Chức năng hô hấp của hemoglobin

Máu gồm hai phần chính: các tế bào máu (huyết cầu) và huyết tương. Hồng cầu chiếm số lượng lớn nhất trong số các tế bào máu, đồng thời chứa huyết sắc tố (chất làm cho máu có màu đỏ). Hồng cầu chịu trách nhiệm vận chuyển O2 đến các mô, vận chuyển CO2 ra khỏi mô và làm chất đệm pH máu. Các tế bào hồng cầu không có nhân và bào quan nên không thể tổng hợp protein hay thực hiện các phản ứng oxy hóa. Thay vào đó, tế bào chất của hồng cầu là dung dịch chứa protein, hemoglobin và chất điện giải điều hòa sự khuếch tán các chất qua màng tế bào.

a)Hemoglobin vận chuyển oxy từ phổi đến các mô

-Hb chịu trách nhiệm chuyên chở khoảng 98,5% tổng lượng oxy trong máu

-Hb gắn với O2 tạo thành oxygemoglobin (HbO2)-> có màu đỏ tươi

-Hb không gắn với oxy -> có màu đỏ sẫm hơn

-Oxy được gắn với Fe++ trong thành phần hem -> đây là pứ gắn oxy vào nguyên tử Fe++, không phải pứ oxy hóa sắt nên sắt vẫn có hóa trị 2

- Một phân tử Hb có thể gắn với 4 phân tử O2

+ Sự gắn với một phân tử O2 đầu tiên vào Hb làm tăng ái lực của Hb với phân tử O2 tiếp theo

-Sự tạo thành và phân ly oxyhemoglobin xảy ra rất nhanh ở hồng cầu, tùy thuộc vào phân áp oxy

+Khi hồng cầu đến phổi, O2 từ phổi sẽ di chuyển và kết hợp với Hb

+Khi đến mô,O2 sẽ rời khỏi Hb và vào mô

->Trong kết hợp này, O2 vẫn ở dạng phân tử -> mô dễ hấp thu

- Các yếu tố ảnh hưởng đến ái lực của Hb và O2:

1)Nhiệt độ tăng

2)pH giảm

3)Chất 2,3- DPG tăng

4)Hợp chất phosphate thải ra kúc hoạt động

5) Phân áp CO2

=> làm ái lực giảm

b) Hemoglobin vận chuyển CO2

- Khoảng 20% CO2 trong máu được kết hợp với Hb để tạo thành carbaminno-globin

-CO2 kết hợp với Hb qua các nhóm amin của globin

c) Hemoglobin Kết hợp với CO

-CO gắn với sắt trong phân tử Hb để tạo thành carboxyhemoglobin

-> với ái lực cao hơn rất nhiều so với pứ gắn O2

Hb + CO-> HbCO (Bền vững)

->Phân tử Hb không còn khả năng kết hợp với O2

->Gây tình tranngj ngạt bên trong, với các triệu chứng nôn, đau đầu,mất ý thức vận chuyển và có thể tử vong.