Nhiều người hay thắc mắc tại sao mỗi lần há miệng lại nhìn thấy ở ngách của amidan có hạt màu trắng nhỏ bằng hạt cơm, có mùi hôi rất khó chịu. Liệu đó có phải là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm nào không? Trên thực tế đó chính là sỏi amidan hay còn có tên gọi khác là bã đậu amidan.
Amidan có hạt màu trắng là dấu hiệu thường gặp của sỏi amidan.
Amidan có hạt màu trắng là dấu hiệu thường gặp của sỏi amidan. Các hạt sỏi này nằm trong ngách của amidan và được tạo thành từ tế bào lympho sống hoặc đã bị thoái hóa cùng với tế bào biểu mô bong tróc và các vi sinh vật.
Sỏi amidan thường gặp ở những người bị viêm amidan mạn tính. Một số người không nhận thấy được sự hình thành của sỏi amidan trong miệng và những viên sỏi này cũng không hề gây ra triệu chứng. Tuy nhiên phần lớn sỏi amidan có các triệu chứng sau:
- Đau họng hoặc cảm giác vướng ở cổ họng
- Nuốt vướng, đôi lúc có cảm giác giống như hóc xương, đau nhoi nhói lan lên tai
- Ho hoặc nghẹt thở
- Hơi thở có mùi hôi
- Đốm trắng có thể nhìn thấy khi sỏi nổi lên từ các ngách của amidan
- Amidan bị viêm hoặc sưng
- Chóng mặt (hiếm)
Việc điều trị sỏi amidan tùy thuộc vào kích thước của sỏi và sỏi có gây ra những triệu chứng khó chịu hay ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe hay không. Nếu sỏi amidan không gây ra triệu chứng, người bệnh có thể không cần phải điều trị.
Việc điều trị sỏi amidan tùy thuộc vào kích thước của sỏi và sỏi có gây ra những triệu chứng khó chịu hay ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe hay không.
- Tự loại bỏ tại nhà: có thể lấy sỏi amidan xung quanh 2 túi amidan trong vòm họng bằng cách dùng tay hoặc tăm bông khều nhẹ.
- Súc miệng nước muối: súc miệng bằng nước muối ấm có thể giảm bớt sự khó chịu của bệnh viêm amidan mạn tính thường xuất hiện cùng với sỏi amidan.
- Uống thuốc kháng sinh: thuốc kháng sinh cũng có thể được dùng để điều trị sỏi amidan. Tuy nhiên lưu ý kháng sinh có thể hiệu quả trong một số trường hợp nhưng không thể điều trị được vấn đề cơ bản gây ra viêm amidan dẫn tới sự hình thành của sỏi amidan. Ngoài ra thuốc cũng có những tác dụng phụ không mong muốn.
- Phẫu thuật lấy sỏi: khi sỏi amidan đạt kích thước cực lớn và gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng tới sinh hoạt của người bệnh, phẫu thuật có thể được chỉ định. Bác sĩ có thể gây tê cục bộ khi thực hiện thủ thuật đơn giản này trong một số trường hợp.
Vì sỏi amidan xuất hiện ở những người bị viêm amidan mạn tính nên cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa sự hình thành của sỏi là cắt amidan.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
