Sỏi đường tiết niệu là một bệnh thường gặp ở người trưởng thành và dễ gây biến chứng nếu không phát hiện và điều trị sớm. Và để có biện pháp chữa trị hiệu quả cần căn cứ vào các nguyên nhân gây sỏi tiết niệu.
1. Nguyên nhân gây sỏi tiết niệu
Sỏi tiết niệu bao gồm sỏi thận, niệu quản, bàng quang, thậm chí có sỏi niệu đạo. Sỏi tiết niệu là do kết quả của sự kết tủa của một số chất chứa trong nước tiểu, kết hợp với sự lắng đọng, ứ nước tiểu.
Có nhiều nguyên nhân gây sỏi tiết niệu phải kể đến như:
Dùng một số thuốc liều cao, dài ngày (do lạm dụng) như canxi trong điều trị và phòng loãng xương, lạm dụng dùng quá nhiều vitamin C cũng dễ gây sỏi tiết niệu.
Nhiễm trùng đường tiểu đặc biệt là nhiễm trùng mạn tính là nguyên nhân gây sỏi tiết niệu. Nhiễm trùng làm cho tổ chức thận bị tổn thương, niêm mạc bàng quang, niệu quản, niệu đạo bị viêm rất dễ gây lắng đọng canxi, oxalate tạo nên sỏi.
Sỏi tiết niệu còn liên quan đến một số bệnh khác như: tăng sinh lành tính tiền liệt tuyến (nam giới), dị dạng đường tiểu, u đường tiết niệu, bệnh tiểu khung (phụ nữ)
Người cao tuổi thường ít uống nước, ngại vận động hoặc khó vận động cho nên việc tiểu tiện cũng gặp khó khăn gây ứ đọng nước tiểu ở bàng quang cũng là nguyên nhân gây sỏi tiết niệu, nhất là sỏi bàng quang, từ đó viêm ngược dòng, gây sỏi thận.
2. Sỏi tiết niệu có thể gây nên biến chứng gì?
Sỏi tiết niệu nếu không phát hiện sớm và điều trị dứt điểm có thể gây ra một số biến chứng, thậm chí biến chứng nguy hiểm, tuy nhiên, còn tùy thuộc vào số lượng, kích thước của sỏi và vị trí của sỏi.
Biến chứng của sỏi tiết niệu khá phức tạp, nếu nhẹ, gây đau thắt lưng, rối loạn tiểu tiện (đái rắt, són, buốt), nặng hơn, sỏi từ thận rơi xuống niệu quản xuất hiện cơn đau dữ dội, đột ngột, cấp tính gọi là cơn đau quặn thận, nhiều trường hợp phải cấp cứu.
Sỏi từ thận rơi xuống niệu quản sẽ làm tổn thương niệu quản gây chảy máu hoặc bị nhiễm trùng ngược dòng gây viêm thận ứ mủ. Tại niệu quản, sỏi có thể làm ứ đọng nước tiểu gây giãn niệu quản, dãn đài, bể thận, hậu quả là thận bị tổn thương, nặng hơn là suy thận.
Sỏi từ bàng quang đi ra ngoài qua niệu đạo, nếu sỏi có kích thước lớn, gồ ghề sẽ bị mắc kẹt ở niệu đạo phải cấp cứu, vì không thể đi tiểu được, đồng thời rất khó chịu, đau đớn.
Chính vì thế, khi thấy có những dấu hiệu mắc bệnh sỏi tiết niệu, người bệnh cần tới bệnh viện để được thăm khám và chẩn đoán chính xác nguyên nhân và mức độ bệnh. Từ đó có biện pháp chữa trị hiệu quả.
Để không bị sỏi tiết niệu, chúng ta cần uống đủ lượng nước cần thiết hàng ngày (từ 1,5 – 2,0 lít) bao gồm cả lượng nước có trong rau, trái cây, canh, uống sữa. Nên uống từ từ, không uống một lúc nhằm tăng lượng nước tiểu và pha loãng nước tiểu tránh hiện tượng cặn đọng lại ở thận, bàng quang. Cần hạn chế ăn các loại phủ tạng động vật.
Đặc biệt, người cao tuổi nên vận động cơ thể đều đặn hàng ngày bằng các hình thức tập thể dục, đi bộ, bơi, chơi thể thao. Cần khám bệnh định kỳ để phát hiện những căn bệnh tiềm ẩn trong cơ thể, trong đó có bệnh sỏi tiết niệu.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh