Phương pháp điều trị suy thận

Thận là cơ quan rất quan trọng trong cơ thể với những chức năng sống còn như:

• Thận đóng vai trò là bộ lọc máu tự nhiên trong cơ thể, đào thải những chất cặn bã như ure và creatinin ra ngoài.
• Giữ cân bằng nước trong cơ thể.
• Kiểm soát nồng độ ổn định của một số ion như Natri, Kali.
• Giúp tạo hồng cầu.
• Hỗ trợ sự phát triển của xương.

Vị trí giải phẫu của thận

Thận có hình hạt đậu nằm trong khoang bụng sau phúc mạc đối xứng nhau qua cột sống, ngang đốt ngực T11 đến đốt thắt lưng L3. Thận có màu nâu đỏ và kích thước vào khoảng một nắm tay của trẻ nhỏ.

Điều gì sẽ xảy ra khi thận bị suy giảm chức năng

Khi con bạn bị suy thận, các quả thận sẽ không thể thực hiện được các chức năng bình thường. Hậu quả là các chất cặn bã sẽ không được đào thải ra ngoài mà tích lũy trong cơ thể.

Sự tích lũy ure

Ure là chất thải chính của quá trình tiêu hóa protein, được sản xuất ở gan, chuyển sang máu rồi được thận bài tiết ra ngoài cơ thể qua đường nước tiểu. Tuy nhiên, khi thận không thể hoạt động bình thường, ure sẽ tích lũy trong máu và gây nên hội chứng tăng ure máu do suy thận (uremia). Các triệu chứng bao gồm:

• Tiểu ít hoặc bí tiểu.
• Không cảm thấy đói.
• Mệt mỏi.
• Tâm trạng bực bội, hay cáu gắt.

Sự tích lũy các chất khác

Bình thường, thận sẽ giáng hóa và thải những ion như Natri, Kali, Calci và Phospho khi chúng ở nồng độ quá cao trong cơ thể. Khi thận bị suy, các chất này không thể đào thải và bị tích lũy lại trong cơ thể.

Phù ở tay, chân và xuất hiện bọng mắt

Hiện tượng này được gọi là chứng phù nề, xảy ra khi nước bị tích lũy trong cơ thể do thận không thể đào thải ra ngoài.

Da xanh tái, mệt mỏi

Các tế bào hồng cầu có chứa hemoglobin với vai trò vận chuyển oxy tới tất cả các cơ quan trong cơ thể. Thận cũng có vai trò trong quá trình sảnh sinh hồng cầu. Tuy nhiên, khi thận không thực hiện được chức năng bình thường, quá trình sản xuất hồng cầu bị giảm sút dẫn đến thiếu oxy cho các hoạt động của cơ thể. Trẻ sẽ luôn cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, da xanh tái.

Đau đầu và cảm giác kích thích

Trẻ thường trở nên cáu kỉnh và khó chịu khi bị tích lũy ure trong cơ thể và dẫn tới chứng cao huyết áp. Huyết áp trẻ bị tăng cao vừa là do cơ thể bị giữ nước vừa là do một hormone có tên là renin gây ra. Thận sẽ tăng sản xuất renin khi chúng không lấy đủ oxy trong máu.

Điều trị suy thận

Suy thận không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng vẫn có những liệu pháp điều trị thay thế bao gồm:

• Cấy ghép thận
• Lọc máu

Cấy ghép thận

• Yêu cầu cần phải phẫu thuật để ghép thận của người hiến tặng cho bệnh nhân suy thận.
• Thận có thể được hiến tặng từ người còn sống hay người cho đã chết miễn là tương hợp với cơ thể trẻ.
• Sau phẫu thuật cấy ghép thận, trẻ sẽ cần tiếp tục sử dụng thuốc chống thải ghép hàng ngày để ức chế hệ miễn dịch, ngăn cản quá trình đào thải thận đã được ghép.

Lọc máu

Bệnh nhân và gia đình có thể lựa chọn giữa hai hình thức lọc máu

• Chạy thận nhân tạo
• Thẩm phân phúc mạc

Cần phải hiểu rõ về cơ chế và tác dụng của từng phương pháp trước khi lựa chọn điều trị. Gia đình cũng cần cân nhắc giữa việc lựa chọn lọc máu tại bệnh viện hay tại nhà để phù hợp với mỗi bệnh nhân. Lưu ý rằng con bạn có thể phải đổi phương pháp điều trị phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của trẻ.

Chạy thận nhân tạo

Có hai loại hình: chạy thận nhân tạo tại bệnh viện và tại nhà (HHD).

• Chạy thận tại nhà:
• Tạo một đường vào lòng mạch (sử dụng một ống tube mỏng lồng vào tĩnh mạch) để lọc sạch các chất độc trong máu.
• Đây là một phương pháp điều trị được tiến hành khá chậm rãi và nhẹ nhàng, có thể giúp làm tăng cảm giác thèm ăn và cải thiện tình trạng sức khỏe của trẻ.
• Trẻ phải sử dụng ít loại thuốc hơn (so với điều trị tại bệnh viện).
• Trẻ có thể được phép ăn nhiều loại đồ ăn hơn.
• Chạy thận tại bệnh viện
• Trẻ sẽ được theo dõi chặt chẽ bởi các nhân viên y tế.
• Môi trường bệnh viện được trang bị đầy đủ thiết bị hiện đại, dễ xử trí trong những trường hợp trẻ cần cấp cứu.

Thẩm phân phúc mạc

- Trong quá trình thẩm phân phúc mạc, mạch máu trong lớp màng bụng (phúc mạc) điền vào cho thận, với sự giúp đỡ của một chất lỏng (dialysate) chảy vào và ra khỏi không gian phúc mạc.

- Với thẩm phân phúc mạc, có thể cho phương pháp điều trị tại nhà, tại nơi làm việc hoặc trong khi đi du lịch. Có thể sử dụng thuốc ít hơn và ăn một chế độ ăn uống ít hạn chế hơn với chạy thận nhân tạo.

- Chạy thận phúc mạc không phải là một lựa chọn cho tất cả mọi người suy thận. Cần khéo léo hướng dẫn sử dụng (hoặc một người chăm sóc đáng tin cậy) và khả năng để chăm sóc cho chính mình ở nhà.

Hãy lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho con bạn

Điều hết sức quan trọng là phải có hiểu biết sâu sắc về căn bệnh của con bạn và cách kiểm soát nó. Điều này sẽ giúp bạn lựa chọn được phương pháp điều trị thích hợp nhất đối với trẻ.

Ngoài ra, sự cam kết điều trị và một thái độ tích cực đối với bệnh tật sẽ giúp mang lại những kết quả khả quan hơn đối với sức khỏe của trẻ. 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp