Chứng khó tiêu rất thường gặp với nhiều người. Tìm hiểu nguyên nhân gây khó tiêu là điều khiến mọi người quan tâm. Đây là một trong các dạng bệnh rối loạn tiêu hóa cần được điều trị kịp thời để tránh ảnh hưởng nặng nề tới sức khỏe người bệnh.
1. Biểu hiện của chứng khó tiêu
Khoảng 30 phút trở lên sau mỗi bữa ăn, mọi người thường có cảm giác thoải mái vì thức ăn được tiêu hóa bớt đi, bụng nhẹ nhàng hơn. Tuy nhiên ở những người bị đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu, việc “nhẹ bụng” rất bình thường đó lại không diễn ra. Khi bị khó tiêu, thức ăn chậm tiêu hóa gây ra những cảm giác khó chịu bao gồm các biểu hiện sau:
-Chán ăn, cảm giác ăn nhanh no, sợ ăn
-Khi ăn thấy vướng nghẹn vùng cổ họng
-Ợ hơi, ợ nóng, buồn nôn và nôn
-Bụng tức nặng ở phía trên, cảm giác óc ách như chứa đầy nước, đầy hơi
-Thở mệt nhọc, đi lại nặng nề
-Đau bụng râm ran
-Có thể kèm theo tiêu chảy, táo bón
2. Nguyên nhân gây khó tiêu
– Ăn các thực phẩm khó tiêu và dễ sình hơi sẽ gây ra tình trạng tiêu hóa chậm chạp. Khi đó hệ tiêu hóa phải làm việc nhiều hơn mức bình thường, thậm chí quá tải trầm trọng. Một số thực phẩm khi ăn nhiều sẽ gây khó tiêu như:
– Thói quen ăn uống không khoa học: Ăn quá nhiều một lúc, quá nhanh, nhai không kỹ, nuốt vội vàng, vừa ăn vừa hoặt động hoặc làm việc khác. Hoặc thói quen sau khi ăn xong đã đi nằm nghỉ ngay.
– Sử dụng rượu bia, thuốc lá, đồ uống có gas cũng dễ gây đầy hơi, khó tiêu.
– Có một số thức ăn hay gia vị khi ăn vào dạ dày tạo nên một phản xạ gây co thắt lỗ thực quản dưới dễ gây nên ợ hơi (hành, tỏi…)
– Do rối loạn hệ thống vi khuẩn trong đường tiêu hóa (loạn khuẩn): Điều này khiến thức ăn không đủ men để chuyển hóa gây ứ đọng, lên men và sinh hơi.
3. Cách xử trí khi bị khó tiêu
Nếu tình trạng khó tiêu xảy ra sau mỗi bữa ăn, nguyên nhân do thức ăn thì không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Khi đó cần thay đổi thành phần thực phẩm cho hợp lý. Nên tham khảo tư vấn và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên và kéo dài làm cho cơ thể mệt mỏi, kiệt sức, dẫn đến suy kiệt, cần thăm khám sớm tại bệnh viện. Không thể chủ quan bởi đôi khi triệu chứng khó tiêu là biểu hiện của một dạng bệnh lý khác.
Có trường hợp xuất hiện hiện tượng trướng bụng, đầy hơi kéo dài, kèm theo các triệu chứng như đau bụng đi ngoài, phân không thành khuôn (thường có dấu hiệu đầu rắn đuôi nát). Hoặc đi ngoài cảm giác chưa hết phân, muốn đi tiếp hoặc hay bị sôi bụng, và thỉnh thoảng có thể sờ thấy những u cục nổi lên dọc khung đại tràng… rất có thể bạn đang gặp vấn đề về bệnh đại tràng co thắt (hay còn gọi là hội chứng ruột kích thích). Lúc này, người bệnh cần đi khám tại chuyên khoa tiêu hóa ngay để điều trị kịp thời.
4. Chữa chứng khó tiêu bằng phương pháp dân gian
+ Uống trà gừng nóng, nên uống từng ngụm nhỏ.
+ Uống nước chanh gừng, dùng nước ấm pha với một thìa mật ong, hai thìa nước cốt chanh và vài lát gừng.
+ Ăn vài lát gừng tươi chấm muối.
+ Uống trà nóng pha vài giọt tinh dầu bạc hà, hoặc có thể ăn vài nhánh bạc hà tươi.
+ Xoa nhẹ nhàng vùng bụng, thoa vòng tròn theo chiều kim đồng hồ, từ phải sang trái, từ trên xuống dưới rồi quay lại. Có thể bôi bút dầu nóng khi thoa.
+ Dùng túi chườm nước nóng ở vùng bụng và bên sườn phải (có thể dùng khăn nóng để chườm).
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh