1. Viêm túi mật xơ teo là gì?
Đây là một biến chứng của bệnh viêm túi mật, là kết quả một quá trình bị viêm có thể do sỏi hoặc do các nguyên nhân khác. Sỏi làm tắc nghẽn, phá hủy ống mật dẫn đến xơ hóa, túi mật bị teo lại.
Túi mật bị teo sẽ giảm khả năng co bóp, tống đẩy dịch mật, lâu dần không có khả năng tiết ra dịch mật nữa. Chức năng túi mật không thực hiện được đồng thời có thể xuất hiện những cơn đau bụng bất chợt hoặc dai dẳng.
2. Túi mật bị xẹp, xơ hóa có nguy hiểm không?
Khi thành túi mật dày lên, túi mật teo lại và xẹp đi hoàn toàn thì không thể thực hiện được chức năng của mình. Chưa hết, túi mật bị teo gây ra những triệu chứng như đau bụng, chướng bụng, tiêu hóa kém… Về lâu dài, tình trạng có thể nghiêm trọng hơn dẫn đến viêm túi mật bị hoại tử, dịch mủ tràn vào ổ bụng gây nhiễm trùng, thậm chí gây tử vong. Do đó, phát hiện tình trạng này cần điều trị nhanh chóng và kịp thời.
3. Cách điều trị viêm túi mật xơ teo
3.1. Điều trị viêm túi mật xơ teo bằng nội khoa kết hợp chế độ ăn uống
Điều trị nội khoa
Phát hiện có các dấu hiệu túi mật bị xẹp hoặc xơ teo, bệnh nhân cần đến bệnh viện để kiểm tra tình trạng và được tư vấn giải pháp điều trị hiệu quả. Túi mật bị xơ teo ở giai đoạn đầu và có thể cải thiện thì thường được điều trị bằng thuốc kết hợp ăn uống phù hợp.
Bác sĩ sẽ kê các loại thuốc giảm đau, chống viêm hoặc truyền dịch phù hợp để bệnh nhân giảm bớt các triệu chứng khó chịu, đau bụng… do túi mật xơ teo gây ra.
Chế độ ăn uống, sinh hoạt
Trong chế độ sinh hoạt hằng ngày, nguyên tắc là giúp túi mật nghỉ ngơi bằng cách thay đổi, cải thiện thực phẩm bổ sung vào cơ thể.
– Điều đơn giản và quan trọng nhất bạn cần làm là bổ sung đủ nước. Ít nhất là 2 lít mỗi ngày để sự lưu thông các chất trong cơ thể được tốt hơn.
– Hạn chế bổ sung chất béo: tiêu thụ quá nhiều chất béo vừa ảnh hưởng đến gan, mật và cả dạ dày. Mỡ là nguyên nhân lớn nhất gây đầy và chướng bụng. Ngoài ra, mỡ ngăn cản khiến mật xuống ruột không thuận lợi, chất độc hình thành nhiều trong máu gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan.
– Hạn chế bổ sung các loại thực phẩm giàu protit: tốt nhất người bệnh nên ăn thịt 1 bữa/ngày, hạn chế thịt đỏ và ăn thịt trắng, thịt nạc không chứa mỡ. Bổ sung đạm thực vật dưới dạng ninh nhừ, nghiền nát. Thay thế dầu động vật bằng dầu thực vật.
– Không sử dụng các loại thực phẩm như bánh rán có trứng, thực phẩm chứa cacao, đồ hộp hay thức ăn nhanh vì gây khó tiêu.
– Các loại thực phẩm chứa nhiều glucid được khuyến khích bổ sung bởi vì đặc điểm dễ tiêu, tốt cho đường mật và giảm áp lực cho túi mật.
3.2. Điều trị viêm túi mật xơ teo bằng phẫu thuật
Khi tình trạng xơ teo đã rất nghiêm trọng, túi mật không thể phục hồi chức năng của mình, viêm túi mật bị xơ hóa gây biến chứng nghiêm trọng, bác sĩ sẽ có chỉ định cắt bỏ hoàn toàn túi mật.
Việc cắt bỏ có thể là phẫu thuật mổ hở truyền thống hoặc phẫu thuật nội soi. Trong đó, loại bỏ túi mật bị xơ hóa, viêm teo được thực hiện bởi phương pháp nội soi đang là lựa chọn phổ biến của đa số người bệnh. Phương pháp này không rạch vết dài như khi mổ hở, do đó bệnh nhân ít đau hơn hẳn, nhanh liền vết thương và hồi phục tốt hơn, bệnh nhân gần như không có sẹo sau phẫu thuật nên có tính thẩm mỹ cao.
Việc cắt bỏ túi mật không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân về. Tuy nhiên trong thời gian đầu, người bệnh có thể gặp phải một số dấu hiệu khó chịu như rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy nhẹ hoặc chướng bụng. Người bệnh nên đề nghị bác sĩ chỉ định một số loại thuốc để hạn chế tình trạng này.
4. Phòng ngừa biến chứng xơ hóa viêm túi mật
Túi mật bị xẹp, xơ teo có thể không xảy ra nếu người bệnh có ý thức điều trị bệnh viêm túi mật ngay ở giai đoạn đầu. Bên cạnh đó, một số thói quen đơn giản bạn có thể thực hiện ngay từ bây giờ để giảm thiểu nguy cơ gặp biến chứng xơ teo từ viêm túi mật như:
– Chế độ ăn giàu chất xơ, giảm chất béo: hãy giữ cho túi mật luôn khỏe mạnh và được nghỉ ngơi bằng chế độ lành mạnh, ăn nhiều rau củ quả, ít thịt đỏ và uống nhiều nước hằng ngày.
– Tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày: 30 phút mỗi ngày sẽ không quá khó khăn nhưng mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe. Đường mật sẽ hoạt động tốt và tình trạng ứ mật sẽ được hạn chế nhờ sự vận động hằng ngày.
– Duy trì cân nặng thích hợp, tránh béo phì: tình trạng béo phì sẽ làm tăng nguy cơ hình thành sỏi túi mật – là nguyên nhân hàng đầu gây ra viêm túi mật và biến chứng xơ teo.
Viêm túi mật xơ teo ngoài gây nên những cơn đau, còn có thể khiến người bệnh gặp các biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, bệnh nhân không nên chủ quan, hãy thăm khám và điều trị sớm ngay khi có các triệu chứng nghi ngờ bị viêm túi mật đồng thời kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh