Thang đo đánh giá tình trạng hôn mê và suy giảm ý thức này được đưa ra lần đầu tiên vào năm 1974, sau đó được hiệu chỉnh hoàn thiện nhiều lần dựa trên các số liệu thực tế. Đến nay, thang đo Glasgow là thước đo chuẩn, được sử dụng trên toàn thế giới và cũng được Bộ Y tế cho phép sử dụng trong khám chữa bệnh.
Thang điểm Glasgow được dùng trong cấp cứu y tế
Thang đo Glasgow thường được thực hiện đầu tiên khi bệnh nhân bị chấn thương liên quan đến phần đầu. Cùng với kết quả chẩn đoán hình ảnh, thang đo Glasgow sẽ sử dụng cho định hướng cấp cứu và điều trị chấn thương não.
Ngoài ra, khi nhập viện điều trị, bệnh nhân cũng được đánh giá thang điểm chuẩn để xác định bệnh nhân có cải thiện sau điều trị không hay diễn tiến bệnh xấu hơn. Thang điểm Glasgow ở trẻ em có điều chỉnh so với người trưởng thành, sẽ trình bày ở mục sau.
Dựa trên 3 tiêu chí đáp ứng ý thức của bệnh nhân, bác sĩ sẽ kiểm tra phản ứng chuẩn và từ đó tính điểm Glasgow cho bệnh nhân. Theo từng thang điểm, bác sĩ sẽ đánh giá được tình trạng chấn thương ảnh hưởng đến ý thức của bệnh nhân.
Bệnh nhân chấn thương sọ não thường được đánh giá Glasgow
Dưới đây là tiêu chí và đánh giá điểm Glasgow được các bệnh viện và cơ sở y tế áp dụng:
Tiêu chí: Đáp ứng bằng mắt.
Biểu hiện:
Tiêu chí: Đáp ứng bằng lời nói.
Biểu hiện:
Tiêu chí: Đáp ứng bằng vận động.
Biểu hiện:
Như vậy, bác sĩ sẽ thực hiện các phản ứng đánh giá đáp ứng ý thức của người bệnh để đưa ra tổng điểm. Hiện nay, tiên lượng chấn thương dựa trên tổng điểm Glasgow như sau:
Thông thường, các trường hợp thang điểm Glasgow thấp dưới 8 (mức nguy hiểm), bệnh nhân cần được kiểm soát hô hấp (thở oxy, theo dõi, đặt nội khí quản hỗ trợ) để đảm bảo tính mạng. Thang điểm Glasgow của bệnh nhân có thể thay đổi theo thời gian, nếu đáp ứng điều trị nghĩa là Glasgow tăng, còn Glasgow giảm trong thời gian ngắn nghĩa là diễn biến bệnh rất nguy hiểm.
Glasgow sử dụng để đánh giá khả năng đáp ứng điều trị nhất là chấn thương sọ não
Với trẻ, thang điểm Glasgow cũng đánh giá các tiêu chí phản ứng ý thức, tuy nhiên dựa trên các thí nghiệm khác như sau:
Tiêu chí: Đáp ứng vận động.
Độ tuổi: >1 tuổi.
Độ tuổi: <1 tuổi.
Tiêu chí: Đáp ứng mắt.
Độ tuổi: Mọi lứa tuổi.
Phản ứng:
Tiêu chí: Đáp ứng lời nói
Độ tuổi: Trẻ >5 tuổi
Độ tuổi: 2 - 5 tuổi
Độ tuổi: 0 - 23 tháng
Đánh giá thang điểm Glasgow với trẻ nhỏ khó khăn hơn
Với trẻ nhỏ, thực hiện các phản ứng đáp ứng trên rồi đánh giá điểm Glasgow như sau:
Thang điểm Glasgow có giá trị cao trong theo dõi những bệnh nhân bị chấn thương đầu và đánh giá hôn mê ở cả trẻ nhỏ lẫn người lớn. Tuy nhiên thang điểm Glasgow chuẩn vẫn còn một vài hạn chế trong các trường hợp sau, ảnh hưởng đến tính thống nhất trong áp dụng:
Việc đánh giá Glasgow cũng còn phụ thuộc vào trình độ học vấn cũng như kinh nghiệm của nhân viên y tế, dẫn tới sai lệch kết quả và phán đoán.
Tính chính xác của điểm Glasgow còn phụ thuộc vào sự thành thạo của nhân viên y tế
Nhìn chung, thang điểm Glasgow vẫn được sử dụng rộng rãi trong thăm khám y khoa nói chung và cấp cứu, đánh giá chấn thương sọ não ảnh hưởng đến ý thức người bệnh nói riêng.
Xem thêm: Đánh giá chấn thương sọ não và điều trị, phòng ngừa
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh