✴️ Xơ gan rượu nguy hiểm như thế nào và cách phòng ngừa
Xơ gan rượu đang ngày càng phổ biến trong cuộc sống của chúng ta. Nó ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, tinh thần của người bệnh. Việc lạm dụng đồ uống có cồn là căn nguyên chính cho tình trạng này. Rất nhiều người còn chủ quan dẫn đến bệnh diễn tiến nhanh và để lại hậu quả nặng nề.
1. Tổng quan về xơ gan
1.1. Xơ gan là gì?
Xơ gan là một tình trạng tổn thương gan. Khi đó, sự tăng sinh xơ của các tổ chức mô trong gan bắt đầu hình thành, tạo nên các sẹo xơ hóa. Các mô sẹo phát triển âm thầm, từ một chỗ dần dần lan ra toàn bộ gan làm suy giảm chức năng gan.
1.2. Nguyên nhân dẫn đến xơ gan
Có nhiều căn nguyên khác nhau gây nên tình trạng xơ gan nói chung:
– Xơ gan do viêm gan virus: Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến xơ gan.
– Xơ gan rượu.
– Xơ gan do gan nhiễm mỡ.
– Xơ gan do ứ mật.
– Xơ gan do nhiễm độc, nhiễm ký sinh trùng,…
Dù là bất kể lý do nào thì cũng đều dẫn đến hậu quả làm tổn thương và phá hủy các tế bào gan.
Xơ gan rượu có thể tiến triển thành ung thư gan
1.3. Biểu hiện của xơ gan
Xơ gan là bệnh diễn ra âm thầm, chậm chạp nên hầu hết khi còn ở giai đoạn nhẹ, bệnh sẽ không biểu hiện ra ngoài. Trường hợp có biểu hiện cũng rất nhẹ hoặc nhầm lẫn với các bệnh khác như: ăn không ngon miệng, buồn nôn, ngứa tay chân, mệt mỏi.
Khi bệnh đã nặng hơn, chức năng gan đã giảm rõ rệt, bệnh nhân sẽ xuất hiện nhiều các triệu chứng hơn. Điển hình như: đau hạ sườn phải, vàng da, phù chân, bụng cổ trướng.
1.4. Xơ gan rươu là gì?
Xơ gan rượu là bệnh lý viêm gan mà nguyên nhân gây ra do sử dụng nhiều rượu bia, hay nói cách khác là các thức uống có cồn. Theo các con số thống kê, có đến hơn 20% người nghiện rượu nặng bị viêm gan.
2. Cơ chế dẫn đến xơ gan rượu
Vì sao uống nhiều rượu bia có thể dẫn đến xơ gan? Trước tiên cần hiểu một chút về quá trình chuyển hóa rượu ở gan. Gan là cơ quan thải trừ các chất độc ở rượu theo 2 bước sau:
– Bước 1: Nhờ enzym ADH, rượu là ancol sẽ chuyển hóa thành Acetaldehyde – chất này gây độc với các tế bào.
– Bước 2: Enzym ALDH tiếp tục chuyển hóa từ Acetaldehyde thành Acetat lành tính, không gây độc.
Khi uống rượu bia, ancol sẽ được chuyển hóa thành chất không độc với cơ thể và được đào thải ra ngoài. Khi bạn uống quá nhiều rượu bia, cơ thể sẽ không thể cung cấp đủ các loại enzym để chuyển hóa. Một lượng Acetaldehyde độc hại sẽ không thể đào thải và tồn dư lại trong gan. Lượng chất độc này dần phá hủy các tế bào gan và làm giảm chức năng gan.
Ở giai đoạn đầu xơ gan do rượu, những tế bào lành sẽ hoạt động nhiều hơn để bù lại. Do đó, khi bệnh mới ở tình trạng nhẹ thường sẽ không có các biểu hiện rõ ràng ra ngoài. Tuy nhiên, nếu để lâu dài, các tế bào lành cũng không còn khả năng bù nữa, tổn thương cũng dần lan ra xung quanh. Khi đó, bệnh đã trở nên nghiêm trọng và gặp nhiều khó khăn trong điều trị.
Cơ chế xơ gan do rượu
3. Ảnh hưởng của xơ gan rượu tới cơ thể và cuộc sống
Hiện nay tại Việt Nam là một nước có số người sử dụng rượu bia cao trên thế giới. Theo thống kê, tỷ lệ nam giới bị xơ gan do rượu lên đến gần 72%. Đây thực sự là con số đáng báo động mà mọi người cần quan tâm. Xơ gan do rượu nếu để lâu sẽ càng tác động rất nhiều đến sức khỏe và cuộc sống của chúng ta. Cụ thể là:
3.1. Xơ gan rượu tác động đến cơ thể
Gan là một cơ quan rất quan trọng trong cơ thể của chúng ta. Nó đảm nhận nhiều chức năng quan trọng. Khi tế bào gan bị tổn thương, chức năng gan cũng theo đó mà suy giảm. Điều đó ảnh hưởng đến “bộ máy” đang hoạt động nhịp nhàng tại cơ thể.
Xơ gan khi ở giai đoạn nhẹ, có thể chưa gây ra nhiều tác động rõ ràng. Tuy nhiên, khi tình trạng dần nặng hơn, bệnh nhân sẽ cảm nhận được những thay đổi rõ ràng trong cơ thể. Ví dụ như:
– Nồng độ estradiol tăng lên dẫn tới tổn thương mạch máu, đỏ lòng bàn tay – tình trạng ban đỏ lòng tay.
– Tăng kích thước vú ở nam giới do tăng estradiol.
– Xuất hiện cổ trướng ở bụng do bụng tích nước và muối.
– Xuất hiện vàng da, vàng mắt tùy theo mức độ bilirubin tăng lên.
– Xuất huyết tiêu hóa: Xơ gan thường có biến chứng vỡ tĩnh mạch thực quản. Đây là một cấp cứu hay gặp ở những bệnh nhân xơ gan do rượu và tỷ lệ tử vong rất cao nếu không xử trí kịp thời.
– Nhiễm trùng: Gan có vai trò thải trừ độc tố khỏi cơ thể. Khi chức năng gan suy giảm, lượng độc tố có thể sẽ tồn dư trong cơ thể và gây nhiễm trùng.
3.2. Xơ gan rượu tác động đến cuộc sống
Xơ gan không chỉ gây ra nhiều ảnh hưởng đến cơ thể mà nó còn làm cuộc sống của bệnh nhân bị xáo trộn. Những tác động không thể không nhắc đến như:
Sức khỏe suy giảm: Bệnh nhân luôn trong tình trạng mệt mỏi. Điều này khiến công việc, học tập bị đình trệ.
Đời sống tình dục ảnh hưởng: Do cơ thể mệt mỏi, bệnh nhân không muốn tiêu hao nhiều năng lượng cho vấn đề tình dục. Chính điều này cũng làm rạn nứt tình cảm của nhiều cặp vợ chồng.
Suy giảm tài chính: Khi mắc bệnh, không những sức khỏe bị ảnh hưởng mà kéo theo những hệ lụy đi kèm: giảm thu nhập, phí điều trị dài ngày cao,…Nếu bệnh xơ gan ở giai đoạn nhẹ thì chữa trị khá dễ dàng. Tuy nhiên, khi bệnh nặng hơn thì tài chính thực sự là vấn đề đáng quan tâm.
Rượu ảnh hưởng đến sức khỏe gan, giảm chất lượng cuộc sống
4. Cần làm gì khi bị xơ gan do rượu
Rất nhiều người khi bị xơ gan rất hoang mang, lo lắng. Họ không biết nên làm gì để giảm thiểu tình trạng bệnh. Dưới đây là một vài lời khuyên của chúng tôi dành cho những bệnh nhân bị xơ gan rượu:
– Hạn chế uống rượu bia: Khi bạn đã phát hiện bị xơ gan do rượu thì cần dừng lại ngay và tránh xa những đồ uống này.
– Khi phát hiện có các dấu hiệu như vàng da, cổ trướng, mệt mỏi,… hãy đến ngay bệnh viện để thăm khám và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
– Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: Người bị xơ gan do rượu đều có khả năng bị suy dinh dưỡng. Các chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyên bạn hãy xây dựng cho mình một chế độ ăn đầy đủ các chất, đặc biệt ăn nhiều rau xanh và trái cây.
– Tăng cường tập thể dục: Luyện tập thường xuyên sẽ giúp bạn tăng cường sức đề kháng, chống chọi được với bệnh tật.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
