Sỏi thận có kích thước khác nhau, một số chỉ nhỏ bằng dấu chấm, nhưng một số khác có thể lớn tới vài cm. Một số viên sỏi thận có thể trở nên lớn đến mức chiếm toàn bộ quả thận. Sỏi thận hình thành khi có quá nhiều khoáng chất nhất định trong cơ thể tích tụ trong nước tiểu. Khi bạn không được cung cấp đủ nước, nước tiểu của bạn sẽ trở nên cô đặc hơn với hàm lượng các khoáng chất nhất định cao hơn. Khi mức khoáng chất cao hơn, có nhiều khả năng hình thành sỏi thận. Khoảng 1 trong số 11 người ở Hoa Kỳ sẽ bị sỏi thận. Sỏi thận phổ biến hơn ở nam giới, những người béo phì và những người mắc bệnh tiểu đường. Sỏi thận nhỏ hơn vẫn còn trong thận thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Bạn có thể không nhận thấy triệu chứng gì cho đến khi sỏi di chuyển vào niệu quản - ống dẫn nước tiểu đi qua để từ thận đến bàng quang.
Sỏi thận thường rất đau. Hầu hết sỏi sẽ tự biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, bạn có thể cần một thủ thuật để làm vỡ hoặc loại bỏ những viên sỏi không thể tự đi qua niệu quản. Dưới đây là 8 dấu hiệu – triệu chứng bạn đã mắc sỏi thận.
Đau do sỏi thận - còn được gọi là cơn đau quặn thận - là một trong những loại đau dữ dội nhất. Một số người từng bị sỏi thận so sánh cảm giác đau đớn như khi sinh con hoặc bị dao đâm. Thông thường cơn đau bắt đầu khi một viên sỏi di chuyển vào niệu quản hẹp. Điều này gây ra tắc nghẽn, tạo áp lực tích tụ trong thận. Áp lực kích hoạt các sợi thần kinh truyền tín hiệu đau đến não. Cơn đau sỏi thận thường khởi phát đột ngột. Khi viên sỏi di chuyển, cơn đau sẽ thay đổi vị trí và cường độ. Đau thường đến và đi theo từng đợt, càng nặng hơn do niệu quản co lại khi cố gắng đẩy viên sỏi ra ngoài. Mỗi đợt có thể kéo dài trong vài phút, biến mất và sau đó quay trở lại. Bạn sẽ cảm thấy đau dọc bên hông và lưng, bên dưới xương sườn. Nó có thể tỏa ra vùng bụng và vùng bẹn khi sỏi di chuyển xuống đường tiết niệu.
Khi sỏi chạm đến điểm nối giữa niệu quản và bàng quang, bạn sẽ bắt đầu cảm thấy đau khi đi tiểu. Bác sĩ gọi đây là chứng khó tiểu. Cơn đau có thể là đau nhói hoặc bỏng rát. Nếu không biết mình bị sỏi thận, bạn có thể nhầm nó với nhiễm trùng đường tiết niệu. Đôi khi người bệnh mắc nhiễm trùng đưỡng tiết niệu cùng với sỏi thận.
Cần đi vệ sinh gấp hoặc thường xuyên hơn bình thường là một dấu hiệu khác cho thấy sỏi đã di chuyển vào phần dưới của đường tiết niệu.
Tiểu ra máu là một triệu chứng thường gặp ở những người bị sỏi đường tiết niệu. Triệu chứng này còn được gọi là tiểu máu. Máu có thể có màu đỏ, hồng hoặc nâu. Đôi khi các tế bào máu quá nhỏ để có thể nhìn thấy mà không cần kính hiển vi (được gọi là tiểu máu vi thể), nhưng bác sĩ có thể kiểm tra triệu chứng này thông qua các xét nghiệm.
Nước tiểu khỏe mạnh trong và không có mùi nặng. Nước tiểu đục hoặc có mùi hôi có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng ở thận hoặc một bộ phận khác của đường tiết niệu. Một nghiên cứu cho thấy khoảng 8% những người bị sỏi thận cấp tính bị nhiễm trùng đường tiết niệu. Đục nước tiểu là dấu hiệu có mủ trong nước tiểu, hoặc đái mủ. Mùi hôi có thể đến từ vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu. Mùi cũng có thể đến từ nước tiểu cô đặc hơn bình thường.
Sỏi thận lớn đôi khi bị mắc kẹt trong niệu quản. Sự tắc nghẽn này có thể làm chậm hoặc ngừng dòng chảy của nước tiểu. Nếu bị tắc, mỗi lần đi bạn chỉ đi tiểu được một chút. Dòng nước tiểu ngừng hoàn toàn là một trường hợp cần cấp cứu y tế.
Những người bị sỏi thận thường bị buồn nôn và nôn. Các triệu chứng này xảy ra do các kết nối thần kinh chung giữa thận và đường tiêu hóa. Sỏi trong thận có thể kích hoạt các dây thần kinh trong đường tiêu hóa, gây khó chịu cho dạ dày. Buồn nôn và nôn cũng có thể là cách cơ thể bạn phản ứng với cơn đau dữ dội
Sốt và ớn lạnh là dấu hiệu cho thấy bạn bị nhiễm trùng thận hoặc một bộ phận khác của đường tiết niệu. Đây có thể là một biến chứng nghiêm trọng của sỏi thận. Nó cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng khác ngoài sỏi thận. Bất kỳ cơn sốt nào kèm theo cơn đau đều cần được chăm sóc y tế khẩn cấp. Sốt xảy ra khi bị nhiễm trùng thường cao khoảng 38 độ C hoặc hơn. Ớn lạnh hoặc rùng mình thường xảy ra cùng với sốt.
Sỏi thận là tập hợp muối và khoáng chất cứng hình thành trong thận và có thể di chuyển đến các bộ phận khác của hệ tiết niệu. Sỏi gây ra các triệu chứng như đau, khó đi tiểu, nước tiểu đục hoặc có mùi, buồn nôn và nôn. Một số viên sỏi sẽ tự trôi qua. Những người khác cần điều trị bằng sóng âm thanh hoặc phẫu thuật để phá vỡ hoặc loại bỏ chúng.
Đi khám bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của sỏi thận. Nhận trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn có những triệu chứng này, có thể cho thấy bạn đang bị nhiễm trùng hoặc biến chứng nghiêm trọng khác:
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh