1. Tắc ống mật chủ là bệnh gì? Nguyên nhân gây bệnh?
Túi mật là một thành phần có vai trò khá quan trọng trong hệ tiêu hóa của cơ thể chúng ta. Túi mật có hình dạng như một chiếc túi nhỏ chứa đựng dịch mật được tiết ra từ gan. Ống dẫn dịch mật từ gan vào túi mật và từ túi mật đến hệ tiêu hóa được gọi là ống mật chủ.
Sỏi túi mật được hình thành từ nhiều yếu tố nhưng chủ yếu là được cấu thành từ các loại dịch dư thừa hay các vi khuẩn có hại trong túi mật. Nguyên nhân chính gây ra tình trạng tắc ống mật chủ là do đường ống dẫn mật bị chặn lại bởi một vật cản nào đó, khiến cho mật không thể “lưu thông” được xuống ruột non. Bên cạnh đó, Cũng có những nguyên nhân khác cũng có thể gây ra hiện tượng tắc ống mật chủ như:
Biến chứng từ bệnh xơ gan mật hoặc viêm xơ tiểu mật quản. Tình trạng viêm nhiễm nếu không được điều trị dứt điểm sẽ có thể tạo ra các vết sẹo trên thành ống dẫn mật, quá trình lưu thông dịch mật sẽ bị cản trở do đường mật bị thu hẹp.
Tắc ống mật chủ cũng có thể là do di truyền hoặc bị dị dạng ống mật bẩm sinh. Mặc dù trường hợp này không xuất hiện nhiều nhưng vẫn có thể xảy ra và thường sẽ được phát hiện ngay từ sơ sinh (2, 3 tuần tuổi).
2. Tình trạng tắc ống mật chủ nguy hiểm như thế nào?
Người bệnh bị tắc ống mật chủ sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình hấp thụ và tiêu hóa thức ăn. Cụ thể, dịch mật có trong túi mật có vai trò chính là phân hủy chất béo từ thức ăn và hỗ trợ quá trình tiêu hóa dễ dàng hơn. Chính vì vậy, nếu ống dẫn dịch mật bị tắc nghẽn thì dịch mật cũng sẽ không thể lưu thông tới các cơ quan của hệ tiêu hóa.
Bệnh tắc ống mật chủ thường thì khó có thể được phát hiện sớm để kịp thời chữa trị, bởi bệnh có thể đã phát triển một thời gian dài trước đó hoặc bị tắc hoàn toàn ống mật một cách đột ngột. Chính vì vậy, nếu người bệnh xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào có nguy cơ là do tắc ống mật chủ gây ra thì hãy lập tức tìm đến sự trợ giúp từ các y bác sĩ có chuyên môn để có phương hướng chữa trị bệnh sớm nhất có thể. Một số dấu hiệu nhận biết tình trạng tắc ống mật chủ là:
- Đau bụng dữ dội, đau quặn bụng chính là triệu chứng bệnh điển hình nhất. Triệu chứng này sẽ càng rõ ràng hơn nếu như bệnh do sỏi mật gây ra. Các cơn đau sẽ tập trung chủ yếu vào vùng bên phải thượng vị (hay vùng hạ sườn phải). Sau cơn đau bụng thường xuất hiện tình trạng sốt: sốt nóng và rét run.
- Vùng mạc mắt có thể sẽ bị vàng, làn da cũng sẽ bị chuyển dần vàng (vàng đậm hay đôi khi là sạm da). Nguyên nhân dẫn đến tình trạng vàng da chính là vì dịch mật bị ứ đọng, không thể lưu thông nên quá trình chuyển hóa bilirubin (hay còn được hiểu là quá trình chuyển hóa sắc tố mật) bị cản trở, nồng độ bilirubin sẽ bị tăng cao hơn mức bình thường. Tình trạng này cũng sẽ kéo theo hiện tượng nước tiểu bị sẫm màu hơn bình thường hay thậm chí là chuyển sang màu đỏ sẫm. Phân của người bệnh còn có dấu hiệu bị bạc màu. Lý do là bởi vì sắc tố Bilirubin trong dịch mật khiến phân có màu vàng. Nhưng khi dịch mật không thể đi xuống ruột được nữa do có vật cản chặn lại thì lượng sắc tố này trong phân sẽ bị giảm khiến cho phân trở nên nhạt màu, “thiếu sức sống".
- Bệnh nhân cũng có thể bị ngứa ngáy bởi nồng độ axit mật có trong máu bị tăng cao, làm ảnh hưởng tới hệ thần kinh dưới da.
- Mất ngủ, chán ăn, sợ đồ ăn chứa nhiều mỡ, cơ thể mệt mỏi,...
Tắc ống mật chủ được coi là bệnh lý khá nghiêm trọng, nó không chỉ gây ra những tổn thương tại bộ phận bị tắc hay hệ thống cơ quan có liên quan mà nó còn là mối đe dọa lớn tới tính mạng con người. Chính bởi những bởi những biến chứng mà nó có thể gây ra như: viêm phúc mạc, xơ gan, suy gan, viêm tụy cấp, nhiễm trùng đường mật, nhiễm trùng máu,...
3. Chữa trị bệnh tắc ống mật chủ có khó không? Phòng ngừa bệnh ra sao?
Bệnh sỏi trong ống mật (hay tình trạng tắc ống mật chủ) mang đến nhiều hiểm họa cho mỗi cơ thể nếu như không được phát hiện và điều trị kịp thời. Ngay khi người bệnh xuất hiện các triệu chứng có thể là triệu chứng của bệnh thì cần phải tìm tới các cơ sở y tế uy tín để chẩn đoán bệnh ngay. Bệnh hoàn toàn có thể chữa trị bằng các phương pháp y tế tiên tiến kèm theo việc giữ gìn sức khỏe, kiêng cữ theo sự hướng dẫn từ các bác sĩ có chuyên môn cao.
Trong trường hợp bệnh chưa chuyển biến nặng thì người bệnh có khả năng chỉ cần sử dụng thuốc uống để điều trị tắc ống mật chủ theo chỉ định của bác sĩ. Còn đối với những trường hợp bệnh đã tiến triển nặng và gây biến chứng thì việc thực hiện các ca phẫu thuật lấy sỏi ra khỏi ống mật là việc cấp thiết. Hiện nay có rất nhiều phương pháp hiện đại có thể thực hiện các ca phẫu thuật lấy sỏi một cách vô cùng nhẹ nhàng, hiệu quả và giúp cơ thể bệnh nhân mau chóng hồi phục.
Bên cạnh việc điều trị bệnh thì việc tìm hiểu các phương pháp phòng ngừa bệnh là vô cùng cần thiết bởi mỗi cá nhân đều có thể là đối tượng mắc phải tình trạng tắc ống mật chủ. Mỗi cá nhân nên tự phòng ngừa bệnh bằng cách điều chỉnh lại chế độ ăn uống khoa học nhất (hạn chế tối đa các loại thực phẩm chứa nhiều mỡ động vật, bổ sung vitamin và khoáng chất từ các loại rau củ quả,...) tránh xa những loại chất kích thích, chăm chỉ tập luyện thể dục thể thao cũng như thường xuyên đến các cơ sở y tế uy tín để khám bệnh, tẩy giun định kỳ 06 tháng/lần.
Xem thêm: Cơ chế hình thành sỏi mật
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
