Ung thư đại trực tràng là gì?
Ung thư đại trực tràng (ung thư phát triển ở đại tràng và/hoặc trực tràng) là bệnh trong đó các tế bào bất thường ở đại tràng hoặc trực tràng phân chia không kiểm soát, cuối cùng tạo thành khối u ác tính.
Hầu hết các bệnh ung thư đại trực tràng bắt đầu như một sự tăng trưởng hoặc tổn thương trong mô lót bề mặt bên trong của đại tràng hoặc trực tràng. Các tổn thương có thể xuất hiện dưới dạng polyp nhô lên, hoặc ít phổ biến hơn, chúng có thể phẳng hoặc hơi lõm vào. Các polyp lớn lên có thể được gắn vào bề mặt bên trong của đại tràng hoặc trực tràng bằng một cuống (polyp có cuống) hoặc chúng có thể phát triển dọc theo bề mặt mà không có cuống (polyp không cuống).
Polyp đại trực tràng thường gặp ở người trên 50 tuổi và hầu hết không trở thành ung thư. Tuy nhiên, một loại polyp nhất định được gọi là u tuyến (adenoma) có nhiều khả năng trở thành ung thư.
Ung thư đại trực tràng là loại ung thư ngoài da phổ biến thứ ba ở cả nam giới (sau ung thư tuyến tiền liệt và ung thư phổi) và nữ giới (sau ung thư vú và ung thư phổi). Đây là nguyên nhân thứ hai gây tử vong do ung thư ở Hoa Kỳ sau ung thư phổi. Vào năm 2021, ước tính có khoảng 149.500 người ở Hoa Kỳ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đại trực tràng và 52.980 người sẽ chết vì căn bệnh này.
Ai có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng?
Tại Hoa Kỳ, ung thư đại trực tràng phổ biến nhất ở người trưởng thành từ 65 đến 74 tuổi. Tỷ lệ các trường hợp ung thư đại trực tràng mới đang giảm ở những người trưởng thành từ 50 tuổi trở lên do sự gia tăng sàng lọc và thay đổi một số yếu tố nguy cơ (ví dụ: giảm hút thuốc). Tuy nhiên, tỷ lệ mắc bệnh đang gia tăng ở những người trẻ tuổi vì những lý do chưa được biết.
Một phân tích dữ liệu đăng ký ung thư dựa trên dân số của Hoa Kỳ từ chương trình Giám sát, Dịch tễ học và Kết quả cuối cùng (SEER) của NCI từ năm 2000 đến 2014 cho thấy, mỗi năm trong giai đoạn này, tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng tăng 2,7% trong nhóm tuổi từ 20 đến 39 tuổi và 1,7% trong số những người từ 40 đến 49 tuổi trong khi giảm 0,5% ở những người từ 50 đến 59 tuổi, 3,3% ở những người từ 60 đến 69 tuổi và 3,8% ở những người từ 70 đến 79 tuổi tuổi.
Mặc dù tỷ lệ phần trăm gia tăng ở nhóm tuổi trẻ cao hơn so với nhóm tuổi lớn hơn, nhưng bệnh ung thư đại trực tràng được chẩn đoán ở người trẻ tuổi vẫn ít hơn so với người già (ví dụ, từ năm 2000 đến 2014, 22,5 ca ung thư đại trực tràng được chẩn đoán trên 100.000 người ở độ tuổi 40 đến 49 năm, so với 128,6 ca ung thư đại trực tràng được chẩn đoán trên 100.000 người từ 60 đến 69 tuổi).
Các yếu tố nguy cơ chính của ung thư đại trực tràng là tuổi già và mắc một số bệnh di truyền (chẳng hạn như hội chứng Lynch và bệnh đa polyp tuyến gia đình), nhưng một số yếu tố khác cũng có liên quan đến nguy cơ gia tăng, bao gồm tiền sử gia đình mắc bệnh, sử dụng rượu quá mức, béo phì, không hoạt động thể chất, hút thuốc lá, và có thể là chế độ ăn kiêng.
Ngoài ra, những người có tiền sử bệnh viêm ruột (như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn) có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn những người không mắc bệnh này.
Xem tiếp: Các xét nghiệm sàng lọc để phát hiện ung thư và polyp đại trực tràng
