Nguyên nhân gây thoát vị bẹn
Nguyên nhân thoát vị bẹn là do là ống bẹn và ống phúc tinh mạc không được bịt kín ngay khi trẻ chào đời (bẩm sinh). Đây là nguyên nhân gây ra thoát vị bẹn. Bệnh chủ yếu ở nam giới (nam giới mắc thoát vị bẹn nhiều gấp 7 – 8 lần nữ giới).
Nguyên nhân thoát vị bẹn là do là ống bẹn và ống phúc tinh mạc không được bịt kín ngay khi trẻ chào đời (bẩm sinh).
Ngoài ra còn có nguyên nhân mắc phải như do lao động nặng nhọc, mang vác làm tăng áp lực trong ổ bụng hoặc sau phẫu thuật ruột thừa, gãy xương chậu hoặc do thành bụng yếu bởi tuổi tác hoặc do táo bón lâu ngày khi đi đại tiện phải rặn mạnh. Vì vậy, thoát vị bẹn gặp ở mọi lứa tuổi do bẩm sinh hoặc do mắc phải (trẻ em, người lao động nặng, đặc biệt ở người có tuổi do thành bụng yếu hoặc táo bón lâu ngày).
Tuy vậy, trong thực tế có một số trường hợp không bị thoát vị bẹn mặc dù còn tồn tại ống phúc tinh mạc.
Biểu hiện thoát vị bẹn
Thoát vị bẹn không những thể hiện triệu chứng ở vùng bẹn mà còn ở bộ phận sinh dục ngoài như bìu (nam giới) hay môi lớn (nữ giới) và cả ở đùi.
Thoát vị bẹn xuất hiện khi có khối phồng lên ở vùng bẹn, thường diễn ra từ từ, cảm giác đau, nặng và khó chịu ở vùng bẹn.
Thoát vị bẹn xuất hiện khi có khối phồng lên ở vùng bẹn, thường diễn ra từ từ, cảm giác đau, nặng và khó chịu ở vùng bẹn. Dấu hiệu này ngày càng rõ, kèm theo việc xuất hiện một khối phồng ở vùng bẹn khi áp lực ổ bụng tăng lên (làm việc nặng, ho, rặn, chạy, nhảy…). Càng về sau khối thoát vị càng lớn và xuất hiện thường xuyên khi đứng, nhưng có thể biến mất khi nằm, nghỉ ngơi hoặc người bệnh hoặc người nhà (với trẻ em) tự đẩy khối thoát vị lên. Chính vì lý do này mà người bệnh hoặc người nhà của trẻ chủ quan.
Trong trường hợp nam giới thoát vị bẹn (ruột chui vào bìu) hoặc nữ giới (buồng trứng chui vào khe hở) không tự lên được gọi là thoát vị bẹn nghẹt. Lúc này các tạng tụt xuống càng lúc càng rõ làm căng phồng, đau nhiều làm cho trẻ quấy khóc. Đặc biệt, toàn bộ bụng có thể đau quặn từng cơn, nhìn có thể thấy các quai ruột nổi lên, kèm theo có buồn nôn hoặc nôn, bụng càng ngày càng chướng.
Nếu thoát vị bẹn nghẹt là quai ruột thì nguy cơ tắc ruột và hoại tử rất có thể xảy ra do thiếu máu nuôi dưỡng. Thoát vị bẹn thường gặp một bên. Tuy vậy, có trường hợp thoát vị bẹn cùng một lúc cả hai bên được gọi là thoát vị đôi.
Người bệnh cần đi khám và điều trị sớm khi có dấu hiệu thoát vị bẹn
Khi thấy những dấu hiệu thoát vị bẹn, người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh. Ngoài các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định làm các xét nghiệm, kiểm tra cần thiết nhằm chẩn đoán đúng bệnh. Siêu âm cho thấy hình ảnh của các tạng (quai ruột hoặc mạc nối hoặc buồng trứng…) bên trong khối phồng và có thể đo được kích thước của lỗ bẹn sâu.
Thoát vị bẹn, nếu phát hiện và điều trị muộn có thể gây biến chứng như thoát vị nghẹt gây hoại tử ruột, mạc treo ruột, buồng trứng (nữ giới). Ngoài ra thoát vị bẹn có thể là một trong các yếu tố thuận lợi gây xoắn tinh hoàn, teo tinh hoàn, nghẹt bó mạch thừng tinh gây hoại tử tinh hoàn (nam giới).
Ở người trưởng thành, đặc biệt là người cao tuổi, thoát vị bẹn không được chữa trị kịp thời sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, lao động và cuộc sống.
Chính vì thế ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi, khi nghi ngờ bị thoát vị bẹn cần được thăm khám càng sớm càng tốt để tránh biến chứng nguy hiểm do thoát vị bẹn gây ra.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
