Rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh thảo mộc và gia vị còn mang lại những tác dụng tích cực cho não bộ như cải thiện trí nhớ, giảm lo âu và thậm chí phòng bệnh u não.
Hệ miễn dịch của mỗi người đều có những tế bào miễn dịch có tên là đại thực bào với nhiệm vụ tiêu diệt các tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể. Tuy nhiên đối với một số bệnh nhân bị mắc Alzheimer, các đại thực bào lại không thể phát huy được hết chức năng của nó. Do sự suy giảm chức năng của đại thực bào, các mảng beta-amyloid chịu trách nhiệm đối với sự hình thành của căn bệnh này không thể được loại bỏ. Một số hợp chất có trong cây nghệ đã được chứng minh có thể kích hoạt trở lại các đại thực bào giúp thu dọn các mảng beta-amyloid trong não của những người có những dấu hiệu sớm của bệnh Alzheimer. Vấn đề được đặt ra là bằng cách nào hàm lượng có hoạt tính của những hợp chất này trong nghệ có thể được quy đổi thành lượng sử dụng trong món cà ri mà bạn ăn để mang lại hiệu quả thực sự.
Sẽ là thật kỳ diệu nếu căn bệnh u não chết người lại hoàn toàn có thể chữa khỏi chỉ bằng cách ăn nhiều tỏi, theo một nghiên cứu gây khá nhiều tranh cãi vào năm 2007. Cái mà nghiên cứu muốn chỉ cho chúng ta thấy là một số hoạt chất trong loại củ có mùi thơm khá đặc biệt này lại có thể tiêu diệt các tế bào ung thư – trên mô hình in vitro. Tuy nhiên, các nhà khoa học không thể kết luận một cách tùy tiện từ nghiên cứu trên rằng việc ăn tỏi có thể thực sự có tác dụng đối với những người mắc u não, nhất là khi nghiên cứu này sử dụng hàm lượng những hợp chất từ tỏi cao hơn rất nhiều so với lượng mà chúng ta vẫn ăn hàng ngày. Tuy nhiên, khám phá này cũng rất tiềm năng và có thể là hướng phát triển cho những phương pháp điều trị u não trong tương lai.
Là giải pháp hiệu quả giúp giảm chứng buồn nôn, trà bạc hà cũng được chứng minh là có khả năng cải thiện trí nhớ dài hạn ở người trưởng thành khỏe mạnh, theo một nghiên cứu được báo cáo tại Hội nghị thường niên Hiệp hội tâm thần Anh Quốc. Nghiên cứu được thực hiện trên 180 người tình nguyện, chia thành 3 nhóm sử dụng trà bạc hà, trà hoa cúc La Mã và nước ấm. Sau 20 phút, những người tham gia nghiên cứu được tiến hành các test về trí nhớ và chức năng nhận thức cũng như kiểm tra tâm trạng. Các nhà khoa học nhận thấy rằng trà bạc hà có khả năng cải thiện đáng kể trí nhớ dài hạn, so với những người được sử dụng trà hoa cúc và nước ấm.
Đây cũng là loại thảo dược được sử dụng để cải thiện trí nhớ rất tốt. Một số nghiên cứu tại Hội nghị thường niên Hiệp hội tâm thần Anh Quốc chỉ ra rằng mùi thơm từ tinh dầu cây hương thảo có thể giúp tăng cường trí nhớ tương lai cho những người trên 65 tuổi. Trí nhớ tương lai là khả năng ghi nhớ những sự kiện cụ thể sẽ xảy ra trong tương lai như cuộc hen gặp, sinh nhật người bạn... Nghiên cứu tiến hành trên 150 người trên 65 tuổi được chia thành 3 nhóm: nhóm được đưa vào phòng có mùi oải hương, nhóm khác ở phòng có mùi hương thảo và nhóm cuối ở phòng không có bất cứu mùi gì. Các nhà khoa học nhận thấy rằng những đối tượng tiếp xúc với mùi hương thảo có cải thiện trí nhớ tương lai kèm với tăng cường độ tỉnh táo so với những người ở hai căn phòng còn lại.
Một nghiên cứu mới đây tại Brazil đã chứng minh rằng một hợp chất nhóm flavonoid có trong những thảo mộc này có tên là apigenin có thể giúp tăng cường sự kết nối giữa các tế bào nơ ron và thậm chí kích thích các tế bào gốc biệt hóa thành các tế bào thần kinh. Mặc dù những kết quả này mới chỉ được thực hiện trên quy mô phòng thí nghiệm nhưng các nhà khoa học giả thuyết rằng một chế độ ăn giàu apigenin có thể ảnh hưởng đến sự hình thành và kết nối của các tế bào não bộ, do đó đẩy lùi các chứng bệnh như trầm cảm, Alzheimer và Parkinson.
Cấu trúc hóa học của apigenin khá giống với estrogen. Từ lâu estrogen đã được biết đến là có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của các tế bào thần kinh. Trong nghiên cứu này, apigenin có thể bắt chước tác dụng của estrogen và gây ra những thay đổi tương tự lên các tế bào.
Cúc La Mã là thành phần yêu thích của những người có sở thích uống trà khuya bởi nhiều người cho rằng nó có tác dụng giảm stress. Cũng giống như apigenin, các nghiên cứu về cúc La Mã hầu như chỉ được tiến hành trong labo, trong đó các nhà khoa học đã khám phá ra các hợp chất có thể liên kết với những thụ thể của một số chất dẫn truyền hóa học tại não và giúp giảm lo âu. Trong một nghiên cứu trên người, một nhóm nhỏ người tham gia nghiên cứu gặp phải những rối loạn lo âu được chia ngẫu nhiên để sử dụng chiết xuất cúc La Mã và giả dược. Sau 8 tuần, những người sử dụng cúc La Mã nói rằng tâm trạng của họ đã được cải thiện đáng kể và không còn tình trạng lo âu như trước nữa.
Trong hai nghiên cứu trên quy mô nhỏ, viên nang chứa chiết xuất từ cây xô thơm có khả năng cải thiện kết quả trong những bài test về trí nhớ so với giả dược sau vài giờ sử dụng. Các nghiên cứu trên mô hình động vật khác chỉ ra rằng tinh dầu và chiết xuất từ cây xô thơm có khả năng khóa hoạt tính của một enzyme tham gia vào quá trình giáng hóa một chất dẫn truyền thần kinh tham gia vào rất nhiều chức năng não bộ bao gồm học tập, trí nhớ và khả năng tập trung. Nói cách khác, cây xô thơm có thể làm tăng hoạt tính của những enzyme quan trọng của não bộ. Tuy nhiên bạn nên thận trọng khi cân nhắc sử dụng thực phẩm chức năng chứa chiết xuất xô thơm do chúng có thể gây nguy hiểm cho một số đối tượng bị chứng cao huyết áp.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh