Có thể bạn nghĩ rằng sỏi thận cấu tạo từ canxi, nhưng đó chỉ là dạng phổ biến nhất, theo Mayo Clinic. Rối loạn chuyển hóa, các nhân tố trong khẩu phần và phẫu thuật đường ruột có thể tăng nguy cơ tạo sỏi. Sỏi khuẩn hình thành do nhiễm khuẩn, chẳng hạn nhiễm khuẩn đường tiết niểu, có thể phát triển nhanh chóng. Mất nước, gout và các nhân tố gen khác do rối loạn gen có thể khiến thận giải phóng một lượng amino acid dư thừa.
Đôi khi bệnh nhân nghĩ rằng họ có thể cảm nhận viên sỏi di chuyển, hoặc cảm thấy những cạnh sắc của nó, Timothy Averch, bác sĩ, giám đốc Trung tâm Sỏi thận tài Đại học Trung tâm y tế Pittsburgh. Không phải vậy. Theo Timothy, cơn đau thực sự xảy ra khi sỏi rơi khỏi thận và tắc lại ở niệu đạo –nước tiểu sẽ đi qua ống này từ thận để bàng quang.
Nếu bạn dễ bị sỏi thận, nồng độ oxalate cao trong khẩu phần kết hợp với canxi trong nước tiểu để thúc đẩy sự phát triển của sỏi, theo James Borin, giám đốc nội tiết niều của Trung tâm y khoa NYU Langone. Thực phẩm giàu oxalate bao gồm rau bina, đại hoàng, sô cô la, cà phê, bơ lại và bia.
Vấn đề phát sinh khi những người dễ bị sỏi thận ăn những thực phẩm giàu oxalate kết hợp với nhau trong thời gian dài. Thêm nữa, Wartinger nhấn mạnh: “bữa ăn giàu oxalate là yếu tố nguy cơ duy nhất đối với hình thành sỏi thận”.
Bạn có biết “Vành đai sỏi thận” mở rộng từ Đông Nam Hoa Kì, từ Virginia đến Texas và xuống Florida? Các bác sĩ tiết niệu cho rằng khí hậu phương Nam ấm hơn có thể khiến bệnh nhân mất nước, vì vậy tăng nguy cơ sỏi thận. Theo Wartinger, điều này xảy ra vì khi mất nước, cơ thể không kịp thải ra hết chất thải, dẫn đến phát triển sỏi thận. Do đó, dễ hiểu khi tình trạng này xảy ra thường xuyên vào mùa hè.
Nếu bạn không thích chơi tàu lượn siêu tốc? Theo như một nghiên cứu năm 2015 xuất bản trên tạp chí Tiết niệu, quan hệ tình dục có thể thúc đẩy viên sỏi thận nhỏ trôi ra ngoài. Các tác giả cũng phỏng đoán rằng có thể do khi quan hệ, cơ thể giải phóng oxit nitric, một hóa chất giúp đàn ông cương cứng và cũng gây giãn cơ bắp. Giả thuyết là oxit nitric gây đáp ứng thư giãn cho phép niệu quản giãn đủ để sỏi trôi qua. Tuy nhiên kết quả này chưa được xác nhận bởi các nghiên cứu khác.
Luận điểm cũ cho rằng bệnh nhân có sỏi canxi nên tránh tiêu thụ sản phẩm từ sữa và canxi. Thực tế, nếu bạn dừng tiêu thụ canxi, bạn lại hấp thụ nhiều oxalate hơn. Averch khẳng định rằng chúng ta cũng cần canxi để giữ xương chắc khỏe – đặc biệt phụ nữ tiền mãn kinh. Chuyên gia tiết niệu khuyến nghị những người bị sỏi thận nên ăn 2-3 phần ăn có thực phẩm từ sữa mỗi ngày.
Nhưng Borin khuyên rằng hãy cẩn thận với viên bổ sung canxi. Nó không được hấp thụ cùng phương pháp với canxi trong thực phẩm, có thể tăng lượng canxi nước tiểu, đặt bệnh nhân vào nguy cơ có nhiều sỏi hơn.
Theo Borin, uống nước chanh có thể giúp ngăn ngừa sỏi axit uric. Chanh chứa nồng độ citrate cao, có thể ức chế hình thành sỏi thận. Nó thậm chí có thể hòa tan sỏi axit uric để nước tiểu nhiều alkaline hơn, theo Wartinger.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh