Khi đau bụng kinh, bạn nên làm gì?

Đau bụng kinh thường là tình trạng đau mỗi khi tới kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ. Có người tới tháng không đau đớn gì nhưng có người lại đau bụng kinh như gãy xương sườn, tới mức ngất đi hoặc phải đi cấp cứu. Đau bụng kinh kéo dài, liên tục ở các tháng sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới sức khỏe và cuộc sống của nhiều chị em.

1. Đau bụng kinh là gì?

Trong chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng của phụ nữ, niêm mạc tử cung hay còn gọi là nội mạc tử cung dày lên để tạo điều kiện mang thai. Kinh nguyệt xảy ra khi cơ thể rụng lớp niêm mạc này do không thụ thai. Để nội mạc tử cung bong ra, các cơ tử cung co thắt và giãn ra không theo quy luật. Chuyển động này giúp niêm mạc tử cung bong ra, cho phép nó đi qua cổ tử cung và ra ngoài qua âm đạo. Tuy nhiên, những cơn co thắt này của các cơ tử cung có thể gây ra cảm giác khó chịu. Cảm giác khó chịu này có thể từ nhẹ đến nặng. Cơn đau liên quan đến kỳ kinh được gọi là đau bụng kinh. Theo Trường Cao đẳng Sản phụ khoa Hoa Kỳ, hơn một nửa số người hành kinh bị đau trong khoảng thời gian 1-2 ngày mỗi tháng. Tình trạng sức khỏe cũng có thể gây ra đau bụng kinh. Những phụ nữ được điều trị có thể thấy cơn đau kinh nguyệt giảm bớt hoặc chấm dứt hoàn toàn. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra cơn đau có thể chấm dứt cơn đau vĩnh viễn.

2. Phương pháp điều trị lâm sàng có thể chấm dứt cơn đau kinh nguyệt vĩnh viễn

Sử dụng thuốc tránh thai dạng hormone

Thuốc tránh thai dạng hormone có nhiều dạng, bao gồm viên uống, thuốc tiêm và dụng cụ đặt.

Thuốc uống tránh thai

Thuốc tránh thai hoạt động bằng cách sử dụng hormone để ngăn buồng trứng giải phóng trứng. Thuốc uống tránh thai có hai loại khác nhau:

Thuốc tránh thai kết hợp: Thuốc tránh thai kết hợp chứa cả estrogen và progesterone. Những hormone này đóng một vai trò quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt.
Thuốc viên chỉ chứa progesterone: Những viên thuốc này chỉ chứa progesterone. Bác sĩ có thể kê đơn những loại thuốc này cho những người không thể dùng viên thuốc kết hợp.

Cả hai loại thuốc đều làm ngừng kinh nguyệt. Để thuốc tránh thai phát huy tốt nhất bạn nên dùng loại thuốc tránh thai hàng ngày. Thuốc tránh thai cũng có thể khiến một số phụ nữ có kinh nguyệt nhẹ hơn và đều đặn hơn. Tuy nhiên, bạn nên nói chuyện với bác sĩ trước khi uống thuốc tránh thai.

Dụng cụ tránh thai có chứa progestin

Progestin là một dạng tổng hợp của hormone progesterone. Có một số loại thiết bị chỉ chứa progestin có thể giúp chấm dứt cơn đau do chu kỳ kinh nguyệt:

Dụng cụ tử cung là dụng cụ hình chữ T mà bác sĩ có thể đưa vào tử cung, progestin tồn tại trong khoảng thời gian 3–5 năm.
Que cấy: Các bác sĩ có thể đặt những que cấy này ngay dưới da cánh tay. Sau khi được cấy ghép, các que sẽ tiết ra progestin một cách đều đặn để tránh thai. Cần thay thế que cấy 3-5 năm một lần.
Thuốc tiêm tránh thai: Phụ nữ sẽ cần tiêm thuốc tránh thai 3 tháng một lần.

Bất kỳ ai muốn có thai đồng thời ngăn ngừa đau bụng kinh nên thảo luận với bác sĩ về các phương pháp thay thế.

Điều trị các tình trạng sức khỏe cơ bản

Đôi khi, cơn đau dữ dội trong kỳ kinh nguyệt là kết quả của tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Trong những trường hợp này, việc điều trị tình trạng sức khỏe có thể giúp giảm bớt cơn đau kinh nguyệt.

Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung là tình trạng xảy ra khi các mô lót tử cung bắt đầu phát triển ở những khu vực bên ngoài khoang tử cung. Mô này chảy máu và sưng lên cùng lúc với chu kỳ hàng tháng. Một số triệu chứng của bệnh lạc nội mạc tử cung bao gồm:

Đau bụng kinh
Đau lưng dưới và đau vùng chậu mãn tính
Đau trong hoặc sau khi quan hệ tình dục
Đau khi đi đại tiện
Chảy máu giữa các kỳ kinh
Khô âm đạo
Vấn đề về tiêu hóa

Các bác sĩ có thể điều trị lạc nội mạc tử cung theo nhiều cách khác nhau, bao gồm:

Kê đơn thuốc tránh thai hoặc vòng tránh thai
Thực hiện phẫu thuật để loại bỏ các mô cấy ghép lạc nội mạc tử cung
Kê đơn thuốc chủ vận hormone giải phóng gonadotropin, ngăn chặn việc sản xuất hormone rụng trứng

U xơ tử cung

U xơ tử cung là khối u lành tính phát sinh từ cơ và mô xơ của tử cung. Chúng rất phổ biến. U xơ thường không phải ung thư và có thể nhỏ hoặc lớn. Mặc dù hầu hết các khối u xơ tử cung không gây ra các triệu chứng, nhưng một số người mắc chúng có thể gặp phải:

Đau khi đến kỳ kinh nguyệt
Chảy máu nhiều
Cảm giác đầy bụng dưới
Bụng sưng lên
Đi tiểu thường xuyên
Đau khi quan hệ tình dục
Giảm đau lưng
Các vấn đề sinh sản
Biến chứng khi mang thai và chuyển dạ

Để điều trị u xơ tử cung, bác sĩ có thể xem xét một số lựa chọn, bao gồm:

Thuốc giảm đau
Một số phương pháp kiểm soát sinh sản
Chất chủ vận hormone giải phóng gonadotropin
Phẫu thuật cắt bỏ u xơ tử cung
Cắt bỏ tử cung
Cắt bỏ nội mạc tử cung
Phá hủy các khối u xơ bằng cách sử dụng dòng điện hoặc đông lạnh

Adenomyosis

Adenomyosis là một tình trạng trong đó mô nội mạc tử cung thường nằm bên trong khoang tử cung bắt đầu và phát triển trong tử cung. Người bị tình trạng này có thể gặp phải:

Đau khi đến kỳ kinh nguyệt
Chảy máu nhiều
Đau vùng chậu nghiêm trọng
Đau chân và lưng
Sưng bụng
Áp lực vùng chậu và bụng
Đau khi quan hệ tình dục
Cục máu đông ở chân và xương chậu

Một số phương pháp kiểm soát sinh sản và thuốc ức chế hormone có thể giúp kiểm soát các triệu chứng u tuyến. Tuy nhiên, cách duy nhất để chữa bệnh u tuyến là phẫu thuật cắt bỏ tử cung.

3. Các biện pháp khắc phục tại nhà có thể làm hết đau bụng kinh

Thuốc giảm đau có thể giúp giảm đau khi đến kỳ kinh nguyệt. Thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như aspirin và ibuprofen, cũng có thể giảm đau bụng kinh và ngăn ngừa buồn nôn, tiêu chảy.

4. Các phương pháp giảm đau hiệu quả nhanh chóng

Những phương pháp này có thể không hết đau bụng kinh vĩnh viễn, nhưng chúng có thể có tác dụng nhanh chóng. Mọi người muốn giảm đau nhanh chóng có thể thử:

Chườm một chai nước nóng hoặc miếng đệm nhiệt vào bụng
Tắm nước ấm
Xoa bóp nhẹ vào bụng
Thư giãn, tập yoga nhẹ nhàng hoặc Pilates
Sử dụng thiết bị kích thích dây thần kinh
Tập thể dục nhẹ nhàng

5. Ngăn ngừa đau bụng kinh

Ngăn ngừa cơn đau kinh trước khi nó bắt đầu là một phương pháp tốt để quản lý chu kỳ kinh nguyệt. Mọi người có thể làm điều này bằng cách thay đổi chế độ ăn uống hoặc bỏ thuốc lá.

Thay đổi chế độ ăn uống

Một nghiên cứu năm 2018, phát hiện ra những người ăn nhiều thức ăn có đường, mặn và béo có nhiều khả năng bị đau bụng kinh hơn. Những người muốn ngừng hoặc giảm bớt cơn đau bụng kinh có thể giảm ăn những loại thực phẩm này. Nghiên cứu khác lưu ý rằng những sinh viên ăn chay và những người ăn nhiều trái cây và rau quả ít bị đau bụng kinh hơn.

Bỏ hút thuốc

Theo một nghiên cứu năm 2020, những người hút thuốc lá khả năng cao bị đau bụng kinh hơn những người không hút thuốc 1,45 lần. Do đó, ngừng hút thuốc có thể giúp giảm đau bụng kinh.

6. Khi nào cần liên hệ với bác sĩ

Mọi người nên nói chuyện với bác sĩ về cơn đau bụng kinh nếu

Bị đau bụng kinh nghiêm trọng
Đau bụng trong kỳ kinh nguyệt trở nên nặng hơn bình thường
Kinh nguyệt không đều

Kết luận

Đối với những người muốn chấm dứt cơn đau bụng kinh vĩnh viễn, bác sĩ có thể đề xuất một số cách điều trị khác nhau. Nếu bạn nghĩ rằng các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn có thể là nguyên nhân gây ra cơn đau kinh nguyệt hoặc cơn đau thường xuyên nghiêm trọng, bạn nên nói chuyện với bác sĩ.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP