Bị viêm xoang nên làm gì để nhanh khỏi?

1. Nhận biết bệnh viêm xoang

Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc xoang – các hốc rỗng nằm trong xương sọ và mặt, có chức năng làm ấm, lọc và làm ẩm không khí trước khi vào phổi. Khi lớp niêm mạc xoang bị tổn thương do virus, vi khuẩn, nấm hoặc dị ứng, dịch nhầy ứ đọng và lỗ thông xoang bị tắc, gây ra các triệu chứng đặc trưng:

Viêm xoang giai đoạn đầu thường xuất hiện một số dấu hiệu điển hình như: Chảy nước mũi, xì mũi liên tục...

Viêm xoang giai đoạn đầu thường xuất hiện một số dấu hiệu điển hình như: Chảy nước mũi, xì mũi liên tục…

Triệu chứng lâm sàng

Chảy dịch mũi liên tục, dịch có thể màu trắng đục, vàng, xanh.
Nghẹt mũi một hoặc hai bên, kèm thở khò khè, khó thở.
Đau nhức xoang tại vùng bị tổn thương:
- Giữa hai mắt: viêm xoang sàng trước.
- Giữa hai lông mày: viêm xoang trán.
- Vùng má: viêm xoang hàm.
- Gáy hoặc đỉnh đầu: xoang bướm.
Giảm hoặc mất khứu giác, đặc biệt khi có polyp mũi hoặc phù nề niêm mạc.

2. Nguyên nhân gây viêm xoang

Viêm xoang có thể do nhiều nguyên nhân, thường gặp gồm:

Nhiễm trùng: do virus (thường sau cảm cúm), vi khuẩn (tụ cầu, phế cầu), nấm (ở người suy giảm miễn dịch).
Dị ứng: phấn hoa, bụi nhà, hóa chất, lông thú.
Suy giảm miễn dịch: người có sức đề kháng yếu, dễ bị vi khuẩn xâm nhập gây viêm.
Vệ sinh kém hoặc thói quen ngoáy mũi, không đeo khẩu trang khi ra ngoài.
Chấn thương vùng mũi – xoang (gãy xương mũi, phẫu thuật).
Yếu tố nghề nghiệp/thể thao: thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, bơi lội không bảo vệ mũi.
Bất thường cấu trúc mũi: lệch vách ngăn, polyp mũi làm cản trở dẫn lưu xoang.

Bị viêm xoang nên làm gì?

3. Các phương pháp điều trị viêm xoang

3.1. Điều trị nội khoa

Áp dụng trong các trường hợp viêm xoang cấp hoặc viêm mạn chưa có biến chứng.

Thuốc kháng sinh (nếu nguyên nhân vi khuẩn).
Thuốc co mạch, giảm phù nề niêm mạc (xylometazolin, oxymetazolin).
Thuốc chống dị ứng, corticoid dạng xịt mũi (fluticasone, mometasone).
Thuốc giảm đau, hạ sốt nếu có kèm triệu chứng toàn thân.
Rửa mũi bằng nước muối ưu trương để loại bỏ dịch nhầy, dị nguyên, vi khuẩn.

Lưu ý: Việc dùng thuốc cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ để tránh kháng thuốc và biến chứng mạn tính.

3.2. Phẫu thuật nội soi mũi xoang

Chỉ định khi:

Điều trị nội khoa không hiệu quả sau ≥3 tháng.
Có biến chứng: viêm ổ mắt, áp xe, viêm màng não.
Bất thường cấu trúc mũi: lệch vách ngăn, polyp lớn, hẹp lỗ thông xoang.

Phẫu thuật nội soi chức năng mũi xoang (FESS) giúp khôi phục dẫn lưu xoang tự nhiên, loại bỏ mô bệnh tích.

4. Viêm xoang nên làm gì để nhanh hồi phục?

Hướng dẫn chăm sóc hỗ trợ tại nhà

Uống nhiều nước (≥2 lít/ngày) giúp làm loãng chất nhầy, cải thiện dẫn lưu.
Rửa mũi bằng nước muối sinh lý 2–3 lần/ngày.
Xông hơi vùng mũi bằng thảo dược (bạc hà, tía tô, gừng) 2–3 lần/tuần để giảm phù nề.
Giữ ấm cơ thể, đặc biệt vùng cổ, mũi khi thời tiết lạnh.
Nghỉ ngơi đầy đủ, kê cao đầu khi ngủ để dịch xoang dẫn lưu tốt hơn.
Tăng cường miễn dịch bằng chế độ ăn giàu vitamin C, E, kẽm (rau xanh, trái cây tươi).
Tránh tiếp xúc với dị nguyên: bụi, khói thuốc, hóa chất.

Không nên tự ý dùng thuốc xịt mũi kéo dài >7 ngày để tránh tình trạng viêm mũi thuốc (rhinitis medicamentosa).

5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Triệu chứng kéo dài >10 ngày hoặc nặng dần.
Sốt cao không đáp ứng thuốc hạ sốt.
Đau nhức đầu, vùng trán dữ dội.
Sưng nề vùng mặt, mắt đỏ hoặc giảm thị lực.
Có dịch mũi mùi hôi, ho dai dẳng.

6. Kết luận

Viêm xoang là bệnh lý thường gặp nhưng có thể kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện và điều trị đúng cách. Việc phối hợp điều trị nội khoa, chăm sóc tại nhà và phòng ngừa tái phát đóng vai trò quan trọng trong hạn chế mạn tính hóa và biến chứng. Người bệnh cần chủ động tuân thủ chỉ định y tế và duy trì lối sống lành mạnh để nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP