Tại sao vết loét lạnh tái phát?
Khi một người nhiễm virus herpes simplex (HSV-1) thường gây ra tình trạng bùng phát các vết loét lạnh. Sau đó, virus tồn tại trong cơ thể người trong suốt quãng đời còn lại khiến các vết loét lạnh mới hình thành ngẫu nhiên một khi virus hoạt động trở lại.
Một người liên tục mắc các vết loét lạnh có thể có một nguyên nhân kết hợp với nhiều yếu tố có thể kích hoạt hoặc tái kích hoạt trạng thái hoạt động của virus và bùng phát các vết loét lạnh sau đó, bao gồm:
- Thay đổi nội tiết tố như những người liên quan đến mang thai hoặc mãn kinh
- Nhiễm virus hoặc các bệnh khác
- Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, gió hoặc lạnh.
- Stress
- Mệt mỏi
- Thay đổi trong hệ thống miễn dịch
Virus gây ra vết loét lạnh rất dễ lây lan, ngay cả khi một người không có vết loét lạnh trước đó.
Virus HSV-1 có thể lây lan từ một người mắc virus cho người khác thông qua việc chia sẻ đồ dùng, thực phẩm và đồ uống. Các hoạt động khác như hôn hay quan hệ tình dục bằng miệng cũng có thể lây lan virus. Không những thế, quan hệ tình dục bằng miệng cũng có thể lây lan HSV-2, thường gây ra mụn rộp sinh dục.
Các yếu tố nguy cơ
Bất cứ ai mắc HSV-1 hoặc HSV-2 đều có nguy cơ bị lở loét. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 67% dân số toàn cầu dưới 50 tuổi có HSV-1.
Không phải ai nhiễm virus cũng sẽ bị lở loét lạnh tái phát. Những người có nguy cơ phát triển các vết loét lạnh tái phát hoặc các biến chứng khác từ virus có thể có hệ thống miễn dịch yếu bao gồm:
- Nhiễm HIV
- Đang tiến hành hóa trị
- Bị bỏng nặng
- Ghép tạng.
Có các tình trạng bệnh lý da khác như bệnh chàm hoặc vẩy nến cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển các vết loét lạnh thường xuyên ở một người.
Phương pháp điều trị
Các vết loét lạnh thường tự hết trong vòng vài tuần. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều muốn quá trình chữa bệnh diễn ra nhanh chóng để giảm bớt sự khó chịu sớm hơn.
Không có cách chữa trị vết loét lạnh, nhưng một số phương pháp điều trị có thể đẩy nhanh quá trình chữa lành, giảm bớt các triệu chứng khó chịu và giảm tái phát.
Uống thuốc kháng virus có thể đẩy nhanh thời gian chữa lành và giảm tỷ lệ tái phát. Thuốc kháng virus có thể được kê dưới dạng thuốc uống và bôi.
Thuốc kháng virus uống thường hiệu quả hơn các phương pháp điều trị tại chỗ.
Trong khi các loại thuốc chống virus tập trung vào việc chữa lành vết loét lạnh, các phương pháp điều trị khác có thể giúp giảm bớt sự khó chịu mà chúng gây ra. Những phương pháp điều trị bao gồm:
- Chườm lạnh vào khu vực để giảm đau.
- Dùng thuốc giảm đau không kê đơn (OTC).
- Sử dụng lô hội (nha đam).
- Sử dụng bổ sung lysine.
- Bôi kem giảm đau
- Sử dụng kem trị đau loét lạnh OTC với chất làm khô.
Phòng ngừa
Nếu các vết loét lạnh xảy ra thường xuyên, tốt nhất nên nói chuyện với bác sĩ về việc sử dụng thuốc điều trị virus.
Những biện pháp khác giúp một người mắc HSV-1 có thể làm để giảm tần suất các vết loét lạnh bao gồm:
- Tránh các tác nhân, chẳng hạn như phơi nắng hoặc bệnh chàm
- Quản lý căng thẳng (stress)
- Rửa tay thường xuyên
- Tránh sử dụng chung đồ dùng sinh hoạt với những người bị bệnh.
Tóm lược
Vết loét lạnh có thể gây khó chịu và đau đớn. Khi một người mắc phải HSV-1, virus có thể nằm ở trạng thái ngủ và có thể tái phát trong suốt cuộc đời của một người.
Nếu thường xuyên bị loét lạnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ về việc dùng thuốc điều trị virus để giảm bớt sự tái phát.
Các biện pháp khác nhằm giảm tần suất xuất hiện các vết loét lạnh bao gồm tránh các tác nhân như stress và phơi nắng.
Có thể bạn quan tâm: Viêm não do virus Herpes simplex
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
