Lipoma là gì?
Lipoma là khối u nội sinh xảy ra do sự phát triển quá mức của các tế bào mỡ. Đây được xem là khối u lành tính, tuy nhiên có thể phẫu thuật loại bỏ khi lipoma gây đau, biến chứng hoặc gây ra các triệu chứng khác.
Lipoma có thể hình thành ở bất cứ nơi nào trên cơ thể có sự hiện diện của các tế bào mỡ, tuy nhiên chúng có xu hướng xuất hiện trên vai, ngực, thân, cổ, đùi và nách. Trong những trường hợp ít gặp hơn, lipoma hình thành trong các cơ quan nội tạng, xương hoặc cơ bắp.
Lipoma mềm và có thể di chuyển nhẹ dưới da khi tác động. Chúng phát triển chậm trong khoảng dài và thường đạt kích thước khoảng 2 - 3 cm. Một số trường hợp hợp khối lipoma khổng lồ có thể phát triển đến hơn 10 cm.
Nguyên nhân
Hiên chưa rõ nguyên nhân nào gây ra tình trạng trên. Nhiều nhà khoa học nhận định rằng một số gia đình có gen di truyền có nhiều nguy cơ hình thành lipoma hơn. Tình trạng này được gọi là lipomatosis gia đình tuy nhiên rất hiếm gặp. Lipoma có tỉ lệ xuất hiện cao hơn ở những người có một số tình trạng bệnh lý cụ thể chẳng hạn như:
- Hội chứng Gardner;
- Hội chứng Cowden;
- Bệnh Madelung;
- Adiposis dolorosa (U mỡ đau).
Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng một số lipoma có thể là kết quả của chấn thương gây tác động đáng kể đến một khu vực trên cơ thể.
Triệu chứng
Khối lipoma mềm và có thể di chuyển nhẹ dưới da khi tác động. Lipoma thường không đau và không gây ra các triệu chứng trừ khi chúng ảnh hưởng đến khớp, các cơ quan, dây thần kinh hoặc mạch máu.
Trường hợp lipoma hình thành sâu bên trong có thể gây áp lực lên các cơ quan nội tạng hoặc dây thần kinh và gây ra các triệu chứng liên quan. Ví dụ, lipoma trên hoặc gần ruột có thể gây các triệu chứng như buồn nôn, nôn và táo bón.
Quan điểm về Lipoma
Lipoma là khối u lành tính chứa các tế bào mỡ. Nhìn chung, các chuyên gia không cho rằng lipoma có khả năng trở thành ung thư. Một khối ung thư từ các tế bào mỡ được gọi là liposarcoma. Dựa trên nghiên cứu, nhiều chuyên gia kết luận rằng liposarcoma không phát triển từ lipoma mà là một loại khối u khác.
Ngược lại, một số ít chuyên gia nghĩ rằng lipoma có thể chứa cả tế bào ung thư và tiền ung thư và tỉ lệ này là rất ít.
Các yếu tố nguy cơ
Lipoma khá phổ biến trong cộng đồng. Các chuyên gia ước tính rằng khoảng 1% số người được phát hiện có lipoma. Lipoma cũng có nhiều khả năng xuất hiện hơn ở những người từ 40 đến 60 tuổi hay có gen lipomatosis gia đình. Các yếu tố nguy cơ khác hình thành lipoma có thể bao gồm:
- Béo phì;
- Cholesterol cao;
- Bệnh tiểu đường;
- Bệnh gan;
- Không dung nạp lượng đường.
Khi nào đi khám bác sĩ
Nên nói chuyện với bác sĩ nếu nhận thấy xuất hiện thêm nhiều khối u hoặc có những thay đổi bất thường với lipoma như:
- Tăng kích thước;
- Đau;
- Có cảm giác đỏ hoặc nóng;
- Bất động hoặc biến đổi tính chất;
- Gây ra những thay đổi quá mức có thể nhìn thấy ở da.
Chẩn đoán
Thường có thể chẩn đoán lipoma qua thăm khám lâm sàng thông thường. Nếu lipoma lớn hoặc đau, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thêm các kỹ thuật, xét nghiệm khác để kiểm tra để loại trừ ung thư như:
- Sinh thiết;
- Siêu âm;
- Chụp cộng hưởng từ (MRI);
- Chụp cắt lớp vi tính (CT scan).
Khi nào cần phẫu thuật?
Lipoma thường vô hại, vì vậy hầu hết không cần phải phẫu thuật. Một số trường hợp có thể loại bỏ lipoma nếu:
- Là ung thư;
- Lipoma lớn hoặc tăng trưởng nhanh;
- Gây ra các triệu chứng khó chịu;
- Tác động đến các chức năng bình thường của cơ thể;
- Ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
Phẫu thuật lipoma
Phẫu thuật gây tê để loại bỏ lipoma kích thước nhỏ được tiến hành một cách dễ dàng và nhanh chóng. Với các khối lipoma lớn hơn có thể cần sử dụng thêm phương pháp hút mỡ. Sau phẫu thuật, mẫu mô được gửi đi phân tích nhằm sàng lọc ung thư nếu có. Phẫu thuật này thường sẽ chỉ để lại một vết sẹo nhỏ sau khi vết thương đã lành.
Tổng kết
Lipoma là những khối u vô hại hình thành dưới da thường không đau và không cần điều trị. Tuy nhiên, có thể phẫu thuật loại bỏ lipoma nếu tình trạng trên gây ra các triệu chứng khác hoặc vì lý do thẩm mỹ.
Đến gặp bác sĩ nếu lipoma tăng trưởng về kích thước, gây đau hoặc bất kì sự thay đổi bất thường nào khác.
Có thể bạn quan tâm: Mụn ở hậu môn - Những điều cần biết và cách điều trị
Tìm hiểu thêm về: Phân loại các khối u
Clip BS Võ Châu Duyên tư vấn về u mỡ
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Bệnh viện Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
