Các bệnh lý bàn chân thường gặp ở người cao tuổi: Cơ chế, triệu chứng và điều trị

1. Nứt Gót Chân (Cracked Heels)

Quá trình lão hóa làm giảm sản xuất dầu tự nhiên và giảm tính đàn hồi của da, dẫn đến tình trạng da khô, cứng và dễ nứt nẻ ở vùng gót chân. Yếu tố tăng nguy cơ bao gồm thừa cân và thiếu chăm sóc da thường xuyên.

Điều trị bao gồm sử dụng các chất tiêu sừng giúp loại bỏ lớp da dày cứng, kết hợp với việc sử dụng đá bọt để loại bỏ tế bào chết và thoa kem dưỡng ẩm hàng ngày. Trong trường hợp viêm, sưng đỏ, cần khám và điều trị bằng thuốc mỡ theo chỉ định.

2. Móng Chân Mọc Ngược (Ingrown Toenail)

Móng chân mọc ngược vào mô mềm quanh móng, thường xảy ra ở ngón chân cái. Biểu hiện gồm sưng, đau, và có thể nhiễm trùng tại vùng tổn thương. Yếu tố nguy cơ tăng gồm đổ mồ hôi chân nhiều, béo phì và bệnh tiểu đường.

Phòng ngừa bằng cách tránh cắt móng quá ngắn và sử dụng giày phù hợp. Trường hợp nặng có thể phải phẫu thuật cắt bỏ phần móng mọc ngược.

3. Viêm Xương Khớp Bàn Chân (Osteoarthritis)

Tình trạng thoái hóa sụn khớp do lão hóa và chấn thương tích lũy, gây đau, cứng khớp và giảm phạm vi vận động. Phổ biến ở người trên 65 tuổi.

4. Bàn Chân Phẳng (Flatfoot)

Bàn chân bẹt có thể do bẩm sinh hoặc phát triển do yếu cơ, chấn thương, béo phì, đái tháo đường và tăng huyết áp. Mất vòm chân gây biến dạng và làm thay đổi cơ chế chịu lực bàn chân.

Điều trị bao gồm dụng cụ chỉnh hình, vật lý trị liệu và phẫu thuật trong trường hợp nghiêm trọng.

5. Viêm Gân Achilles (Achilles Tendinitis)

Viêm gân Achilles do suy giảm lưu lượng máu và lão hóa làm suy yếu gân. Biểu hiện đau tại gót chân hoặc mặt sau mắt cá.

Điều trị bằng nghỉ ngơi, chườm lạnh, thuốc chống viêm và trong trường hợp nặng có thể cần phẫu thuật.

6. Loét Bàn Chân Do Tiểu Đường (Diabetic Foot Ulcer)

Bệnh tiểu đường gây tổn thương thần kinh và tuần hoàn tại bàn chân, làm giảm cảm giác và tăng nguy cơ loét, nhiễm trùng, gây nguy cơ phải cắt cụt chi.

Kiểm soát đường huyết chặt chẽ và khám bàn chân định kỳ là cần thiết. Phát hiện và điều trị sớm các tổn thương để tránh biến chứng nặng.

7. Bệnh Gout

Bệnh gout là viêm khớp do lắng đọng tinh thể axit uric, thường ảnh hưởng tới ngón chân cái, gây sưng đau cấp tính.

Điều trị bằng thuốc chống viêm, kiểm soát chế độ ăn, hạn chế rượu bia và duy trì hydrat hóa.

8. Vẹo Ngón Chân Cái (Hallux Valgus)

Biến dạng xương ở khớp ngón chân cái gây đau và hình thành khối u xương. Tình trạng thường liên quan đến việc đi giày chật, hẹp.

Điều trị bảo tồn bằng giày rộng, đệm giảm áp lực, chườm lạnh hoặc phẫu thuật khi cần.

9. Viêm Bao Hoạt Dịch (Bursitis)

Viêm các túi hoạt dịch (bursae) do ma sát lặp lại hoặc chấn thương, gây sưng, đỏ, đau tại các điểm như ngón chân hoặc gót chân.

Điều trị bằng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), chườm lạnh, đệm bảo vệ và tiêm corticosteroid hoặc phẫu thuật trong trường hợp nặng.

10. Ngón Chân Hình Búa và Ngón Chân Vồ (Hammer Toe & Claw Toe)

Biến dạng khớp ngón chân giữa (ngón thứ hai hoặc các ngón kế tiếp), gây co quắp và đau, kèm theo tổn thương mô mềm như chai và phồng rộp do ma sát với giày dép.

Điều trị bảo tồn bằng giày dép phù hợp, thuốc giảm đau và phẫu thuật khi cần thiết.

11. Gãy Xương Bàn Chân

Loãng xương do lão hóa, đặc biệt ở phụ nữ mãn kinh, làm tăng nguy cơ gãy xương bàn chân, bao gồm gãy xương do căng thẳng. Điều trị bao gồm nghỉ ngơi, bổ sung dinh dưỡng, tập luyện và thuốc phòng chống loãng xương theo hướng dẫn bác sĩ.

12. Nhiễm Nấm Bàn Chân (Tinea Pedis)

Da giảm đàn hồi và hệ miễn dịch suy giảm làm tăng nguy cơ nhiễm nấm, biểu hiện bằng ngứa, đóng vảy và có thể lan sang móng chân.

Điều trị bằng thuốc chống nấm dạng kem hoặc thuốc đường uống trong trường hợp nặng. Tuân thủ liệu trình để đạt hiệu quả tối ưu.

Kết luận: Các bệnh lý bàn chân phổ biến ở người cao tuổi gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Việc nhận biết sớm, chăm sóc và điều trị kịp thời giúp phòng ngừa biến chứng và duy trì khả năng vận động hiệu quả.