Polyp túi mật là sự xuất hiện u nhú ở bên trong thành niêm mạc túi mật, bao gồm 2 dạng là polyp đơn độc và đa polyp túi mật.
Đa polyp túi mật là sự xuất hiện cùng lúc của nhiều u nhú ( từ 2 u trở lên) và thường phát triển thành từng chùm. Đa polyp túi mật nói riêng và polyp túi mật nói chung đa phần đều là lành tính, chỉ khoảng 5-8% ác tính. Bệnh lý này ngày một phổ biến ở mọi lứa tuổi và không phân biệt giới tính.
Trên thực tế, đa polyp túi mật không phổ biến bằng các polyp đơn độc, tuy nhiên mức độ rủi ro của loại này lại cao hơn. Hầu hết các trường hợp bệnh sẽ không xuất hiện triệu chứng ra bên ngoài nên rất khó nhận biết và chỉ được phát hiện tình cờ nhờ siêu âm trong quá trình thăm khám bệnh hoặc khám sức khỏe định kỳ.
Dựa theo kích thước của polyp túi mật có thể bước đầu chẩn đoán tương đối chính xác đó là u lành hay ác tính. Với những polyp có kích thước nhỏ hơn 10mm, hầu như không có sự thay đổi sau nhiều năm sẽ thường là lành tính và người bệnh có thể không nhất thiết phải điều trị.
Tuy nhiên, với trường hợp polyp có xu hướng tăng nhanh cả về số lượng lẫn kích thước, có chân lan rộng, biểu hiện ra ngoài các triệu chứng như đau bụng, thường xuyên buồn nôn, nôn, sốt cao tái phát nhiều lần… bác sĩ có cơ sở nghi ngờ polyp là ác tính. Người bệnh có thể sẽ được chỉ định điều trị bằng phương án cắt túi mật để hạn chế nguy cơ.
Mặc dù tỷ lệ cao 92-95% đa polyp túi mật, đặc biệt là đa polyp kích thước nhỏ hơn 10mm, sẽ là lành tính nhưng như đã nói trước đó so với polyp đơn độc, đa polyp túi mật nguy hiểm hơn nhiều nên tuyệt đối không thể chủ quan.
Nguyên nhân là do đa polyp có tiềm ẩn nguy cơ phát triển thành ung thư cao. Không chỉ vậy, người bệnh cũng có thể xuất hiện một số biến chứng cấp tính như đau bụng, nôn ói, rối loạn tiêu hóa, ứ trệ dịch mật, viêm túi mật,…
Xem xét đặc tính của polyp thông qua các chẩn đoán hình ảnh cũng như kết quả theo dõi định kỳ mà bác sĩ có thể dự đoán được nguy cơ đa polyp túi mật có thể chuyển biến thành ung thư dựa theo các dấu hiệu như:
– Kích thước đa polyp lớn hơn 10mm (1cm)
– Đa polyp có xu hướng phát triển nhanh cả về số lượng và kích thước trong thời gian ngắn
– Người bệnh xuất hiện các triệu chứng như đau, viêm, buồn nôn, nôn, khó tiêu, sốt cao, ớn lạnh diễn ra thường xuyên
– Người bệnh đồng thời mắc cả đa polyp túi mật và sỏi mật
– Đa polyp có phần chân lan rộng, không có cuống
Việc nhận biết các triệu chứng và thăm khám thường xuyên với trường hợp người bệnh đa polyp túi mật là điều chắc chắn cần thực hiện. Khi càng có nhiều dấu hiệu kể trên, nguy cơ đa polyp có thể phát triển thành ung thư càng cao. Lúc này, người bệnh cần được can thiệp y tế kịp thời theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Đa polyp túi mật có cần mổ hay không sẽ phụ thuộc vào mức độ nguy hiểm của polyp túi mật. Người bệnh sẽ cần phải tiến hành thêm các phương pháp chẩn đoán, siêu âm, chụp cắt lớp vi tính để có thể đánh giá nguy cơ phát triển thành ung thư của loại polyp này.
Sau khi có kết quả đánh giá, các trường hợp đa polyp có nguy cơ cao tiến triển ác tính hoặc đe dọa gây biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe có thể sẽ được chỉ định cắt bỏ túi mật. Lưu ý, người bệnh nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín giúp chẩn đoán chính xác bệnh. Bên cạnh đó, các yếu tố về đội ngũ y bác sĩ, cơ sở vật chất, máy móc trang thiết bị cũng cần được quan tâm để việc điều trị được tiến hành thuận lợi, an toàn.
Nhìn chung phẫu thuật cắt túi mật là loại phẫu thuật được thực hiện phổ biến, tỷ lệ rủi ro thấp nên người bệnh không cần quá lo lắng. Chúng ta vẫn có thể sống khỏe mạnh bình thường mà không cần có túi mật.
Tùy theo tình trạng cụ thể của người bệnh, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện phẫu thuật nội soi hoặc mổ mở để cắt bỏ túi mật có đa polyp.
Hiện nay với những ưu thế như ít xâm lấn, ít đau, hầu như không để lại sẹo, thời gian phục hồi nhanh chóng thì mổ nội soi cắt túi mật là giải pháp được đánh giá tối ưu hơn so với mổ mở. Người bệnh chỉ cần nằm viện khoảng 1 – 2 ngày là có thể về nhà.
Sau khi cắt bỏ túi mật, người bệnh sẽ có khoảng thời gian đầu khá vất vả để cơ thể có thể quen dần với sự thiếu hụt này. Khi đó, dịch mật sẽ trực tiếp đi từ gan xuống ruột khiến hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng và sẽ gây ra tình trạng rối loạn tiêu hoá, tiêu chảy, chướng bụng,… Tuy nhiên, tình trạng này có thể biến mất sau một vài tuần sau hồi phục hoặc dài hơn là một vài năm tùy theo cơ địa mỗi người.
Như vậy, với câu hỏi đa polyp túi mật có nguy hiểm không thì câu trả lời được đưa ra là có. Người bệnh thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm đa polyp túi mật từ đó có cách điều trị phù hợp. Bên cạnh đó cũng nên xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý giúp kiểm soát tình trạng bệnh tốt nhất.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh