1. Tìm hiểu về bệnh xơ gan cổ trướng là gì?
Xơ gan cổ trướng thực chất là giai đoạn cuối cùng của bệnh xơ gan. Ở giai đoạn này, nhu mô gan bị thay thế bởi các tế bào xơ. Phần nhu mô đã chết không thể tái tạo lại được. Các tế bào khỏe mạnh còn lại rất ít đồng thời phải hoạt động gấp nhiều lần để thay thế cho những tế bào đã chết. Nếu tình trạng xơ gan kéo dài, các tế bào khỏe mạnh còn lại phải hoạt động quá sức dẫn tới suy gan, ung thư gan.
Xơ gan cổ trướng là gì? Là khi các tế bào gan trở thành các mô xơ.
2. Những đối tượng có nguy cơ cao mắc xơ gan cổ trướng
Hầu hết những người có tiền sử bị gan đều có khả năng mắc xơ gan cổ trướng. Bên cạnh đó còn có một số trường hợp dễ mắc bệnh như:
– Người thường uống nhiều chất có cồn như: Rượu, bia.
– Người ăn nhiều hải sản tươi sống, không được chế biến kỹ.
– Người lạm dụng thuốc không đúng cách trong thời gian dài sẽ gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng đến gan.
Xơ gan là bệnh khá phổ biến không chỉ ở Việt Nam mà còn trên cả thế giới. Tỷ lệ người mắc bệnh xơ gan có xu hướng ngày càng tăng trong xã hội hiện đại.
3. Nguyên nhân dẫn đến xơ gan cổ trướng
Các nghiên cứu cho thấy rằng bệnh xơ gan không phải do bẩm sinh mà thường do lối sống, ăn uống không lành mạnh gây ra. Một trong số các nguyên nhân chính dẫn đến bệnh xơ gan như:
-Thường xuyên sử dụng, tiếp xúc với các chất độc hại: Theo nguyên lý hoạt động, khi cơ thể tiếp xúc với chất độc, chúng sẽ chuyển thẳng đến gan để lọc. Gan đóng vai trò lọc độc tố và thải ra ngoài cơ thể. Đây chính là cơ chế sinh lý tự nhiên để bảo vệ sức khỏe của con người. Nếu gan phải thường xuyên hoạt động hết công suất để thải độc sẽ khiến các tế bào gan suy kiệt, chết đi dẫn tới xơ gan. Bên cạnh đó, có một số chất độc có khả năng kích thích sự hình thành tế bào xơ trong nhu mô gan. Các chất độc phải kể đến như: Thủy ngân, thạch tín, asen, xyanua,…
-Do các virus viêm gan: Những người bị nhiễm virus viêm gan B, viêm gan C rất dễ bị xơ gan. Các virus tấn công tế bào gan khiến chúng bị thương tổn, hình thành các mô xơ dẫn đến xơ gan cổ trướng.
-Thức khuya sau 12h, sinh hoạt không điều độ.
– Ít vận động, dùng chung đồ vệ sinh cá nhân với người khác, quan hệ tình dục bừa bãi rất dễ lây nhiễm viêm gan.
– Ăn nhiều đồ dầu mỡ, uống nhiều rượu bia, chất kích thích,…Cũng là như nguyên nhân dễ dẫn đến xơ gan cổ trướng.
Xơ gan cổ trướng do rất nhiều các nguyên nhân gây ra.
4. Triệu chứng khi gặp bệnh
Xơ gan cổ trướng là gì? Các triệu chứng đầu tiên phổ biến nhất của xơ gan cổ trướng bao gồm:
– Da xanh xao, sụt cân không rõ nguyên nhân.
– Sức đề kháng suy giảm, thiếu máu.
– Thường có cảm giác đau nhói ở vùng bên phải dưới sườn.
– Vùng bụng to ra do tích nước trong khoang bụng dẫn đến hiện tượng “cổ trướng”.
– Rối loạn chuyển hóa sắc tố mật khiến da có màu vàng, đặc biệt là ở lòng bàn tay, bàn chân, lòng trắng của mắt.
– Rối loạn tiêu hóa, cảm giác ăn uống không ngon miệng.
– Chóng mặt, buồn nôn.
– Nước tiểu có màu khác lạ: Vàng sậm, nâu.
– Rụng nhiều tóc.
– Dưới da, xung quanh rốn xuất hiện mạch máu hình mạng nhện.
– Vùng ngực của nam giới nở to bất thường.
– Cơ thể dễ để lại các vết bầm tím dưới da khi va chạm nhẹ.
– Tiêu chảy kéo dài.
– Thân thể phù nề.
– Thường choáng váng, có thể dẫn tới hôn mê.
– Lá lách to
Nếu có một trong những dấu hiệu trên hoặc các dấu hiệu bất thường khác kèm theo bạn nên tới gặp các bác sĩ để được thăm khám cụ thể.
Vàng da là một trong những triệu chứng dễ nhận biết của bệnh xơ gan cổ trướng.
5. Chẩn đoán và điều trị xơ gan cổ trướng
Với nền y học hiện đại, bệnh xơ gan có thể được phát hiện sớm bằng các phương pháp xét nghiệm. Xác định được tình trạng bệnh cũng giúp việc điều trị kịp thời và hiệu quả hơn.
5.1 Xơ gan cổ trướng là gì? Các phương pháp chẩn đoán
Hiện nay, các kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán bệnh xơ gan cổ trướng rất chính xác ngay ở giai đoạn mới phát bệnh. Một số phương pháp thường được chỉ định sử dụng hiện nay như:
-Thực hiện xét nghiệm máu, chụp cắt lớp ( CT), chụp X- quang.
-Sinh thiết gan: Lấy một mẫu nhỏ mô gan để quan sát dưới kính hiển vi. Đây là kỹ thuật sàng lọc bệnh sớm và chính xác nhất. Phương pháp này không chỉ giúp phát hiện xơ gan cổ trướng mà còn giúp xác định nguyên nhân gây bệnh để có phác đồ điều trị phù hợp.
-Với kinh nghiệm chuyên môn, các bác sĩ cũng có thể chẩn đoán xơ gan thông qua khám lâm sàng và tiền sử bệnh lý của người khám.
5.2 Cách điều trị khi biết xơ gan cổ trướng là gì
Xơ gan cổ trướng là khi gan hầu như bị mất hoàn toàn chức năng giải độc. Các tế bào gan bị tổn thương nghiêm trọng, khó khả năng phục hồi. Một số biện pháp điều trị bệnh như: Dùng thuốc lợi tiểu, chọc dịch cổ trướng,…Tùy thuộc theo tình trạng bệnh và sức khỏe của bệnh nhân bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị khác nhau. Chính vì vậy để việc điều trị mang lại hiệu quả cao, người bệnh nên đến cơ sở chuyên khoa khám càng sớm càng tốt.
Người bệnh cũng cần lưu ý thay đổi nếp sinh hoạt cũng như chế độ ăn uống để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh hiệu quả.
– Hạn chế bia, rượu, thuốc lá, các chất kích thích: cafe, nước có gas,…
– Nên ăn nhạt, hạn chế ăn mặn, ăn đồ nhiều dầu mỡ, đồ chế biến sẵn.
– Ăn nhiều chất xơ như: Rau xanh, trái cây, uống lượng nước vừa đủ.
– Thường xuyên vận động, tập thể dục để đốt cháy mỡ thừa. Cơ thể khỏe mạnh sẽ nâng cao đề kháng.
– Kiên trì, nghiêm túc thực hiện uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Nên báo ngay cho bác sĩ nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về sức khỏe. Nếu tổn thương gan tiến triển dẫn đến suy gan, bệnh nhân có thể được chỉ định ghép gan.
Lưu ý: Những lời khuyên trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Người bị bệnh không thể dựa vào đây để tự chữa bệnh. Khi thấy có những dấu hiệu của bệnh xơ gan cổ trướng cần đến bệnh viện thăm khám và chữa bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ.
Sau khi biết xơ gan cổ trướng là gì, bạn đã biết được mức độ nguy hiểm của bệnh. Hãy xây dựng cho bản thân lối sống khoa học để bảo vệ sức khỏe của mình. Tinh thần lạc quan, vui vẻ cũng giúp đẩy lùi bệnh tật. Mọi người nên khám sức khỏe tổng quát định kỳ hàng năm để sớm phát hiện nguy cơ gây bệnh sớm.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
