✴️ Lạc nội mạc tử cung: biến chứng và điều trị
Lạc nội mạc tử cung là gì?
Kinh nguyệt ở phụ nữ là kết quả của sự thay đổi có chu kỳ của niêm mạc tử cung dưới tác động của các chất nội tiết buồng trứng.Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các tế bào của lớp niêm mạc này, ngoài vị trí trong buồng tử cung còn nằm rải rác ở các vị trí khác trong cơ thể người phụ nữ.
Thường gặp nhất là các tế bào niêm mạc tử cung nằm lẫn trong lớp cơ của tử cung. Có trường hợp các tế bào nội mạc tử cung lại có mặt trong ổ bụng, thường ở vùng tiểu khung (bụng dưới), bám vào màng bụng, các tạng trong ổ bụng như ruột, bàng quang, vòi trứng, buồng trứng.
Lại có trường hợp các tế bào lạc chỗ nằm trong âm đạo hoặc ở vùng tầng sinh môn (phía sau âm hộ và trước hậu môn) thường được giải thích là do bị rách khi sang chấn hoặc khi đẻ, những tế bào niêm mạc tử cung đã “rơi” vào các vết rách đó, tồn tại và phát triển gây nên.
Lạc nội mạc tử cung
Những biến chứng lạc nội mạc tử cung
Những đám tế bào niêm mạc tử cung này tuy “lạc chỗ” nhưng vẫn chịu ảnh hưởng của các nội tiết sinh dục do buồng trứng tiết ra giống như các tế bào niêm mạc nằm trong lòng tử cung nghĩa là cũng phát triển dưới tác động của nội tiết buồng trứng theo chu kỳ và khi các nội tiết này giảm sút thì đám tế bào đó ngừng phát triển và gây chảy máu tại chỗ.
Khác với các niêm mạc trong buồng tử cung khi bong sẽ được tử cung đẩy ra ngoài cùng với máu kinh, các đám “lạc nội mạc” này vẫn nằm nguyên tại chỗ, máu kinh cũng không thoát được ra ngoài vì thế gây nên đau đớn. Lạc nội mạc tử cung là nguyên nhân thực thể rõ nét nhất gây thống kinh (đau bụng kinh).
Triệu chứng thống kinh của lạc nội mạc tử cung là đau bụng kéo dài, có thể xuất hiện sớm trước khi hành kinh (do các tế bào niêm mạc lạc chỗ phát triển) hoặc khi bắt đầu ra máu kinh (do niêm mạc lạc chỗ bong ra, chảy máu) và có thể kéo dài đến cả sau hành kinh (do máu ứ đọng tại chỗ chưa “tiêu” đi được). Thường ở người bị thống kinh do lạc nội mạc tử cung thì những kỳ kinh sau nhiều khả năng mức độ đau bụng kinh tăng hơn trước.
Có trường hợp đau kéo dài tới mức khi giảm được đau hoặc hết đau thì đã lại đến một kỳ kinh mới. Trường hợp người phụ nữ đã mãn kinh nghĩa là không còn kinh nguyệt nữa thì chứng đau bụng do lạc nội mạc tử cung cũng kết thúc.
Trong số phụ nữ bị vô sinh, có tới 30 -50% có tổn thương lạc nội mạc tử cung. Cơ chế gây vô sinh của lạc nội mạc tử cung là do: biến dạng các tổ chức vùng chậu gây dính, co kéo, ảnh hưởng đến chức năng vòi trứng, buồng trứng, tử cung.
Lạc nội mạc tử cung làm trầm trọng hơn tình trạng đau bụng kinh
Ðiều trị lạc nội mạc tử cung
Điều trị chứng đau bụng kinh do lạc nội mạc tử cung có thể dùng biện pháp nội khoa bằng cách dùng các loại thuốc progestagen tổng hợp để làm teo các đám niêm mạc tử cung lạc chỗ. Có thể dùng thuốc tránh thai chứa nhiều progestagen và ít estrogen uống liên tục từ 6 tháng đến một năm. Có khi phải dùng biện pháp phẫu thuật để nạo vét những ổ lạc nội mạc tử cung trong cơ thể.
Với sự ra đời của phẫu thuật nội soi, điều trị ngoại khoa trong lạc nội mạc tử cung đã có những bước tiến mới. Phẫu thuật nội soi cho phép gỡ dính, phá hủy các tổn thương, tạo hình vòi trứng, đốt điện lưỡng cực hay đốt laser để phá hủy các tổn thương.
Trong các trường hợp lạc nội mạc tử cung nặng, có thể phải cắt buồng trứng, cắt dây chằng tử cung – cùng, thậm chí cắt tử cung. Chỉ định điều trị ngoại khoa trong lạc nội mạc tử cung thường là khối lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng; dính nặng; lạc nội mạc tử cung sâu; lạc nội mạc tử cung độ III, IV.
Tóm lại, lạc nội mạc tử cung là một bệnh phổ biến thường gặp ở phụ nữ trong lứa tuổi sinh đẻ, nguyên nhân còn chưa rõ ràng, liên quan mật thiết đến vô sinh.
Vì vậy, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, triệt để sẽ giúp cải thiện đáng kể khả năng sinh sản của người bệnh, tiết kiệm một phần không nhỏ chi phí chăm sóc y tế, mang lại niềm vui, hạnh phúc cho nhiều gia đình.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
