Nứt kẽ hậu môn là hiện tượng không hiếm gặp. Đây là tình trạng những vết rách ở niêm mạc hậu môn, gây đau đớn, chảy máu, đặc biệt là đi đại tiện. Phân loại giai đoạn tiến triển của bệnh nứt kẽ hậu môn như sau:
Trong hai giai đoạn đầu, người bệnh có thể điều trị bằng thuốc theo chỉ định, chế độ ăn uống hợp lý và ngâm hậu môn bằng nước ấm sạch pha muối loãng hằng ngày. Khi ngâm hậu môn sẽ làm dịu đi cảm giác ngứa rát và đau đớn. Tuy nhiên lưu ý là dùng với nước muối sạch pha loãng, tuyệt đối không dùng muối trực tiếp đắp vào vùng bị thương. Nếu một thời gian dùng thuốc và chăm sóc tại nhà mà vẫn không đỡ, bệnh nhân cần đến bệnh viện khám lại, có thể chỉ định phẫu thuật nếu cần.
Nếu có những dấu hiệu sau, bạn cần thăm khám ngay để điều trị dễ dàng hơn bệnh nứt kẽ hậu môn:
Nứt kẽ hậu môn thường không cần can thiệp phẫu thuật trong hai giai đoạn đầu. Điều kiện là các phương pháp nội khoa (điều trị bằng thuốc) phát huy tác dụng và vết nứt cũ chóng lành, không xuất hiện vết nứt mới. Cụ thể như sau:
– Chế độ ăn uống khoa học: Bệnh nứt kẽ hậu môn phần lớn là do táo bón gây nên. Do đó, cần có chế độ ăn nhiều chất xơ, rau xanh, đặc biệt cần uống đủ nước, ít nhất là 2l mỗi ngày.
– Chế độ sinh hoạt và tập luyện: Sinh hoạt điều độ, không thức khuya, tránh stress ảnh hưởng đến tiêu hóa, dễ gây táo bón. Tập thể dục để máu lưu thông dễ dàng đến các cơ quan của cơ thể, thúc đẩy chữa lành nứt kẽ hậu môn.
– Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Sau thăm khám, bác sĩ sẽ tư vấn và chỉ định một số loại thuốc như: thuốc làm mềm phân, thuốc bôi sau khi vệ sinh giảm đau rát, thuốc giãn cơ thắt… Người bệnh cần tuân thủ mọi chỉ định của bác sĩ. Không tự ý dùng bất cứ loại thuốc nào mà phải hỏi ý kiến bác sĩ.
– Hạn chế tình trạng rặn quá mức: Nên chú ý đến việc đi vệ sinh, tránh rặn quá mức, cần đi vệ sinh ngay khi muốn. Cố gắng hình thành thói quen đi vào khung giờ nhất định.
Nứt kẽ hậu môn ngâm nước muối: Đây là giải pháp làm dịu các vết nứt, giảm ngứa rát. Sau khi đi vệ sinh bạn nên ngâm hậu môn trong nước ấm, thêm một chút muối pha loãng. Nếu trong ngày quá ngứa ngáy khó chịu bạn cũng có thể ngâm nhiều lần hơn.
Sau khi điều trị thuốc mà bệnh vẫn không thuyên giảm, người bệnh có thể được phẫu thuật. Phẫu thuật thường được thực hiện đó là nong hậu môn (dành cho vết nứt mới), cắt hết phần nứt cũ hoặc mở cơ thắt trong. Mục đích của việc mở cơ thắt là làm cho cơ thắt lỏng hơn. Các vết thương cũ sẽ có “không gian” để lành sẹo và giảm bớt đau đớn. Hầu hết các bệnh nhân sau phẫu thuật đều khỏi bệnh.
Sau phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ các chế độ chăm sóc vết mổ theo hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân nứt kẽ hậu môn có thể ngâm nước muối sau phẫu thuật để làm dịu và sạch vết thương. Đồng thời, bệnh nhân phải luôn duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt điều độ để phòng ngừa tái phát.
Nứt kẽ hậu môn ngâm nước muối không phải là phương pháp điều trị dứt bệnh nhưng vẫn có tác dụng hỗ trợ nhất định cho quá trình chữa và hồi phục của bệnh nhân. Bệnh nhân nên gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị nếu có bất cứ dấu hiệu bất thường nào ở vùng hậu môn, tránh các bệnh vùng hậu môn như nứt kẽ hậu môn, áp xe hậu môn, rò hậu môn hay trĩ…để được xử lý dứt điểm.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh