Bác sĩ tư vấn về cách sử dụng men tiêu hóa cho người lớn

1. Men tiêu hóa là gì?

Men tiêu hóa là các loại enzym do cơ thể bài tiết vào đường ruột nhằm mục đích phân cắt thức ăn, giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ chất dinh dưỡng. Mỗi loại men tiêu sẽ có tác dụng chuyển hóa từng chất khác nhau và được tạo ra bởi những cơ quan khác nhau trong cơ thể. Các men tiêu hóa có trong tuyến nước bọt, tuyến tụy, dạ dày và ruột, trong đó, chủ yếu các loại men tiêu hóa được sản xuất ra từ tuyến tụy.

Men tiêu hóa được sản xuất bởi nhiều cơ quan khác nhau

Nếu có thể bị thiếu hụt các enzym tiêu hóa thì quá trình tiêu hóa thức ăn sẽ không được diễn ra triệt để. Ở mức độ nhẹ, thiếu hụt enzym tiêu hóa sẽ khiến chúng ta có nguy cơ bị chướng bụng, đầy hơi, rất khó chịu. Nếu thiếu hụt enzym tiêu hóa nghiêm trọng, cơ thể sẽ không thể hấp thụ được những chất dinh dưỡng từ các thực phẩm mà chúng ta ăn mỗi ngày. Sau một thời gian ngắn, sẽ dẫn tới tình trạng gầy yếu, suy dinh dưỡng và dễ mắc phải nhiều loại bệnh tật.

Rất nhiều người nhầm lẫn giữa men vi sinh và men tiêu hóa. Đây là hai loại men khác nhau. Trong đó, men vi sinh được sản xuất đông khô và chính là các bào tử vi trùng có ích tại đường ruột. Khi bổ sung men vi sinh, hệ vi sinh đường ruột của chúng ta sẽ trở nên phong phú hơn. Còn men tiêu lại là các hợp chất hóa học được tổng hợp nhân tạo.

- Các loại enzym tiêu hóa chính và được sử dụng phổ biến nhất là:

+ Amylase: Có tác dụng hỗ trợ phân hủy tinh bột và carbohydrate thành đường. Amylase được sản xuất từ tuyến nước bọt giúp những chất tinh bột và đường có thể dễ dàng hấp thu vào máu.

+ Protease: Được sản xuất từ tuyến tụy, dạ dày và ruột non, Protease có vai trò phân hủy protein thành các axit amin.

+Lipase: Do tuyến tụy và ruột non sản xuất có tác dụng phân hủy lipid thành glycerol và axit béo. Loại men tiêu hóa này cũng có trong sữa mẹ với tác dụng giúp trẻ có thể dễ tiêu hóa những phân tử chất béo.

2. Tuổi càng cao thì khả năng sản xuất enzym tiêu hóa càng giảm

Có thể nói rằng, khả năng sản xuất enzym tiêu hóa của con người sẽ giảm dần theo độ tuổi. Cũng giống với nhiều cơ quan khác trong cơ thể, các cơ quan sản xuất ra enzym tiêu hóa chẳng hạn như tuyến nước bọt, tuyến tụy, dạ dày và ruột non sẽ dần già đi và lão hóa, dẫn tới suy giảm chức năng. Chính vì thế, khả năng sản xuất enzym tiêu hóa của những cơ quan này cũng sẽ không tốt như khi chúng ta còn trẻ.

Tình trạng căng thẳng quá mức có thể làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất men tiêu hóa

Bên cạnh đó một số yếu tố khác cũng có thể làm suy giảm khả năng sản xuất của cơ thể, bao gồm:

+ Các cơ quan sản xuất enzym tiêu hóa có vấn đề: Nếu tuyến nước bọt, tuyến tụy, dạ dày hoặc ruột non bị bệnh hoặc gặp phải một vấn đề nào đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc sản xuất enzym tiêu hóa của cơ thể. Chẳng hạn, ở người bệnh mắc chứng viêm tụy hay bệnh ung thư tụy thì lượng enzym tiêu hóa của cơ thể sẽ bị giảm đi đáng kể.

+ Do chế độ ăn không đủ dinh dưỡng: Nếu bạn không cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể bằng các loại thực phẩm thì khả năng sản xuất enzym tiêu hóa của cơ thể cũng sẽ bị giảm sút.

+ Do các vấn đề về hệ thần kinh: Tình trạng căng thẳng quá mức hoặc mắc phải một số bệnh lý liên quan đến thần kinh cũng là một trong những yếu tố làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất enzym tiêu hóa.

Chế độ ăn nghèo nàn: Thực phẩm chế biến thiếu chất dinh dưỡng cũng có thể làm giảm sản xuất enzym tiêu hóa.

3. Hướng dẫn cách bổ sung men tiêu hóa cho người lớn

Dù sử dụng men tiêu hóa cho người lớn hay cho trẻ em đều cần hết sức thận trọng. Bạn không nên lạm dụng mà chỉ nên sử dụng khi bị thiếu hụt các loại enzyme trong đường ruột, dẫn đến tiêu hóa kém, suy dinh dưỡng,... Một số trường hợp thường được chỉ định sử dụng men tiêu hóa là người bị tổn thương, xơ hóa tuyến nước bọt; các trường hợp xơ gan; người mắc viêm tụy mạn tính; các trường hợp mắc hội chứng ruột ngắn,…

Các sản phẩm men tiêu hóa được bào chế theo dạng viên hoặc dạng nước có tác dụng giúp người bệnh tiêu hóa thức ăn tốt hơn, cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng hiệu quả hơn, cải thiện một số vấn đề như đầy hơi, chướng bụng, ăn chậm tiêu, biếng ăn, suy dinh dưỡng,…

Một lưu ý quan trọng đó là cần bổ sung men tiêu hóa theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Nên bổ sung men tiêu hóa sau khi có bữa ăn đa dạng dinh dưỡng để men tiêu hóa có thể phát huy công dụng một cách tốt nhất. Nếu loại men tiêu hóa không phù hợp với cơ thể bạn, hãy nhờ đến sự tư vấn của các bác sĩ để thay đổi loại men phù hợp hơn.

Không nên lạm dụng men tiêu hóa để tránh tình trạng phụ thuộc men. Nếu sử dụng không đúng cách, lạm dụng men tiêu hóa trong thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng ức chế khả năng tiết ra men tiêu hóa nội sinh hoặc gây tổn thương một số cơ quan nếu nồng độ men tiêu hóa quá cao.

Một số trường hợp chỉ cần sử dụng một loại men tiêu hóa chuyên biệt. Nhưng cũng có trường hợp phải sử dụng nhiều loại men tiêu hóa khác nhau. Bên cạnh đó, nhiều trường hợp bệnh nhân chỉ cần dùng men trong một thời gian ngắn nhưng cũng có một số trường hợp cần dùng men tiêu hóa suốt đời.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP