✴️ Viêm hành tá tràng: Điều trị sớm – ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm

1. Viêm hành tá tràng là gì?

Hành tá tràng là đoạn đầu của tá tràng, tiếp nối với dạ dày và đóng vai trò dẫn thức ăn từ dạ dày xuống ruột non. Viêm loét hành tá tràng là tình trạng tổn thương loét niêm mạc tại vùng này, chủ yếu do tác động của acid dạ dày làm bào mòn thành tá tràng.

Viêm loét hành tá tràng rất phổ biến và gây ra những ảnh hưởng lớn tới sức khỏe người bệnh.

2. Nguyên nhân chủ yếu

• Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP): nguyên nhân hàng đầu, vi khuẩn tiết enzyme urease giúp sống sót trong môi trường acid, gây tổn thương niêm mạc.

• Lối sống và yếu tố nguy cơ khác:

  • Uống rượu bia, hút thuốc lá

  • Dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs)

  • Căng thẳng kéo dài (stress)

  • Chế độ ăn uống, sinh hoạt không hợp lý

  • Bệnh lý nền và yếu tố di truyền

3. Triệu chứng lâm sàng

• Đau vùng thượng vị, tăng lên khi đói hoặc sau ăn.

• Chướng bụng, đầy hơi, buồn nôn, do rối loạn tiêu hóa và trào ngược dịch vị.

• Chán ăn, mất ngủ, mệt mỏi, do tiêu hóa kém và rối loạn nhịp sinh học.

• Rối loạn tiêu hóa: táo bón và tiêu chảy xen kẽ.

• Biểu hiện xuất huyết tiêu hóa: nôn ra máu, đi ngoài phân đen.

4. Biến chứng nguy hiểm

• Xuất huyết tiêu hóa: gây mất máu, tụt huyết áp, đe dọa tính mạng.

• Hẹp môn vị: gây tắc nghẽn lưu thông tiêu hóa, suy kiệt cơ thể.

• Thủng tá tràng: gây viêm phúc mạc cấp, cần cấp cứu khẩn cấp.

5. Chẩn đoán

• Nội soi dạ dày – tá tràng: đánh giá vị trí, kích thước, hình thái ổ loét.

• Sinh thiết: xác định vi khuẩn HP hoặc loại trừ ung thư.

• Phân loại giai đoạn: hoạt động – lành loét – liên sẹo.

6. Điều trị

Tùy nguyên nhân gây bệnh:

• Tiêu diệt vi khuẩn HP: dùng phác đồ kết hợp thuốc ức chế acid và kháng sinh.

• Ngừng thuốc NSAIDs nếu là nguyên nhân và thay thế bằng thuốc an toàn hơn.

• Thuốc kháng acid, bảo vệ niêm mạc: giúp lành loét.

Lưu ý: Điều trị cần theo chỉ định bác sĩ chuyên khoa, không tự ý dùng thuốc.

7. Phòng ngừa và hỗ trợ

• Hạn chế NSAIDs hoặc dùng kèm thuốc bảo vệ niêm mạc.

• Không hút thuốc, tránh rượu bia.

• Ăn uống hợp lý: tránh đồ cay nóng, dầu mỡ; ăn chín, uống sôi.

• Vệ sinh tay sạch sẽ, phòng nhiễm HP.

• Tập thể dục nhẹ nhàng nâng cao sức đề kháng.

Viêm loét hành tá tràng là bệnh phổ biến nhưng có thể kiểm soát tốt nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ. Phòng ngừa tái phát bằng lối sống khoa học là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp