Khám sức khỏe định kỳ có thể giúp phát hiện các rối loạn về sức khỏe trước khi chúng bắt đầu hoặc ở giai đoạn rất sớm của bệnh. Khi đó cơ hội để bạn điều trị lui bệnh hoặc dứt hẳn bệnh sẽ được dễ dàng hơn.
Nội dung của khám sức khỏe định kỳ bao gồm: khám bệnh tổng quát (kể cả làm xét nghiệm tổng quát và xét nghiệm tầm soát một số bệnh thường gặp).
Bạn cần chuẩn bị trước một số bước sau:
Xem lại tiền sử sức khỏe của gia đình
Cần báo cho bác sĩ biết các thông tin về sức khỏe và bệnh tật của các thành viên trong gia đình mình. Tiền sử gia đình có thể làm bạn tăng nguy cơ một số bệnh như đái tháo đường, ung thư, bệnh tim và đột quỵ.
Bác sĩ sẽ đánh giá nguy cơ bệnh của bạn dựa trên tiền sử gia đình và các yếu tố nguy cơ khác, đồng thời sẽ giúp bạn biết cách phòng bệnh, làm xét nghiệm sàng lọc để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm.
Trước khi khám sức khỏe định kỳ bạn nên xem lại tiền sử sức khỏe của gia đình
Bạn cần nắm bắt và thường xuyên cập nhật các thông tin về sức khỏe của gia đình. Vẽ cây bệnh tật giống như sơ đồ phả hệ. Lưu giữ các giấy tờ, toa thuốc và kết quả xét nghiệm. Thậm chí khi có một thành viên nào trong gia đình qua đời cũng cần ghi lại nguyên nhân tử vong.
Chuẩn bị hồ sơ về sức khỏe bản thân
Bao gồm lịch chủng ngừa, nhớ lại xem trước đây mình có mắc bệnh hay mổ xẻ gì hay không, thuốc men đang dùng kể cả thảo dược hay thuốc bổ, kết quả xét nghiệm trước đó.
Chuẩn bị trước các câu hỏi cần trao đổi với bác sĩ
Rà soát một cách có hệ thống tình hình sức khỏe, các dấu hiệu bệnh cũ còn kéo dài hay tái phát, các dấu hiệu của bệnh mới xảy ra. Ví dụ như các thay đổi của cơ thể, chỗ sưng hay u, các thay đổi ở da… Xuất hiện các triệu chứng như: đau, chóng mặt, mệt mỏi, các bất thường về nước tiểu và phân, thay đổi chu kỳ kinh… Trầm cảm, lo âu, chấn thương, stress, rối loạn giấc ngủ… Thay đổi thói quen ăn uống…
Nếu có triệu chứng thì mô tả khi nào chúng bắt đầu, có khác biệt với những lần xuất hiện trước đây. Khi trình bày với bác sĩ cần phải trung thực, chi tiết và thật ngắn gọn.
Bạn cần ghi trước ra giấy những điều trên vì khi đến phòng khám bạn khó mà nhớ hết được. Khi rời phòng khám, hãy chắc chắn những thắc mắc của bạn đã được giải đáp.
Chuẩn bị làm xét nghiệm
Để kết quả xét nghiệm chính xác, người đi khám bệnh cần có sự chuẩn bị trước, bao gồm:
– Không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì ngoài nước lọc từ 8-12 giờ trước khi khám bệnh, nhằm bình ổn đường huyết và mỡ trong máu.
– Không mặc đồ quá chật khi đo huyết áp, lấy máu và chụp X-quang ngực.
– Không mang đồ trang sức vì sẽ làm cho hình ảnh chụp không rõ ràng.
– Thai phụ hoặc phụ nữ nghi ngờ có thai phải thông báo cho nhân viên y tế trước khi khám bệnh, vì chụp X-quang có thể gây ảnh hưởng đến bào thai.
– Phụ nữ đang giai đoạn hành kinh cũng nên thông báo trước cho nhân viên y tế để tránh diễn giải sai kết quả phân tích nước tiểu.
Bệnh nhân lấy mẫu xét nghiệm khi khám sức khỏe định kỳ
Thông thường, để đánh giá sức khỏe tổng quát chỉ cần làm các xét nghiệm thường quy là đủ (huyết đồ, đường huyết, chức năng thận, ion đồ, tổng phân tích nước tiểu, đo điện tim, X-quang phổi, siêu âm bụng).
Tuy nhiên, sau khi khám bệnh tùy trường hợp cụ thể hoặc khi bạn có nhu cầu kiểm tra thêm thì bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm như: nhóm máu, mỡ trong máu, bệnh lây như viêm gan siêu vi B, C, HIV/AIDS, xét nghiệm tầm soát ung thư và các xét nghiệm chuyên sâu khác…
Trao đổi với bác sĩ
Sau khi có đủ các dữ liệu về tình trạng sức khỏe của bạn, bác sĩ sẽ cho bạn biết kết quả, cấp toa thuốc và cho những lời khuyên về sức khỏe.
Đây là lúc bạn cần hỏi bác sĩ tất cả thắc mắc về bệnh trạng của mình: có phải uống thuốc, uống trong bao lâu, phản ứng thuốc, có cách chữa nào khác ngoài dùng thuốc, tái khám…
Cũng trong dịp khám tổng quát này, bạn nên hỏi bác sĩ về chủng ngừa các bệnh như viêm gan siêu vi B, phong đòn gánh, cúm gia cầm, ung thư cổ tử cung…
Nếu đợt khám tổng quát đạt kết quả tốt, đối với tuổi dưới 50 nên kiểm tra lại sau mỗi ba năm, trên 50 tuổi nên kiểm tra lại mỗi năm. Tuy nhiên, nếu có điều kiện, kiểm tra sức khỏe định kỳ hằng năm là tốt nhất dù ở độ tuổi nào.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
