Cơ thể bạn có đến hàng tỉ nơ ron thần kinh. Đa số trong đó là các dây thần kinh ngoại biên, có cấu tạo giống như các nhánh cây lan rộng ra tất cả các hướng, truyền tải tin nhắn đến thân cây là não và tủy sống của bạn. Khi mọi hoạt động đều trôi chảy, não nhận các thông tin cần thiết điều khiển các chuyển động cơ, cảm giác đau và giữ cho các cơ quan bên trong làm việc chính xác. Tuy nhiên khi các dây thần kinh ngoại biên bị phá hủy, đó hoàn toàn là một câu chuyện khác: Đi bộ có thể trở thành một thách thức, bạn có thể trải qua cảm giác đau khôn nguôi hoặc bạn hoàn toàn có thể rơi vào tình trạng đau đớn vô cùng bởi bản thân không hề có nhận thức nào về mức độ nóng của lò nướng khi sử dụng.
Theo Viện rối loạn thần kinh và đột quỵ quốc gia Mỹ, ước tính có khoảng 2 triệu người Mỹ bị tổn thương thần kinh ngoại biên. Tiểu đường là nguyên nhân số 1, một số khuyết tật giải phẫu là nguyên nhân số 2, tiếp theo đó là bệnh Lyme và lặp lại các chuyển động.
Những nguyên nhân khác bao gồm đột ngột chấn thương (như tai nạn giao thông), thiếu hụt vitamin, phơi nhiễm nhiều với các chất độc (rượu, thuốc ung thư, chì, thủy ngân và asen), nhiễm trùng và rối loạn tự miễn như viêm gan C, bệnh bạch cầu, HIV, Epstein-Barr, viêm khớp mãn tính tăng dần và hội chứng Guillain-Barré. Trong đó, khoảng 30-40% các trường hợp bệnh thần kinh là tự phát, có nghĩa là không tìm được nguyên nhân rõ ràng gây ra nó.
Tin tốt ở đây là các nơ rơn thần kinh thường bị phá hủy một cách chậm rãi. Điều này có nghĩa là bạn hoàn toàn có khả năng chữa trị trước khi bệnh diễn biến nặng hơn. Tuy nhiên để có được chẩn đoán chính xác không phải là điều dễ dàng. Hãy tìm đến bác sĩ nếu bản thân có một trong các triệu chứng dưới đây:
Tê cóng, ngứa râm ran hoặc nóng người
Cảm giác này có thể lan tỏa từ bàn tay hoặc bàn chân vào cánh tay hoặc chân của bạn. Việc kìm nén các dây thần kinh cảm giác (thường trong lúc ngủ) là tương đối phổ biến và các triệu chứng như tê hoặc ngứa râm ran có thể xảy ra tạm thời. Tuy nhiên nếu trạng thái ngứa như kiến bò này không dừng lại, hãy kiểm tra nó.
.png)
Khó khăn, không thế chuyển động các bộ phận của cơ thể
Nếu các dây thần kinh vận động bị ảnh hưởng thfi việc bị yếu các cơ quan thậm chí tê liệt các cơ quan, bộ phận là điều có thể xảy ra. Những dấu hiệu tương tự cũng có thể chỉ ra rằng bạn đang có một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cần đi cấp cứu. Nếu bạn thực sự có một cơn đột quỵ, bạn sẽ can được chăm sóc y tế càng sớm càng tốt.
Cơn đau chỉ chạy xuống một bên chân
Một cơn đau dữ dội, ngứa rát bắt đầu từ lưng dưới và di chuyển xuống phía sau chân có nghĩa là bạn đang đau thần kinh tọa. Điều này xảy ra khi dây thần kinh ở hông bị chèn ép hoặc bị tổn thương, do thoát vị đĩa đệm ở cột sống hoặc do mắc bệnh lý như tiểu đường.
Cơn đau khó chịu hơn bình thường.
Đột nhiên bạn vấp ngã nhiều hơn bình thường? Nếu các nơ ron thần kinh lớn bị ảnh hưởng hoặc tổn thương, cơ thể sẽ không cảm nhận được vị trí, thiếu sự phối hợp dẫn đến té ngã. Nó cũng có thể chỉ ra rằng bạn đang mắc một tình trạng như bệnh Parkinson, trong đó các tế bào thần kinh trong não đang bị hư hỏng.
Cơn đau ngắn, dữ dội
Bạn có thể mắc một tình trạng gọi là đau dây thần kinh chẩm, có thể xảy ra khi một dây thần kinh ở cổ bị chèn ép. Ngay lúc đó bạn cần một mũi tiêm tạm thời để ngăn chặn những vấn đề rắc rối của nơ ron do truyền tín hiệu đau.
Ra quá nhiều hoặc quá ít mồ hôi
Đó có thể là một dấu hiệu cho thấy các dây thần kinh mang thông tin từ bộ não đến tuyến mồ hôi đã bị tổn hại. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm để đo lường mồ hôi và nhịp tim của bạn.
Bạn mắc các tổn thương bởi vì bạn không cảm thấy những cảm giác bản thân nên có
Nơ ron cảm giác báo cho bộ não rằng bề mặt của những vật nào gây nguy hiểm cho cơ thể. Nếu những nơ ron này không thực hiện đúng chức năng của chúng, bạn có thể gặp phải nhiều tai nạn nguy hiểm ví dụ như bỏng, tổn thương do vết cắt hoặc một số tai nạn khác bởi bạn không thể nhận ra mình đang chạm vào những thứ nóng, sắc nhọn hoặc một số đồ vật gây hại khác.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
