Thực quản là cơ quan dạng ống chạy dài từ họng cho đến thực quản. Hẹp thực quản xảy ra khi bề mặt của thực quản bị viêm, dẫn đến tạo sẹo. Các sẹo này có thể làm thực quản bị hẹp lại.
Có nhiều các yếu tố có thể gây ra hẹp thực quản lành tính, nhưng chứng trào ngực dạ dày thực quản (GERD) thì thường chịu trách nhiệm trong hầu hết các trường hợp.
Bệnh nhân hẹp thực quản lành tính có thể gặp phải các triệu chứng sau:
Nên đi khám nếu gặp phải bất kì triệu chứng nào của hẹp thực quản lành tính. Bác sĩ sẽ thăm khám đường tiêu hóa trên, bao gồm thực quản và dạ dày.
Các biện pháp sau có thể được sử dụng để kiểm tra xem có hẹp thực quản lành tính hay không:
Ống sẽ được đưa vào miệng bệnh nhân đi đến thực quản và hình ảnh sẽ được khảo sát qua một màn hình.
Thủ thuật nội soi cũng có thể được dùng để lây mô sinh thiết để kiểm tra dưới kính hiển vi.
Có nhiều biện pháp điều trị hẹp thực quản lành tính, và lựa chọn thích hợp nhất thì phụ thuộc vào nguyên nhân.
Các nguyên nhân của hẹp thực quản lành tính bao gồm:
Các biện pháp điều trị bao gồm:
Thuốc
Nếu như hẹp thực quản là do GERD, bệnh có thể được điều trị bằng thuốc, trong đó có bao gồm loại thuốc ức chế bơm proton (PPI).
Các PPI có thể làm giảm acid dạ dày, điều trị GERD và ngăn ngừa tình trạng hẹp của thực quản trong tương lai.
Kháng sinh sẽ được sử dụng nếu như nguyên nhân gây hẹp là nhiễm trùng thực quản và thuốc corticoid là thuốc điều trị tiêu chuẩn cho các trường hợp do viêm thực quản.
Chế độ ăn
Đối với các trường hợp GERD gây ra hẹp thực quản thì thực hiện thay đổi chế độ ăn và lối sống cũng có thể giúp điều trị triệu chứng.
Các thay đổi này bao gồm:
Nong thực quản
Ống nội soi có gắn dụng cụ nong hoặc một bóng đặc biệt sẽ được đưa vào thực quản. Bóng này sau đó được bơm lên tại vị trí hẹp của thực quản để nong thực quản ra.
Nếu như hẹp nặng thì bệnh nhân sẽ được nong thêm nhiều lần.
Một tác dụng phụ có thể xảy ra khi nong thực quản là thủng. Dụng cụ thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán và điều trị tại thực quản đôi khi có thể làm thực quản thủng một lỗ nhỏ.
Tuy nhiên biến chứng này thường gặp ở các trường hợp hẹp ác tính hơn là lành tính.
Đặt Stent
Stent là một ống nhỏ được đưa vào vị trí hẹp để giữ thực quản được mở rộng. Thủ thuật này giúp bệnh nhân gặp các vấn đề về việc nuốt có thể ăn uống dễ dàng hơn.
Phẫu thuật
Phẫu thuật được dùng trong các trường hợp hẹp nặng mà các biện pháp khác điều trị khác không thành công.
Có nhiều phương pháp có thể điều trị hẹp thực quản lành tính hiệu quả.
Tuy nhiên, hẹp thực quản vẫn có thể tái lại, và bệnh nhân có thể sẽ cần được phải nong lặp lại để có thể mở rộng thực quản. Theo 1 nghiên cứu thì khoảng 30 phần trăm số người đã từng nong thực quản sẽ cần được nong lại trong vòng 1 năm.
Nếu như hẹp thực quản lành tính là do GERD gây ra thì bệnh nhân cần thực hiện một số thay đổi trong chế độ ăn và lối sống để có thể kiểm soát được bệnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh