Nếu bạn đang tìm kiếm những phương pháp điều trị không dùng thuốc để trị chứng đau đầu mãn tính ở trẻ, trước tiên hãy tìm hiểu lợi ích và nguy cơ của mỗi phương pháp điều trị. Và đừng quên thảo luận với bác sỹ trước khi lựa chọn bất cứ biện pháp nào.
Massage
Phương pháp massage (xoa bóp) có thể sẽ rất hiệu quả đối với những trẻ bị mắc chứng đau đầu mãn tính. Phương pháp này bao gồm nhiều kỹ thuật để tác động lên các phần mềm, huyệt đạo của cơ thể để kích thích hoạt động, lưu thông khí huyết và do đó có tác dụng giảm đau đầu.
Liệu pháp massage có thể kết hợp với một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, các phương pháp kiểm soát stress và tránh các yếu tố gây kích thích cơn đau đầu. Phương pháp này hầu như không có tác dụng phụ nếu được thực hiện đúng kỹ thuật. Tuy nhiên bạn cũng nên trao đổi với bác sỹ để chắc chắn rằng phương pháp này thích hợp với căn bệnh của trẻ.
Châm cứu
Phương pháp châm cứu cũng có thể phát huy tác dụng đối với chứng đau đầu của trẻ. Phương pháp truyền thống có nguồn gốc từ Trung Hoa, Việt Nam và các nước châu Á từ hàng nghìn năm nay, dùng những chiếc kim châm cứu nhỏ châm qua da tại vị trí các huyệt đạo để kích thích cơ thể giải phóng hormon nội sinh endorphin có tác dụng làm giảm cơn đau. Việc điều trị thường được tiến hành 1 – 2 lần/tuần trong 1 lộ trình kéo dài khoảng 4 – 6 tuần.
Phương pháp này có rất ít tác động tiêu cực và nhiều trẻ có thể chịu đựng tốt đối với phương pháp này. Tuy nhiên, do việc châm kim qua da nên đôi khi trẻ có thể hơi đau hoặc bị xuất huyết nhỏ dưới da và đôi chút bầm tím. Hiện tượng nhiễm trùng hiếm khi xảy ra nếu kỹ thuật đúng và các kim châm cứu được đảm bảo vô trùng.
Biofeedback
Kỹ thuật biofeedback là một phương pháp điều trị tích cực đối với chứng đau nửa đầu. Kỹ thuật này sử dụng sóng điện từ tác động giúp kiểm soát cơn đau, hiện đang là biện pháp hiện đại nhất giúp phòng và điều trị đau nửa đầu.
Trẻ có thể tự học được cách kiểm soát cơn đau đầu dựa trên phương pháp này. Ví dụ như thiết bị biofeedback sẽ chỉ ra mức độ căng ở vùng cơ cổ ở phía sau đầu là nguyên nhân gây đau đầu. Bằng việc quan sát sự thay đổi này từ thiết bị đo, trẻ sẽ biết được khi nào các cơ đang quá căng và biết cách làm thư giãn.
Hiện nay, một số chương trình trị liệu và các thiết bị biofeedback đang được áp dụng tại các cơ sở y tế, tuy nhiên phương pháp này hoàn toàn có thể sử dụng tại nhà. Biofeedback tương đối an toàn khi sử dụng và thường không gây ra tác dụng không mong muốn gì.
Phương pháp hướng dẫn tư tưởng
Các biện pháp hướng dẫn tư tưởng, tự thôi miên hay thư giãn có thể khá hiệu quả trong phòng cơn đau đầu. Trẻ thường rất yêu thích phương pháp trị liệu này do nó sử dụng các phương pháp tưởng tượng và hình ảnh để tạo ra sự thư giãn.
Một số loại thực phẩm chức năng và thảo dược đã được chứng minh có khả năng phòng và giảm các cơn đau đầu. Tuy nhiên, việc sử dụng những sản phẩm này vẫn nên được thảo luận với bác sỹ để phòng những nguy cơ có thể xảy ra.
Vitamin B2 (riboflavin)
Riboflavin là một vitamin nhóm B có thể làm giảm số cơn đau và mức độ đau đầu. Một số tác dụng phụ hiếm khi xảy ra, bao gồm tiêu chảy, tiểu nhiều hơn và nước tiểu đổi màu vàng.
Magie
Viên uống bổ sung magie có tác dụng làm giảm số cơn đau đầu nếu được sử dụng trong vòng vài tháng. Thiếu magie là một trong những yếu tố làm khởi phát cơn đau đầu. Trẻ vị thành niên mắc chứng đau nửa đầu thường có nồng độ magie trong máu thấp hơn bình thường.
Chế độ ăn thiếu các thực phẩm giàu magie như các loại rau lá màu xanh đậm, đậu, hạt, quả hạch và các loại ngũ cốc nguyên hạt cũng là nguyên nhân gây nên chứng đau đầu. Tuy nhiên do viên uống magie có thể gây tiêu chảy và tương tác với một số thuốc khác nên việc sử dụng phải dưới sự giám sát của bác sỹ.
Coenzym Q10 (CoQ10)
Coenzyme Q10 (CoQ10) là một chất chống oxy hóa hiện diện trong các tế bào của cơ thể, và khoảng 1/3 trẻ mắc chứng đau nửa đầu thường bị thiếu chất này. Việc sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung CoQ10 có khả năng làm giảm tần suất cơn đau đầu. Chất này dễ dung nạp và thường không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào. Một số triệu chứng nhẹ trên tiêu hóa như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, giảm vị giác và ợ nóng hiếm khi xảy ra.
Thảo dược điều trị đau nửa đầu Butterbur
Butterbur là một chiết xuất từ thảo dược có khả năng làm giảm số lượng và mức độ nặng của cơn đau nửa đầu. Các tác dụng phụ phổ biến nhất bao gồm mệt mỏi, ợ hơi, buồn nôn, tiêu chảy, ợ nóng, ngứa da và mắt, dị ứng ở trẻ có dị ứng với một số hoa họ cúc.
Thảo dược Butterbur chứa pentasin và isopentasin là hai hoạt chất quan trọng có tác dụng chống viêm, ổn định vận mạch thần kinh. Tuy nhiên, các nguyên liệu bào chế sản phẩm Butterbur lại chứa nhóm alkaloid pyrrolizidine có thể gây tổn thương gan và thận. Do vậy, chỉ nên sử dụng sản phẩm Butterbur đã loại bỏ các thành phần alkaloid nêu trên.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh