✴️ Thủ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) trong điều trị vô sinh

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) là gì?

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI – intrauterine insemination) là một phương pháp thụ tinh nhân tạo. Tinh trùng sau khi được lọc rửa và cô đặc sẽ được bơm trực tiếp vào buồng tử cung quanh thời điểm rụng trứng. Sử dụng phương pháp này giúp rút ngắn khoảng cách và tăng số tinh trùng chất lượng tốt di chuyển vào ống dẫn trứng và thụ tinh cho trứng.

Theo tình trạng của từng trường hợp hiếm muộn mà IUI có thể thực hiện ở chu kỳ tự nhiên hoặc có kết hợp sử dụng thuốc kích thích buồng trứng.

Các trường hợp chỉ định bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI)

Kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung được chỉ định cho các trường hợp sau:

Nữ giới:

• Hiếm muộn không rõ nguyên nhân.
• Bất thường yếu tố cổ tử cung: chất nhầy cổ tử cung không thuận lợi (đặc hoặc có thể có kháng thể kháng tinh trùng).
• Lạc nội mạc tử cung nhẹ.
• Rối loạn phóng noãn.
• Rối loạn chức năng tình dục, giao hợp.
• Viêm cổ tử cung mãn tính
• Yếu tố miễn dịch: Kháng thể kháng tinh trùng

Nam giới:

 Gặp vấn đề liên quan đến rối loạn phóng tinh và các bất thường trong tinh dịch như:

• Rối loạn phóng tinh: Lỗ tiểu đóng thấp, xuất tinh ngược dòng, bất lực do nguyên nhân thực thể hoặc tâm lý…
• Tinh trùng ít, yếu, dị dạng mức độ nhẹ.

Tuy nhiên, để thực hiện phương pháp này thì người phụ nữ phải có ít nhất 1 trong 2 vòi trứng không bị tắc và buồng trứng còn hoạt động, đồng thời tinh dịch đồ của người nam bình thường hoặc bất bình thường nhưng ở mức độ nhẹ.

Quy trình thực hiện bơm tinh trùng vào buồng tử cung

Phương pháp này được rất nhiều cặp vợ chồng tin tưởng lựa chọn. Tại đây, bạn sẽ trải qua 5 bước thực hiện.

Bước 1: Kiểm tra sức khỏe của vợ/chồng

Bệnh nhân sẽ được thăm khám và thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu để xác định có đủ điều kiện để thực hiện bơm tinh trùng vào buồng tử cung hay không. Nếu đủ sẽ được thực hiện các bước tiếp theo.

Bước 2: Kích thích buồng trứng

Vào ngày thứ 2 – 3 của chu kì kinh nguyệt người vợ sẽ được dùng thuốc kích trứng nhằm kích thích buồng trứng sản xuất các nang trứng tốt. Bác sĩ sẽ theo dõi sự phát triển của nang noãn, đánh giá tình trạng đáp ứng của buồng trứng. Khi noãn đã “chín”, người vợ sẽ được tiêm thuốc rụng trứng và hẹn lịch trở lại để bơm tinh trùng.

Bước 3: Lấy và lọc rửa tinh trùng

Người chồng sẽ kiêng xuất tinh từ 3-5 ngày trước khi bơm sau đó lấy tinh trùng tại bệnh viện theo hướng dẫn của bác sĩ. Tinh trùng được lọc rửa giúp sàng lọc và loại bỏ các thành phần khác của tinh dịch, tinh trùng yếu, dị tật, độ di động kém…

Bước 4: Bơm tinh trùng vào buồng tử cung

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung sẽ được tiến hành sau tiêm rụng trứng khoảng 36 – 40 giờ. Vào ngày bơm, các cặp vợ chồng sẽ được hẹn đến trước lúc bơm 2 giờ do thời gian lọc rửa tinh trùng sẽ mất khoảng 1 – 1,5 giờ.

Khi việc lọc rửa tinh trùng hoàn tất, bác sĩ sẽ bơm tinh trùng vào buồng tử cung. Bác sĩ sử dụng ống catheter nhỏ, mềm, vô trùng luồn qua âm đạo vào tử cung của người vợ và bơm tinh trùng trực tiếp vào buồng tử cung. Kĩ thuật này đơn giản, không đau, an toàn và nhanh chóng.

Sau bơm , người vợ nằm nghỉ tại chỗ khoảng 30 – 60 phút.

Bước 5: Kiểm tra Beta HCG

Sau khi bơm tinh trùng vào buồng tử cung người vợ được kê dùng thuốc hỗ trợ hoàng thể, đặc biệt ở những chu kì có kích thích buồng trứng. 12 – 14 ngày sau bơm bệnh nhân nữ sẽ được kiểm tra bằng xét nghiệm beta HCG để biết chính xác kết quả đậu thai.

Ưu điểm của kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung 

• Chọn được tinh trùng chất lượng, di động tốt, đồng thời cô đặc tinh trùng trong một thể tích nhỏ, thuận lợi cho phương pháp điều trị.
• Loại bỏ được các tế bào chết, vi sinh vật và phần lớn các chất độc với tinh trùng.
• Loại bỏ phần lớn prostaglandins/ tinh dịch, hạn chế hiện tương co thắt tử cung sau IUI.
• Kích thích sự hoạt hóa đầu tinh trùng, sự tăng động của tinh trùng, tạo thuận lợi cho quá trình thụ tinh của tinh trùng với trứng.
• Giảm nguy cơ nhiễm trùng từ tinh dịch do đã loại bỏ hầu hết các vi sinh vật có trong tinh dịch.
• Tránh được nguy cơ sốc phản vệ đôi khi xảy ra khi tinh dịch vào buồng tử cung.

Tỷ lệ thành công của kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung

Tỉ lệ thành công của kỹ thuật IUI phụ thuộc vào trung tâm hỗ trợ sinh sản thực hiện, bác sĩ điều trị, tình trạng của bệnh nhân, cụ thể :

• Tỉ lệ đậu thai giảm dần theo tuổi của người phụ nữ, giảm hẳn nếu tuổi người vợ > 35 tuổi. Một số bác sĩ khuyến cáo không nên áp dụng IUI cho bệnh nhân > 40 tuổi vì hiệu quả điều trị quá thấp.
• Tỉ lệ thành công giảm dần sau 3 chu kì IUI. Do đó, với bệnh nhân > 35 không nên tiếp tục IUI nếu thất bại trong 3 chu kì IUI. Đa số bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân chuyển sang thực hiện thụ tinh ống nghiệm (IVF) nếu IUI thất bại 6 chu kì.
• Nhiều nghiên cứu ghi nhận, tổng số tinh trùng di động/mẫu tinh dịch phải đạt khoảng 10-20 triệu hoặc tổng số tinh trùng di động/mẫu bơm phải đạt khoảng 5 triệu để tỉ lệ thành công IUI ở mức chấp nhận được.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp