MỤC ĐÍCH VÀ NGUYÊN LÝ
Mục đích:
Phát hiện kháng thể HAV toàn phần trong máu kháng HAV (virus viêm gan A).
Nguyên lý:
Dựa trên nguyên lý của kỹ thuật ELISA (miễn dịch gắn enzym) (VD).
CHUẨN BỊ
Người thực hiện:
Người thực hiện: Cán bộ xét nghiệm đã được đào tạo và có chứng chỉ hoặc chứng nhận về chuyên ngành vi sinh.
Người nhận định và phê duyệt kết quả: Cán bộ xét nghiệm có trình độ đại học hoặc sau đại học về chuyên ngành vi sinh.
Phương tiện, hóa chất:
Phương tiện, hóa chất như ví dụ dưới đây hoặc tương đương.
Trang thiết bị:
Dàn máy ELISA.
Máy ly tâm thường.
Tủ âm sâu (-20ºC).
Tủ lạnh 2ºC - 8ºC.
Micropipet 100 µl, 1000 µl.
Giá đựng ống máu.
Bộ pipetman 8 kênh (nếu có).
Ống đong có vạch dung tích 25ml, 100ml, 1000ml.
Dụng cụ, hóa chất và vật tư tiêu hao (bao gồm nội kiểm, ngoại kiểm)
Định mức sinh phẩm và vật tư tiêu hao cho 3 mẫu/lần thực hiện (VD).
.png)
Ghi chú: Chi phí ngoại kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo chương trình ngoại kiểm (EQAS) là 1/50 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lần ngoại kiểm trung bình 2 lần / 1 năm).
Bệnh phẩm:
Huyết thanh hoặc huyết tương của người bệnh.
Phiếu xét nghiệm:
Điền đầy đủ thông tin theo mẫu phiếu yêu cầu.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Các bước tiến hành thực hiện theo phương tiện, hóa chất được ví dụ ở trên.
Lấy bệnh phẩm:
Theo đúng quy định của chuyên ngành Vi sinh (xem phụ lục 2).
Từ chối những bệnh phẩm không đạt yêu cầu (xem phụ lục 6).
Tiến hành kỹ thuật:
Bộ sinh phẩm ETI – AB – HAVK PLUS DiaSorin (VD).
|
Các bước |
Xét nghiệm định tính HAV Ab |
|
|
1 |
Chuẩn bị sinh phẩm, sơ đồ nhỏ mẫu. Chuẩn bị dung dịch rửa. |
|
|
2 |
Nhỏ dung dịch pha loãng bệnh phẩm vào mỗi giếng phản ứng theo hướng dẫn. Nhỏ chứng, bệnh phẩm, dung dịch chuẩn, dung dịch liên kết theo thứ tự hướng dẫn của nhà sản xuất. |
|
|
3 |
Ủ tấm phản ứng ở nhiệt độ và trong thời gian quy định theo quy trình hướng dẫn của nhà sản xuất. |
|
|
4 |
Chuẩn bị dung dịch cộng hợp theo hướng dẫn. |
|
|
5 |
Nhỏ dung dịch cộng hợp vào các giếng theo hướng dẫn |
|
|
6 |
Rửa khay phản ứng bằng chương trình theo quy trình hướng dẫn của nhà sản xuất. |
|
|
7 |
Nhỏ dung dịch cộng hợp vào các giếng theo hướng dẫn. |
|
|
8 |
Ủ ở nhiệt độ và trong thời gian quy định theo quy trình hướng dẫn của nhà sản xuất. |
|
|
9 |
Rửa tấm phản ứng bằng chương trình theo quy trình hướng dẫn. |
|
|
10 |
Pha dung dịch cơ chất và nhỏ vào mỗi giếng. Để ở nhiệt độ phòng (15ºC - 30ºC) tránh ánh sáng theo quy trình hướng dẫn của nhà sản xuất. |
|
|
11 |
Dừng phản ứng. |
|
|
12 |
Đọc kết quả ở bước sóng 450/630 nm bằng máy đo mật độ quang. |
|
NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Điều kiện:
|
Giếng trắng (Blank): |
0.000 ≤ BLK ≤ 0.150 |
|
Giá trị trung bình của Cal: |
PC < Cal x <0.6 NC |
|
Giá trị của Cal: |
PC < Cal <0.6 NC |
|
Giá trị chứng âm (NC): |
0.5 < NC < 2.5 |
|
Giá trị chứng dương (PC): |
0.000 ≤ PC ≤ 0.250 NC – PC > 0.250
|
Kết quả và báo cáo:
Tính giá trị ngưỡng Cut-off value (CO)
.png)
Giá trị của thử nghiệm:
Tính tỉ số mẫu:
Tỉ số mẫu = OD mẫu / CO.
Giải thích kết quả:
Các mẫu có tỉ số mẫu nhỏ hơn 0,8 được coi là dương tính với HAV Ab.
Các mẫu có tỉ số mẫu > 1.2 được coi là âm tính với HAV Ab.
Các mẫu nằm trong khoảng từ 0.8 đến 1.2 so với giá trị của CO phải được kiểm tra lại.
NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ
Sai sót:
Có thể xảy ra hiện tượng âm tính giả hoặc dương tính giả, thông thường do:
Thực hiện sai các bước trong quy trình hướng dẫn.
Chứng âm và những mẫu bệnh phẩm âm tính bị nhiễm chéo bởi huyết thanh/huyết tương có nồng độ kháng thể cao.
Cơ chất bị nhiễm bởi các tác nhân oxy hoá (thuốc tẩy, ion kim loại…).
Dung dịch dừng phản ứng bị nhiễm bẩn.
Xử trí:
Tuân thủ đúng các bước quy trình hướng dẫn của nhà sản xuất và hướng dẫn về độ ổn định hóa chất xét nghiệm trong bộ sinh phẩm sử dụng.
Kiểm tra và vệ sinh máy rửa thường xuyên trước và sau khi làm xét nghiệm.
Chia hóa chất (chất cộng hợp, dung dịch hiện màu và dừng phản ứng) vào ống nghiệm sạch trước mỗi lần nhỏ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
