Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ, nghiên cứu này chỉ nghiên cứu tác động của nhạc Mozart lên lý luận không gian – thời gian, là một mảng của nghiên cứu khoa học máy tính mà không nghiên cứu tác động của nhạc Mozart lên trí thông minh nói chung. Nhiều năm sau nghiên cứu trên, các nhà nghiên cứu đã khẳng định rõ ràng rằng, nhạc Mozart chưa bao giờ sẽ cải thiện trí thông minh nói chung cả. Nói cách khác, nhạc Mozart có thể sẽ rất hay, nhưng nó sẽ không khiến bạn trở nên thông minh hơn hay trở thành thiên tài.

Con người đang ngày một thông minh hơn?

Trong khi khoa học công nghệ đang ngày một trở nên phức tạp hơn bao giờ hết, thì có những bằng chứng cho rằng, con người đang “không tiến hóa” cùng với chiếc smartphone.

Một chuyên gia về di truyền học tại trường Đại học Stanford cho rằng, con người chúng ta đang phá vỡ quá trình chọn lọc tự nhiên, nhờ có các tiến bộ về khoa học công nghệ và y tế. Do vậy, con người đang có xu hướng trở nên “ngớ ngẩn” hơn và cảm xúc không được duy trì ổn định so với con người cách đây 3.000 năm. Khi con người còn đang sống cuộc sống săn bắt, hái lượm và tìm mọi cách để tránh không trở thành bữa tối của đồng loại, thì một sai lầm nhỏ sẽ đồng nghĩa với cái chết, do đó, những gen không thành công hay gen xấu cũng sẽ chết theo những người này. Những người sống được lâu nhất sẽ là những người thông minh nhất và có khả năng sinh sản. Nhưng ngày nay, quy luật đó đã không còn đúng nữa. Cuộc sống đã trở nên “nhân từ” hơn, và do vậy, các gen (bao gồm cả những gen xấu) sẽ có cơ hội nhân lên và lan rộng.

Rượu sẽ giết chết các tế bào não?

Khi say, rất có thể bạn sẽ cảm thấy mình không được sáng suốt như bình thường, nhưng nguyên nhân không phải là do rượu đã tiêu diệt các tế bào não. Chụp não của những người uống rượu chỉ ra rằng, mặc dù những tế bào não của họ không chết nhưng phần cuối của các dây thần kinh đều đã bị tổn thương và ảnh hưởng đến các chức năng của não bộ. Theo một nghiên cứu từ các chuyên gia về rượu tại Đại học ở Buffalo, những tổn thương do rượu gây ra với não bộ thường không thể hồi phục được.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp