1. Thế nào là bệnh xơ gan?
Xơ gan là tình trạng gan bị hư hại do một hoặc vài nguyên nhân khác nhau tạo thành. Tế bào gan lúc này bị tấn công và chết dần, thay thế vào đó là những mô xơ gan và các phần nhân “tái sinh”. Các phần này ngày một nhiều hơn và từ đó làm thay đổi cấu trúc gan, gây ảnh hưởng đến hoạt động của gan.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng xơ gan thường là do virus viêm gan B, viêm gan C, trong đó nguyên nhân chủ yếu thường là do virus viêm gan B gây ra. Ngoài ra, còn do một số nguyên nhân khác như: sử dụng rượu bia, lạm dụng thuốc…
Xơ gan trong giai đoạn đầu thường không có triệu chứng nào cụ thể, đến khi tiến triển lên giai đoạn nặng hơn thì mới phát hiện ra bệnh lý. Nếu được phát hiện kịp thời, bệnh có thể được ngăn chặn quá trình phát triển của xơ gan tối đa, hạn chế các biến chứng gây nguy hiểm đến tính mạng.
2. Xơ gan có nguy hiểm không?
Nhiều người mắc các bệnh lý về gan, đặc biệt là nhiễm virus viêm gan B, C thường lo lắng: xơ gan có nguy hiểm không?
Câu trả lời là: Có
Xơ gan là bệnh lý mạn tính nguy hiểm, gây ra nhiều biến chứng có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Cũng bởi các biến chứng tại thời điểm ban đầu không rõ rệt nên người bệnh hầu như đều không để ý và vô tình bỏ qua “thời điểm vàng” để điều trị, đến khi phát hiện thì cũng đã vào giai đoạn muộn. Một số các biến chứng thường gặp của bệnh xơ gan bao gồm:
2.1 Xuất huyết tiêu hóa
Các phần mô xơ trong gan gây cản trở dòng máu di chuyển qua gan khiến áp lực tại tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch các hệ nối cửa – chủ tăng lên. Đồng thời, điều này cũng gây ra tình trạng giãn tĩnh mạch thực quản và tĩnh mạch phình dạ dày. Khi các tĩnh mạch này bị dãn đến một giới hạn nhất định sẽ bị vỡ, gây ra tình trạng xuất huyết tiêu hóa.
Người bệnh lúc này có thể nôn ra máu hoặc đi cầu ra máu. Việc thiếu máu sẽ khiến bệnh nhân bị choáng, hoa mắt chóng mặt, người lao đao. Nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tử vong
2.2 Phù nề chân, báng bụng
Khi xơ gan đến giai đoạn 3, bệnh nhân bắt đầu xuất hiện tình trạng báng bụng, phù nề chân do tích tụ dịch, khi dịch tích tụ nhiều và lâu có thể bị nhiễm trùng dịch báng. Người bệnh sẽ bị sốt, đau bụng nặng và tiêu chảy. Khi thấy các dấu hiệu trên, bạn cần đến bệnh viện càng sớm càng tốt.
2.3 Bệnh não gan
Xơ gan khiến chức năng hoạt động của gan bị ảnh hưởng, nhất là trong việc lọc chất độc ra khỏi cơ thể. Đối với người bị xơ gan nặng sẽ có các độc tố có hại ở ruột như khí amoniac… Do khi này không được đào thải ra ngoài cơ thể nên sẽ tích tụ lại theo máu lên não gây ra bệnh não gan. Người bệnh bị não gan sẽ rối loạn tri giác, bị lẫn lộn, không minh mẫn, hôn mê gan và có nguy cơ tử vong rất nhanh.
2.4 Suy thận
Biến chứng xơ gan ảnh hưởng đến quá trình hoạt động của thận gây ra suy thận, người bệnh sẽ đi tiểu ngày một ít hơn và rồi không thể đi tiểu được nữa. Tình trạng này gọi là hội chứng gan thận, nếu không được can thiệp sớm, bệnh có thể gây tử vong.
2.5 Ung thư gan
Khi được hỏi bệnh xơ gan có nguy hiểm không? Nhiều người thường liên tưởng ngay đến ung thư gan – đây là một biến chứng nguy hiểm mà xơ gan có thể gây ra nếu không được kiểm soát kịp thời và điều trị hiệu quả.
Người bị xơ gan có tỷ lệ biến chứng thành ung thư gan rất cao. Khi các tế bào gan bị xơ hóa, gan sẽ mất dần các chức năng vốn có của mình, tình trạng viêm nhiễm nặng lâu dần gây ung thư gan. Hiện nay, ung thư gan đang có tỷ lệ tăng nhanh chóng và có xu hướng trẻ hóa. Ung thư gan giai đoạn đầu không có biểu hiện cụ thể, người bệnh đôi khi chỉ phát hiện ra khi khám sức khỏe định kỳ hoặc siêu âm ổ bụng.
Tỷ lệ những người bị ung thư gan sống sót sau 5 năm cũng không cao, chỉ khoảng 20 – 30% số bệnh nhân. Chính vì vậy, ngay khi bạn thấy các dấu hiệu nghi ngờ, đặc biệt là những người mắc viêm gan B, C… Cần phải đi thăm khám sức khỏe định kỳ để kiểm soát và điều trị, phòng ngừa xơ gan, ung thư gan.
2.6 Nhiễm trùng
Khi bị xơ gan giai đoạn nặng, gan không thể đào thải chất độc ra khỏi cơ thể, và đồng thời cũng ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch. Chính vì vậy, những người bị xơ gan dễ gặp các tình trạng nhiễm trùng như: Nhiễm trùng máu, viêm phổi, nhiễm trùng báng…
-
xơ gan có tỷ lệ biến chứng thành ung thư gan rất cao
3. Làm thế nào để phát hiện bệnh xơ gan sớm nhất?
Bệnh gan khi tiến triển thành xơ gan cần trải qua một thời gian dài. Do đó, bạn có thể dựa vào một số nguyên nhân để xác định tình trạng bệnh lý. Một số nguyên nhân gây xơ gan thường gặp là:
– Sử dụng quá nhiều rượu bia
– Thừa cân, béo phì tăng nguy cơ xơ gan
– Các bệnh viêm gan mạn tính như viêm gan B và C.
Ngoài ra, do bệnh gan khi đã chuyển thành xơ gan thường có nhiều biến chứng nguy hiểm và việc điều trị sẽ rất khó khăn. Do vậy, cần thăm khám định kỳ một năm ít nhất hai lần, hãy nhớ rằng, chi phí để bỏ ra khám định kỳ sẽ rẻ hơn so với việc điều trị. Hơn nữa, việc phát hiện sớm các nguyên nhân gây tổn thương gan sẽ giúp việc định hướng và lên phác đồ điều trị hiệu quả hơn.
4. Cách ngăn ngừa và điều trị các biến chứng của bệnh xơ gan
Điều trị và phòng ngừa xơ gan còn phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng thương tổn gan của bệnh nhân. Mục tiêu của việc điều trị là để làm chậm quá trình xơ hóa gan, giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng của bệnh xơ gan. Trong giai đoạn đầu của bệnh, việc giảm thiểu tối đa các tổn thương ở gan là mục tiêu hàng đầu.
Tuy nhiên, việc điều trị xơ gan còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như tuổi tác, giới tính, tình trạng bệnh lý liên quan. Do vậy, để đảm bảo việc điều trị được hiệu quả nhất, bạn nên đến các chuyên khoa gan mật để được thăm khám và lên phác đồ điều trị cá nhân.
Ngoài ra, thay đổi lại một lối sống lành mạnh cũng góp phần không nhỏ cho việc ngăn ngừa biến chứng của xơ gan, cụ thể như:
– Chế độ ăn uống lành mạnh, ít muối, ít dầu mỡ, hạn chế ăn thức ăn nhanh…
– Kiêng tuyệt đối rượu bia, thuốc lá và chất kích thích
– Tập thể dục đều đặn hàng ngày
– Khám sức khỏe, tầm soát ung thư gan định kỳ
Vậy tóm lại, xơ gan có nguy hiểm không? Câu trả lời là có, hãy luôn tạo cho mình những thói quen tốt, chế độ dinh dưỡng lành mạnh để đảm bảo sức khỏe cơ thể luôn ổn định và ngăn ngừa các bệnh lý về gan hiệu quả. Hãy chia sẻ thông tin bổ ích này đến mọi người xung quanh bạn để cùng nhau phòng chống căn bệnh nguy hiểm này nhé.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
