Viêm thận lupus là một trong số những biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh lupus. Bệnh xảy ra khi tình trạng lupus ban đỏ hệ thống khiến hệ miễn dịch tấn công thận. Đặc biệt hơn, bệnh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng lọc máu và các sản phẩm cặn bã ra khỏi cơ thể.
Thận đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động chức năng của cơ thể. Thận sẽ loại bỏ các sản phẩm thừa ra khỏi máu. Nếu thận bị tổn thương, các chất cặn bã không được đào thải sẽ gây nên những hậu quả nghiêm trọng. Những người có thận bị tổn thương sẽ thường xuyên phải chạy thận nhân tạo. Đây là quá trình mà máy chạy thận sẽ làm thay chức năng của thận, giúp lọc máu. Những người bị bệnh viêm thận lupus thậm chí còn cần phải cấy ghép thận mới.
Triệu chứng của viêm thận lupus cũng tương tự như những bệnh thận khác, bao gồm:
Một trong số những dấu hiệu đầu tiên của tình trạng viêm thận lupus là có máu trong nước tiểu hoặc nước tiểu có bọt. Tăng huyết áp và phù ở chân cũng có thể là dấu hiệu của viêm thận lupus. Các xét nghiệm giúp bác sỹ chẩn đoán viêm thận lupus bao gồm:
Xét nghiệm máu
Bác sỹ sẽ lượng giá mức độ các sản phẩm thừa trong máu như creatinine và ure. Thông thường, thận sẽ lọc được hết các sản phẩm thừa này.
Mẫu nước tiểu 24 giờ
Xét nghiệm này sẽ đo lường khả năng chọn lọc và lọc bỏ các sản phẩm thừa của thận. Xét nghiệm sẽ xác định được có bao nhiêu protein trong mẫu nước tiểu 24 giờ của bạn.
Xét nghiệm nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu sẽ đo lường chức năng thận của bạn. Xét nghiệm nước tiểu sẽ xác định mức độ:
Xét nghiệm Iothalamate nội sinh
Đây là xét nghiệm sẽ sử dụng màu phản quang để xem xem liệu thận của bạn có thực hiện chức năng lọc máu một cách bình thường không.
Iothalamate phóng xạ sẽ được tiêm vào máu. Bác sỹ sau đó sẽ kiểm tra xem mất bao lâu lượng iothalamate này được thải ra khỏi nước tiểu. Đây được coi là loại xét nghiệm tốc độ lọc máu của thận có kết quả chính xác nhất.
Sinh thiết thận
Sinh thiết là xét nghiệm có kết quả chính xác nhất và cũng là loại xét nghiệm xâm lấn nhất để chẩn đoán bệnh thận. Bác sỹ sẽ đưa vào một ống kim rất dài từ bụng và đi vào thận. Sau đó, bác sỹ sẽ lấy mẫu mô ở thận để xét nghiệm dấu hiệu tổn thương.
Siêu âm
Siêu âm là việc sử dụng sóng siêu âm để tạo ra hình ảnh chi tiết về thận. Bác sỹ sẽ xem xét kích thước và hình dạng thận xem có gì bất thường hay không.
Bác sỹ sẽ chẩn đoán xác định mức độ tổn thương của thận. Tổ chức Y tế Thế giới đã phân loại 5 giai đoạn khác nhau của bệnh viêm thận lupus, bao gồm:
Bệnh viêm thận lupus không thể chữa khỏi được. Mục tiêu điều trị chỉ là giữ cho tình trạng bệnh không diễn biến xấu đi. Ngăn chặn được những tổn thương thận có thể giúp người bệnh không cần phải cấy ghép thận.
Việc điều trị cũng có thể giúp làm giảm các triệu chứng viêm thận lupus. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
Tổn thương thận trên diện rộng có thể sẽ cần thêm các phương pháp điều trị bổ sung khác.
Biến chứng nghiêm trọng nhất đi kèm với viêm thận lupus là suy thận. Những người bị suy thận sẽ cần cả chạy thận nhân tạo lẫn ghép thận.
Chạy thận nhân tạo thường là lựa chọn điều trị đầu tiên, nhưng thường sẽ ít có hiệu quả. Đa số các bệnh nhân chạy thận nhân tạo vẫn cần phải ghép thận. Tuy nhiên, để chọn được thận phù hợp, có thể sẽ mất vài tháng, cho tới vài năm.
Triển vọng lâu dài của người bệnh viêm thận lupus rất khác nhau. Đa số mọi người sẽ chỉ trải qua những triệu chứng không liên tục. Tổn thương thận có thể sẽ chỉ được nhận thấy thông qua xét nghiệm nước tiểu.
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng viêm thận nghiêm trọng hơn, nguy cơ mất chức năng thận cao hơn. Điều trị có thể được áp dụng để làm chậm quá trình viêm thận, nhưng không phải lúc nào việc điều trị cũng thành công. Hãy tin cậy và trao đổi với bác sỹ về phương pháp điều trị thích hợp nhất với bạn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh