Táo bón xảy ra khi bạn đi đại tiện ít (ba lần mỗi tuần) hoặc khó đi đại tiện. Giảm nhu động ruột có thể kéo dài trong vài tuần hoặc lâu hơn. Đôi khi phân của bạn có thể cứng và khô. Táo bón là một trong những vấn đề tiêu hóa phổ biến nhất ở Hoa Kỳ. Theo ước tính của Viện Quốc gia về bệnh tiểu đường và bệnh tiêu hóa Hoa Kỳ, có khoảng 16 người trong số 100 người Mỹ trưởng thành gặp phải các triệu chứng táo bón.
Mát-xa thường xuyên có thể làm giảm táo bón bằng cách giúp thải khí và các chất cặn bã. Chúng cũng có thể giúp điều trị các tình trạng bệnh tiềm ẩn đi kèm với táo bón. Ví dụ, xoa bóp thường xuyên có thể làm giảm căng thẳng và từ đó giảm đau liên quan đến hội chứng ruột kích thích. Mát-xa bụng được cho là đặc biệt có lợi cho chứng táo bón, nhưng các hình thức mát-xa khác cũng được cho là có ích với chứng táo bón. Bạn có thể sử dụng dầu thầu dầu, dầu argan hoặc dầu dừa để mát-xa. Hoặc thử nghiệm với các loại tinh dầu để có thêm lợi ích.
Nghiên cứu cho thấy mát-xa bụng có thể có hiệu quả trong việc điều trị táo bón mãn tính. Các nghiên cứu đã phát hiện ra mát-xa có tác dụng:
Tăng tần suất đi đại tiện
Giảm thời gian vận chuyển ở đại tràng
Giảm đau và khó chịu
Mát-xa bụng cũng đã được chứng minh là có khả năng kích thích các cơn co thắt ở những người bị tắc ruột sau phẫu thuật. Đây là tình trạng thiếu chuyển động tạm thời của ruột có thể dẫn đến tắc ruột. Dưới đây là cách xoa bóp vùng bụng:
Nằm ngửa và dùng hai tay tạo áp lực nhẹ nhàng lên bụng.
Bắt đầu ở phần dưới bên phải của bụng. Từ từ xoa bụng vòng tròn theo chiều kim đồng hồ, dùng lực nhẹ nhàng.
Sau đó, dùng lòng bàn tay phải để ấn nhẹ vào bên xương hông.
Thả ra và tạo áp lực lên bên phải, bên dưới chính giữa xương sườn và bên trái.
Chuyển sang tay trái để tạo áp lực vào bên trong xương hông trái.
Dùng hai đầu ngón tay ấn vào bụng và kéo lên.
Bạn có thể lặp lại bất kỳ bước nào trong số các bước này nhiều lần.
Mát-xa đại tràng đôi khi được gọi là mát-xa sâu vùng bụng hoặc mát-xa nội tạng. Những người hành nghề mát-xa khẳng định rằng mát-xa đại tràng có thể được sử dụng để:
Loại bỏ khí, tắc nghẽn và chất thải
Giảm chất lỏng trong ổ bụng
Cải thiện sức khỏe tiêu hóa tổng thể
Tuy nhiên, hiện không có bằng chứng để chứng minh những điều này là đúng. Nếu bạn muốn thử, đây là cách thực hiện xoa bóp ruột kết:
Ngồi hoặc nằm, gập đầu gối, để thân thả lỏng và làm bụng mềm ra.
Dùng đầu ngón tay, đốt ngón tay hoặc gót bàn tay vuốt hoặc ấn vào bụng.
Xoa bóp theo hình chữ U ở đại tràng.
Bắt đầu từ góc dưới bên phải của bụng và di chuyển lên trên.
Sau đó, xoa bóp dưới xương sườn và qua bên trái, sau đó xuống bên trái, và vào trung tâm.
Bạn có thể dừng lại và tập trung vào bất kỳ phần nào cần chú ý thêm.
Có một số lựa chọn mát-xa khác mà bạn có thể sử dụng để điều trị táo bón. Mát-xa tập trung vào các bộ phận khác của cơ thể có thể được sử dụng độc lập hoặc kết hợp với các loại mát-xa khác.
Mát xa chân (bấm huyệt): Mát-xa chân, còn được gọi là bấm huyệt, có thể được sử dụng để điều trị táo bón. Nghiên cứu từ năm 2003 cho thấy trẻ em bị táo bón đã cải thiện triệu chứng sau khi được bấm huyệt 30 phút trong suốt sáu tuần. Phương pháp điều trị cũng giúp làm giảm chứng ỉa đùn ở trẻ nhỏ.. Cách thực hiện:
Dùng ngón tay cái để xoa bóp giữa gót chân phải, hướng ra mép ngoài.
Sau đó di chuyển lên trên về phía giữa bàn chân.
Xoa bóp hết phần giữa bàn chân phải, sau đó chuyển sang bàn chân trái. Xoa bóp ra mép ngoài.
Xoa bóp dọc theo mép và di chuyển vào trong đến trung tâm của gót chân trái.
Kết thúc bằng cách xoa bóp bên trong bàn chân trái.
Mát-xa lưng hoặc toàn thân: Mát-xa lưng hoặc toàn thân có thể giúp thư giãn toàn bộ cơ thể. Mát-xa toàn thân rất hữu ích trong việc cải thiện tiêu hóa, giảm căng thẳng và giảm căng cơ. Tất cả những điều này có thể có lợi trong việc điều trị táo bón.
Xoa bóp tầng sinh môn: Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy rằng tự bấm huyệt tầng sinh môn hiệu quả hơn so với mát-xa đơn thuần trong điều trị táo bón. Sau khi thực hiện mát-xa trong bốn tuần, những người tham gia nghiên cứu đã cho thấy những cải thiện trong:
Chức năng ruột và sức khỏe
Hạnh phúc
Chất lượng cuộc sống tốt hơn
Cách thực hiện:
Sử dụng hai ngón tay đầu tiên để ấn vào da tầng sinh môn. Đó là khu vực nằm trên hậu môn và
Đẩy da theo hướng hậu môn của bạn.
Tiếp tục đẩy 3 đến 5 giây mỗi lần.
Bạn có thể thực hiện động tác xoa bóp này khi cảm thấy muốn đi đại tiện.
Ở trẻ sơ sinh mát-xa bụng có thể được sử dụng để:
Trị táo bón
Thúc đẩy thư giãn
Giảm căng thẳng
Mát-xa cũng có thể làm tăng thêm mối quan hệ giữa bạn và em bé. Để làm điều này, hãy nhẹ nhàng xoa bóp bụng và bụng dưới của trẻ theo chiều kim đồng hồ. Làm điều này một vài lần trong ngày. Mát-xa cho bé sau 45 phút khi bé bú. Nếu em bé có bất kỳ tình trạng nào, hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi thử mát-xa cho bé. Đi khám bác sĩ nếu con bạn:
Bị đau dạ dày hoặc trực tràng kéo dài hơn một giờ
Chảy máu từ hậu môn
Bị táo bón kéo dài hơn một tuần
Có dấu hiệu của bệnh tật, chẳng hạn như nôn mửa và suy nhược
Bạn có thể thay đổi lối sống để ngăn ngừa táo bón trong tương lai. Dưới đây là một số mẹo:
Uống nhiều nước và chất lỏng không chứa caffeine.
Uống một cốc nước vào buổi sáng.
Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ
Hãy vận động và tập thể dục thường xuyên. Cố gắng đi bộ, đạp xe hoặc bơi vài lần mỗi tuần.
Dành thời gian cho các hoạt động giảm căng thẳng, chẳng hạn như thiền, yoga hoặc lắng nghe nhịp đập hai tai.
Không đi đại tiện trong ba ngày được coi là không tốt cho sức khỏe. Nếu điều này xảy ra thường xuyên, đó thường không phải là lý do đáng lo ngại. Nhưng hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn có:
Đau dạ dày nghiêm trọng
Táo bón thường xuyên
Táo bón kéo dài hơn hai tuần
Bạn cũng nên đi khám nếu:
Xen kẽ giữa tiêu chảy và táo bón
Giảm cân đột ngột
Nhận thấy máu trong phân
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc hoặc khuyên bạn ngừng dùng một số loại thuốc có thể gây táo bón. Các tình trạng nghiêm trọng hơn sẽ yêu cầu một thủ thuật để làm sạch đại tràng, liệu pháp để đào tạo lại các cơ hoặc phẫu thuật.
Tóm lại, bạn có thể điều trị các trường hợp táo bón nhẹ bằng cách thay đổi lối sống. Uống nhiều nước, tập thể dục thường xuyên và tăng cường ăn nhiều chất xơ. Bạn có thể mát-xa thường xuyên để ngăn ngừa táo bón trong tương lai. Theo dõi ruột để nhận thấy táo bón ngay khi nó bắt đầu. Bạn cũng có thể thử ghi nhật ký thực phẩm để có thể xem chế độ ăn uống ảnh hưởng đến nhu động ruột của bạn như thế nào.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh