Ốm nghén khi mang thai là hiện tượng rất bình thường ở thai phụ, tình trạng này không có cách điều trị mà chỉ có phương pháp giảm bớt sự khó chịu.
Thời điểm xảy ra tình trạng ốm nghén là khoảng 3 tháng đầu thai kỳ tùy vào cơ địa của từng người mà sẽ có những triệu chứng khác nhau như nôn, buồn nôn, mệt mỏi, chán ăn…
Gan động vật
Gan là thực phẩm giàu chất dinh dưỡng khi sở hữu độ đạm cao và nhiều vitamin tốt cho cơ thể, tuy nhiên đối với phụ nữ mang bầu cần hết sức lưu ý khi ăn loại thực phẩm này.
Với mẹ bầu mang thai 3 tháng đầu tiên không nên ăn gan bởi gan chứ retinol dễ gây sảy thai.
Đặc biệt gan lợn thường có các ký sinh trùng như sán lá chứa nhiều virus và độc tố gây nguy hiểm mẹ bầu.
Những loại thực phẩm gây co thắt tử cung
3 tháng đầu là thời điểm thai nhi đang lớn dần lên trong bụng mẹ, lúc này thai sẽ chèn ép các cơ quan lân cận gây nên tình trạng rối loạn bài tiết, tiêu hóa… khiến mẹ bị đau tử cung nhẹ.
Ngoài những nguyên nhân từ sinh lý, đau tử cung có thể xảy ra do mẹ bầu thiếu kiến thức về dinh dưỡng, ăn phải những thực phẩm gây co thắt tử cung, dẫn đến biến chứng nguy hiểm cho thai nhi như động thai, sảy thai…
Có thể kể đến các loại thực phẩm mẹ bầu cần tránh xa để không gây co thắt tử cung: Dứa, đu đủ xanh, rau ngót, ngải cứu, cam thảo, rau chùm ngây, rau răm, cua…
Hải sản
Nằm trong top những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, giàu protein và axit béo omega-3 có lợi cho não và mắt, nhưng trong 3 tháng đầu thai kỳ mẹ bầu nên tránh ăn hải sản để không làm ảnh hưởng đến thai nhi.
– Không ăn cá ngừ, cá mập, cá thu, cá kình, cá kiềm vì có hàm lượng thủy ngân cao.
– Không ăn hải sản đông lạnh, hải sản tươi sống chưa được nấu chín
– Không ăn cua và các sản phẩm từ cua vì sẽ gây co thắt tử cung, xuất huyết trong và có thể dẫn đến lưu thai.
Đồ uống có cồn, ga, cafein
Đồ uống có cồn, có chứa chất kích thích là thực phẩm mẹ bầu tuyệt đối cần tránh trong suốt thời kỳ mang thai. Đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ, loại đồ uống này có thể gây nên hậu quả nghiêm trọng đối với sự phát triển của thai nhi.
Hậu quả nghiêm trọng nhất là gây ra hội chứng rối loạn do nhiễm độc rượu bào thai khiến thai nhi kém phát triển, đặc điểm khuôn mặt bất thường, dị tật tim và tổn thương hệ thần kinh.
Nếu phụ nữ mang thai uống thường xuyên còn làm tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu.
Đồ ăn chế biến sẵn
Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn đóng hộp rất tiện lợi trong cuộc sống hằng ngày nhưng lại ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
– Tăng nguy cơ ung thư vì có chứa nhiều chất phụ gia
– Dễ ngộ độc vì có chứa chất bảo quản, chất tạo mùi, tạo màu
– Sảy thai, thai nhi dị tật do đồ hộp chứa lượng chất béo bão hòa, lượng muối cao
– Ăn đồ hộp không đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cho mẹ bầu.
Trứng gà sống
Trong trứng gà có chứa nhiều nguyên tố vi lượng như kali, natri, magie, sắt… cần thiết cho cơ thể. Phụ nữ mang thai nên bổ sung trứng gà trong chế độ dinh dưỡng thai kỳ để giảm lượng cholesterol trong máu, tăng cường trí não cho trẻ sau này.
Tuy nhiên, mẹ bầu chỉ được ăn trứng gà đã nấu chín, tuyệt đối không ăn trứng sống vì các lý do sau đây:
– Lòng trắng trứng gà chứa chất trypsin inhibitors khiến enzym tiêu hóa đường ruột bị ức chế, cản trở việc tiêu hóa.
– Dễ bị nhiễm khuẩn Salmonella enteriditis đe dọa trực tiếp đến tính mạng
– Trứng sống có chứa avidin ngăn sự hấp thụ biotin trong cơ thể
Một số thực phẩm mẹ bầu không nên ăn trong suốt giai đoạn thai kỳ
Gia vị cay
Theo nghiên cứu của hai tiến sĩ Paula Ford-Martin và Elisabeth A. Aron cho biết, các loại gia vị cay: hạt tiêu, ớt là một trong những thủ phạm hàng đầu gây ra chứng buồn nôn ở phụ nữ có thai. Hạt tiêu có nhiều trong thực phẩm chế biến sẵn như: nước tương, nước sốt. Nếu mẹ bầu ăn chúng thường xuyên sẽ gây ra bệnh đau dạ dày và không tốt cho sự phát triển của thai nhi.
Các nhà khoa học cũng khuyến cáo, khi ốm nghén mẹ bầu nên ăn những loại thực phẩm tự nhiên hơn là những đồ ăn chế biến sẵn. Vì vậy, các mẹ cần loại bỏ những gia vị cay ra khỏi thực đơn ăn uống hằng ngày của mình.
Khoai tây chiên
Ăn khoai tây chiên khi mang thai không chỉ tác động xấu tới dạ dày mà còn là nguyên nhân gây nên tình trạng nôn và buồn nôn ở mẹ bầu. Bên cạnh đó, nghiên cứu của các nhà khoa học trường Đại học Mayo cũng cho biết thêm rằng, ăn khoai tây chiên cùng với những loại bánh nhiều mỡ như: bánh mì kẹp thịt, bánh hành tây… cũng khiến tình trạng ốm nghén ở mẹ bầu thêm nặng hơn. Loại bỏ chúng ra khỏi khẩu phần ăn hằng ngày của mình là việc làm mẹ bầu nên làm trong giai đoạn này.
Thực phẩm giàu chất béo
Những thực phẩm nhiều chất béo có thể là làm gia tăng tình trạng ốm nghén ở mẹ bầu trong thời gian mang thai. Hầu hết các loại thức ăn giàu chất béo thường khó tiêu hóa trong dạ dày và gây nên cảm giác khó chịu ở mẹ bầu.
Bơ đậu phộng, váng sữa, pho mát… là những loại thực phẩm giàu chất béo mà mẹ bầu cần tránh xa để giảm bớt các triệu chứng ốm nghén. Các mẹ nên bổ sung thêm nhiều dạng thực phẩm giàu chất xơ vào cơ thể tốt cho sức khỏe mẹ và giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh.
Ngoài ra, trong thời gian ốm nghén các mẹ tuyệt đối không được sử dụng rượu bia, thuốc lá, cà phê, nước ngọt có ga vừa giảm ốm nghén vừa tốt cho sự phát triển thai nhi.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh