Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng trào ngược từng lúc hay thường xuyên các chất trong dịch dạ dày như: HCl, pepsine, dịch mật… lên thực quản. Thực tế không có chẩn đoán cụ thể như thế nào là trào ngược dạ dày thực quản nặng nhưng bất cứ trường hợp nào mà không đáp ứng điều trị với thuốc acid-neutralizing có thể được coi là nghiêm trọng. Trào ngược dạ dày thực quản nặng có thể khiến người bệnh khó nuốt, giảm cân và đau bụng trầm trọng. Cần thăm khám ngay với bác sĩ để có cách điều trị phù hợp.
Thuốc kháng axit
Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi axit từ dạ dày rò rỉ trở lại thực quản gây kích ứng và làm viêm lớp lót thực quản. Bảo vệ thực quản khỏi axit dạ dày giúp lớp lót niêm mạc có thời gian để phục hồi. Các thuốc kháng acid là cách nhanh nhất để giảm nhẹ các đợt tấn công của trào ngược dạ dày thực quản vì chúng có tác dụng trung hòa axit trong thực quản và dạ dày khi tiếp xúc. Thuốc kháng axit dạng lỏng thường hoạt động nhanh nhất. Tuy nhiên với các trường hợp trào ngược dạ dày thực quản liên tục hoặc quá nghiêm trọng thì thuốc này không có hiệu quả.
Thuốc ức chế axit
Các thuốc ức chế axit còn được gọi là thuốc ức chế bơm proton (PPI) có tác dụng làm giảm các triệu chứng và làm lành tổng thương ở thực quản bằng cách ức chế sự bài tiết axit trong dạ dày. Thuốc ức chế axit được coi là loại thuốc hiệu quả nhất để kiểm soát các triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản và điều trị tình trạng viêm ở thực quản.
Một nhóm thuốc ức chế axit khác được gọi là chất ức chế H2 vẫn còn được sử dụng trong những trường hợp cụ thể. Chất ức chế H2 hoạt động trong vòng 30 đến 90 phút. Với những người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản nặng, đôi khi loại thuốc này được khuyến cáo sử dụng vào ban đêm như là một chất bổ sung cho thuốc ức chế bơm proton (PPI).
Lưu ý về chế độ ăn uống và giảm cân
Theo lời khuyên của các bác sĩ, người bệnh nên chú ý đến thực phẩm mình ăn uống hàng ngày và xác định xem loại thực phẩm nào khiến cho các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn. Thực phẩm phải đặc biệt chú ý bao gồm đồ ăn chiên rán, thực phẩm giàu chất béo, sô cô la, hành củ, bạc hà và rượu. Sự dư thừa trọng lượng cơ thể gây áp lực lên cơ vòng thực quản dưới, gây ra tình trạng yếu cơ và tạo điều kiện cho trào ngược dạ dày thực quản xuất hiện. Vì thế bác sĩ có thể tư vấn cho người bệnh giảm cân.
Thay đổi tư thế ngủ
Trọng lực có tác động lớn lên trào ngược dạ dày thực quản, xảy khi cơ vòng thực quản dưới không đóng kín. Khi người bệnh nằm ngửa, chất dịch trong dạ dày dễ dàng có thể rò rỉ qua cơ vòng thực quản dưới lên dạ dày. Tốt nhất người bệnh nên ngủ với tư thế nâng cao đầu để thực quản cao hơn dạ dày và phần dịch axit còn lại sẽ nằm yên vị trong dạ dày.
Phẫu thuật
Nếu tất cả các phương pháp điều trị nêu trên đều thất bại, phẫu thuật có thể là cách điều trị hiệu quả nhất cho bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Mục tiêu chính của phẫu thuật ở nhằm củng cố lại hàng rào chống trào ngược mà không gây ra tác dụng phụ quá mức. Các phương pháp phẫu thuật được áp dụng trong điều trị trào ngược dạ dày thực quản bao gồm: tạo nếp gấp đáy vị (phẫu thuật Nissen, phẫu thuật Toupet), hoặc các phương pháp can thiệp qua nội soi (khâu CVDTQ qua nội soi, Tiêm chất sinh học làm tăng khối cơ).
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh