Suy giảm trí nhớ sau sinh là do đâu? Phương pháp khắc phục

Ra chợ không biết muốn mua gì, bế con trên tay vẫn loay hoay hỏi con đâu, đang nấu ăn bỏ quên làm việc khác…Đó chính là chứng suy giảm trí nhớ sau sinh phụ nữ rất hay gặp phải.

Chứng đãng trí sau sinh gây ra nhiều bất tiện cho chị em trong cuộc sống thường ngày

1. Suy giảm trí nhớ sau sinh là gì?

Có không ít phụ nữ sau sinh gặp rắc rối về chứng hay quên, đãng trí của mình. Nhiều chị em phàn nàn rằng sau sinh không bao lâu đã rất hay gặp tình trạng làm trước quên sau. Ví dụ không nhớ nổi chìa khóa nhà, khóa xe để đâu; không nhớ được số nhà, tên đường; ra chợ không biết mình muốn mua gì; bế con trên tay mà vẫn loay hoay hỏi con đâu; nhất là đang nấu ăn bỏ quên làm việc khác gây ra những tình huống dở khóc dở cười…Đó chính là chứng suy giảm trí nhớ xảy ra sau khi chị em sinh nở.

Chứng đãng trí sau sinh đôi khi gây ra những bất tiện trong cuộc sống thường ngày, khiến chị em hoang mang không biết bao giờ mình mới hết suy giảm trí nhớ.

2. Nguyên nhân phụ nữ suy giảm trí nhớ sau sinh

Lý giải về hiện tượng này, các bác sĩ cho biết phụ nữ bị giảm trí nhớ sau sinh thường là do ảnh hưởng của hormone thai kỳ khiến não bộ hoạt động trì trệ. Sự ảnh hưởng của hormone này đến mỗi bà mẹ là khác nhau, không ai giống ai.

Có người ảnh hưởng sớm thì đã mắc chứng suy giảm trí nhớ từ khi mang thai, có người muộn hơn thì sau sinh 3-6 tháng. Có người ảnh hưởng ít thỉnh thoảng mới đãng trí, nhưng có người ảnh hưởng nhiều gây ra khó khăn trong cuộc sống. Dưới đây là một số nguyên nhân chính khiến phụ nữ gặp rắc rối do chứng hay quên sau sinh của mình.

1.1. Do hormone Estrogen

Sự mất cân bằng hormone Estrogen sau sinh khiến cơ thể bà mẹ chưa kịp thích nghi là nguyên nhân chủ yếu gây ra hiện tượng đãng trí sau sinh. Một số nghiên cứu cho kết quả: Phụ nữ đã từng sinh nở trí nhớ kém hơn hẳn những người cùng độ tuổi chưa sinh con.

Estrogen không chỉ là một hormone của riêng phụ nữ mà còn có trách nhiệm trong việc duy trì khả năng ghi nhớ. Cụ thể Estrogen có thể thể tác động đến tế bào gốc hệ thần kinh trung ương, tái sinh đồi hải mã, thay đổi hình dáng não bộ.

Ngoài ra, một loại hormone khác được sản xuất nhiều ở giai đoạn cho con bú có tên là Oxytocin cũng gián tiếp gây giảm trí nhớ sau sinh, do chúng có thể làm giảm nồng độ Estrogen trong máu.

1.2. Do trầm cảm sau sinh

Sau khi sinh con, cuộc sống của người phụ nữ gần như đảo lộn hoàn toàn. Vừa sinh con cơ thể mệt mỏi, rất cần nghỉ ngơi, phục hồi thì cùng lúc đó phụ nữ phải đảm nhiệm thêm việc làm mẹ. Nếu thiếu sự quan tâm, chia sẻ từ người thân trong gia đình, đặc biệt là người chồng thì phụ nữ sẽ có nguy cơ bị trầm cảm sau sinh.

Bên cạnh đó, nhiều phụ nữ thường quay trở lại công việc khá sớm sau sinh con. Tất cả áp lực từ việc làm mẹ, làm vợ, đi làm…khiến phụ nữ kiệt sức, mệt mỏi quá độ. Từ đó não bộ mất tập trung do phải phân tán suy nghĩ vào nhiều việc, gây nên hiện tượng ức chế thần kinh và dẫn tới suy giảm trí nhớ.

Giảm sút trí nhớ sau sinh thường là do ảnh hưởng của hormone thai kỳ khiến não bộ hoạt động trì trệ

1.3. Do chế độ dinh dưỡng không đầy đủ

Ngay khi mang thai, cơ thể mẹ đã phải chia sẻ một phần dinh dưỡng nuôi bào thai. Sau sinh việc phải nuôi con bằng sữa mẹ đòi hỏi nguồn dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý và liên tục. Nếu không có một chế độ ăn đa dạng, mà lại kiêng khem quá mức thì phụ nữ dễ thiếu chất, thiếu máu nuôi não bộ và gây chứng hay quên sau sinh.

1.4. Suy giảm trí nhớ sau sinh do ngủ không đủ giấc

Người mẹ sau sinh thường xuyên thức đêm chăm con nên hay thiếu ngủ trầm trọng. Trong khi đó, giấc ngủ rất quan trọng cho việc tái tạo, sản sinh tế bào mới, cũng là thời gian để não bộ nghỉ ngơi.

3. Suy giảm trí nhớ sau sinh có chữa khỏi được không?

Như đã phân tích ở trên, sự mất cân bằng hormone Estrogen là một nguyên nhân chính dẫn đến chứng đãng trí sau sinh. Khi mang thai, hormone này tăng dần trong giai đoạn 3 tháng đầu và 3 tháng giữa, sau đó giảm dần ở giai đoạn cuối thai kỳ. Thường hormone này phải mất 3 tháng sau hậu sản mới trở về cân bằng. Khi đó chứng hay quên của phụ nữ sẽ được cải thiện và trở về bình thường. Vì vậy giảm sút trí nhớ sau sinh chỉ là tạm thời và có thể tự khỏi.

Tuy nhiên, căn bệnh này thường mang tính chất cá thể, tùy từng trường hợp cụ thể mà mức độ ảnh hưởng sẽ khác nhau. Nếu ảnh hưởng nhẹ thì chỉ vài tháng sau sinh là bà mẹ đã cải thiện trí nhớ, nặng hơn là kéo dài nhiều năm thậm chí gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống hàng ngày.

Đãng trí sau sinh hoàn toàn có thể cải thiện và khắc phục được

4. Cách khắc phục tình trạng suy giảm trí nhớ sau sinh nhanh chóng

Đãng trí sau sinh hoàn toàn có thể cải thiện và khắc phục nếu phụ nữ được nghỉ ngơi hợp lý, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, không quá áp lực trong việc cân bằng cuộc sống và nhận được sự sẻ chia, thấu cảm từ những người thân trong gia đình.

4.1. Hãy chia sẻ gánh nặng với người thân trong gia đình

Phụ nữ sau sinh khi gặp mệt mỏi, áp lực trong việc chăm con không nên chịu đựng một mình, mà nên chia sẻ những khó khăn đang gặp phải với người thân trong gia đình, đặc biệt là người chồng.

Người đàn ông trong gia đình cần quan tâm đến phụ nữ sau sinh nhiều hơn, giúp đỡ nhiều hơn, trò chuyện nhiều hơn để họ cảm thấy được thoải mái về mặt tâm lý. Ngược lại, cần hạn chế lời nói tiêu cực, to tiếng, trì triết…khiến phụ nữ trầm cảm sau sinh. Việc vợ chồng thường xuyên chia sẻ khó khăn vừa giảm nguy cơ stress, đãng trí vừa duy trì hạnh phúc gia đình.

4.2. Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý

Tốt nhất chị em sau sinh nên chú trọng bổ sung nguồn Estrogen tự nhiên thông qua các thực phẩm như đậu nành, các loại hạt điều, hạt vừng, hạt lạc…

Bên cạnh đó là các thực phẩm bổ sung sắt, canxi, magie, photpho, omega-3, vitamin B, C,A…tốt cho cơ thể và não bộ như: Hải sản, thịt bò, các loại rau màu xanh, quả óc chó, dâu tây, táo,….

Phụ nữ nên chia nhỏ bữa ăn, uống đủ nước mỗi ngày và đặc biệt hạn chế trà, cà phê khi cho con bú.

Sắt, canxi, magie, photpho, omega-3, vitamin B, C, A…đóng vai trò quan trọng cho việc duy trì trí nhớ

4.3. Ngủ đủ giấc

Khi giờ giấc sinh hoạt đảo lộn ngày đêm rất khó để phụ nữ duy trì một giấc ngủ sâu và dài 8 tiếng như trước. Tuy nhiên, việc cho não bộ nghỉ ngơi đúng và đủ số lượng rất quan trọng trong việc tăng cường trí nhớ. Phụ nữ sau sinh nên tạo thói quen ngủ trưa giấc ngắn 20-30 phút, tranh thủ ngủ khi con đi ngủ, làm sao để ngủ đủ ít nhất 8 tiếng mỗi ngày.

Bên cạnh đó, cha mẹ nên tạo thói quen ngủ đúng giờ, phân biệt ngày và đêm cho trẻ sơ sinh để mẹ có đủ thời gian nghỉ ngơi sẽ hạn chế được tình trạng giảm trí nhớ sau sinh.

4.4. Sắp xếp công việc hợp lý

Nếu phải làm nhiều việc cùng lúc thì chị em nên ghi chép lại công việc và sổ tay, sổ ghi nhớ, điện thoại…để sắp xếp sao cho hợp lý. Khi làm việc quá tải, cơ thể mệt mỏi phụ nữ nên dành thời gian thư giãn, nghỉ ngơi, tránh làm quá nhiều việc cùng một lúc. Không nên làm việc khi tâm trạng căng thẳng, dồn nén mà nên làm việc khi tâm lý thoải mái nhất.

4.5. Các phương pháp khác giúp hạn chế suy giảm trí nhớ sau sinh

Chị em sau sinh nên thường xuyên vận động, ra ngoài gặp gỡ bạn bè nhiều hơn để giải tỏa áp lực, căng thẳng.

Trước khi đi ngủ không nên xem điện thoại mà hãy nghe nhạc thư giãn, để tâm trí thoải mái, rất tốt cho việc cải thiện trí nhớ và khắc phục chứng giảm sút trí nhớ sau sinh.

Nên tập yoga để vận động cơ thể, rèn khả năng tập trung não bộ.

Có thể ngâm chân, massage thư giãn trước giấc ngủ để ngủ ngon hơn.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP