✴️ Tuyến giáp là gì? Tuyến giáp có vai trò điều hòa sự phát triển

1. Tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng, có hình dạng giống con bướm, nằm ở phía trước cổ, ngay dưới thanh quản. Tuyến giáp có chức năng sản xuất hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), đóng vai trò điều hòa:

• Chuyển hóa năng lượng và kiểm soát cân nặng

• Duy trì nhiệt độ cơ thể

• Điều hòa nhịp tim, hoạt động của hệ thần kinh và tiêu hóa

Khi tuyến giáp hoạt động kém (suy giáp) hoặc quá mức (cường giáp), sẽ ảnh hưởng đến mọi cơ quan trong cơ thể – từ tim mạch, thần kinh, tiêu hóa cho đến sức khỏe tinh thần.

Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, các rối loạn tuyến giáp có thể tiến triển thành bướu giáp, suy giáp, cường giáp, hoặc ung thư tuyến giáp.

Tuyến giáp là một tuyến hình bướm nằm ở cổ, đóng vai trò điều hành sự trao đổi chất.

2. Nguyên nhân gây bệnh tuyến giáp

2.1. Rối loạn miễn dịch

Trong các bệnh lý tuyến giáp như viêm tuyến giáp Hashimoto, hệ miễn dịch nhầm lẫn và tấn công chính tuyến giáp của cơ thể, gây viêm và rối loạn chức năng tuyến giáp.

2.2. Thiếu iod

Iod là nguyên liệu thiết yếu để tổng hợp hormone tuyến giáp. Chế độ ăn thiếu iod là nguyên nhân phổ biến gây bướu cổ, suy giáp – đặc biệt ở vùng núi hoặc nơi thiếu iod trong nguồn nước.

2.3. Phơi nhiễm phóng xạ

Tuyến giáp đặc biệt nhạy cảm với tia phóng xạ, đặc biệt ở trẻ em. Người từng xạ trị vùng đầu – cổ, hoặc sống tại khu vực xảy ra tai nạn hạt nhân có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến giáp.

2.4. Thay đổi nội tiết tố

• Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh tuyến giáp cao hơn nam giới gấp 2–4 lần

• Thời kỳ mang thai và hậu sản là giai đoạn dễ xảy ra viêm tuyến giáp sau sinh hoặc hình thành bướu tuyến giáp

• Bệnh tuyến giáp trong thai kỳ có thể gây sẩy thai, sinh non, tiền sản giật

2.5. Di truyền

Khoảng 70% bệnh nhân ung thư tuyến giáp có người thân trực hệ mắc bệnh tương tự. Một số đột biến gen di truyền cũng liên quan đến bệnh tuyến giáp.

2.6. Rối loạn vùng não điều khiển tuyến giáp

Tuyến giáp chịu sự điều tiết của tuyến yên và vùng dưới đồi. Chấn thương, khối u hoặc bệnh lý vùng não này có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, gây suy giáp thứ phát.

Thiếu i-ốt là một trong những nguyên nhân gây bệnh lý tuyến giáp

3. Vì sao cần kiểm tra tuyến giáp định kỳ?

Vì tuyến giáp ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động chuyển hóa trong cơ thể, nên việc phát hiện sớm các rối loạn tuyến giáp là vô cùng cần thiết. Kiểm tra tuyến giáp định kỳ giúp:

• Đánh giá chức năng tuyến giáp qua xét nghiệm hormone (TSH, T3, T4)

• Phát hiện sớm bướu giáp, nang giáp hoặc ung thư tuyến giáp qua siêu âm

• Tầm soát bệnh lý đặc biệt quan trọng với phụ nữ mang thai, sau sinh, hoặc người có yếu tố nguy cơ (di truyền, nhiễm xạ, tuổi cao…)

4. Bệnh viện – Nơi chăm sóc sức khỏe tuyến giáp toàn diện

Tại bệnh viện, bạn sẽ được:

• Khám và tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ nội tiết giàu kinh nghiệm

• Xét nghiệm chuyên sâu để đánh giá toàn diện chức năng tuyến giáp

• Siêu âm, sinh thiết nếu cần để xác định bản chất khối u

• Lập kế hoạch điều trị cá nhân hóa, từ theo dõi định kỳ đến điều trị nội khoa, tiểu phẫu hoặc can thiệp chuyên sâu

Ngoài ra, bệnh viện còn có đội ngũ bác sĩ quốc tế, tiếp cận với nhiều nền y học tiên tiến trên thế giới, sẵn sàng lắng nghe – tư vấn – đồng hành cùng người bệnh trên hành trình chăm sóc sức khỏe.

5. Kết luận

Tuyến giáp nhỏ nhưng giữ vai trò lớn trong sức khỏe tổng thể. Mỗi người nên chủ động chăm sóc tuyến giáp bằng cách:

• Ăn uống đầy đủ iod, hạn chế thực phẩm ảnh hưởng hấp thu iod (bắp cải, củ cải sống…)

• Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ

• Điều trị triệt để các bệnh lý tuyến giáp ngay từ giai đoạn sớm

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp