Hơn một nửa số phụ nữ sẽ bị nhiễm trùng tiểu ít nhất một lần trong đời, trong khi rất nhiều người phải vật lộn với tình trạng nhiễm trùng lặp lại. Nhưng nhiễm trùng đường tiểu không chỉ là bệnh mà phụ nữ phải đối phó, mà nam giới cũng có thể mắc nhưng ít hơn.
Nhiễm trùng đường tiết niệu xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào niệu đạo, qua ống tiểu đi đến bàng quang hoặc thận.
Mỗi người đều có một số lượng đáng kể vi khuẩn trên da xung quanh trực tràng và bộ phận sinh dục. Tuy nhiên, ở phụ nữ, niệu đạo gần trực tràng hơn, điều này làm tăng khả năng vi khuẩn xâm nhập vào đường tiết niệu và gây nhiễm trùng.
Đường tiết niệu của phụ nữ cũng được cấu tạo khác với nam giới, điều này cũng giải thích tại sao nhiễm trùng tiểu phổ biến hơn ở phụ nữ. Niệu đạo của người phụ nữ là "tương đối ngắn" khoảng 4 cm trong khi đó niệu đạo của nam giới dài hơn nhiều do đó vi khuẩn gặp khó khăn hơn để vào bàng quang.
Nếu bạn đang gặp phải vấn đề nhiễm trùng đường tiết niệu, thì đừng lo lắng. Tìm hiểu những nguyên nhân gây nhiễm trùng đường tiết niệu để có cách điều trị phù hợp sẽ giúp bạn không phải lo lắng, khó chịu.
Yếu tố nguy cơ đáng kể nhất đối với nhiễm trùng đường tiết niệu ở phụ nữ là hoạt động tình dục. Khi quan hệ tình dục chất lỏng trong cơ thể của bạn và của đối tác hòa lẫn vào nhau. Điều đó có nghĩa là các hạt phân từ hậu môn của bạn có thể di chuyển về phía trước và chúng có khả năng bị đẩy lên niệu đạo.
Để ngăn chặn điều này là luôn giữ cho khu vực này sạch sẽ, uống nhiều nước và đi tiểu sau khi quan hệ tình dục để đẩy hết vi khuẩn tiềm ẩn ra ngoài.
Sỏi thận có thể hình thành trong đường tiết niệu, là một yếu tố nguy cơ phổ biến đối với nhiễm trùng đường tiết niệu. Sỏi thận hoạt động như một nơi trú ẩn an toàn cho vi khuẩn sống sót khi điều trị bằng thuốc kháng sinh. Chúng cũng có thể làm tắc nghẽn đường tiết niệu, khiến bạn khó tống hết nước tiểu ra ngoài, điều này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
Để hạn chế sự hình thành sỏi thận bạn cần uống đủ nước, tránh ăn quá nhiều muối và hạn chế lượng protein động vật.
Việc vệ sinh âm hộ từ sau ra trước là một hành động thực sự tồi tệ, việc làm này sẽ đẩy vi khuẩn từ vùng hậu môn/trực tràng vào âm đạo.
Việc chống chọi với tiêu chảy làm tăng nguy cơ vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu, vi khuẩn từ hậu môn có thể xâm nhập vào bàng quang của bạn.
Táo bón có thể khiến bạn khó tống hết chất thải trong bàng quang ra ngoài. Và khi nước tiểu đọng lại trong bàng quang sẽ làm tăng nguy cơ cho bất kỳ vi khuẩn nào có trong đó sẽ có thể sinh sôi.
Thậm chí việc “xì hơi” còn "tạo ra vi khuẩn" và lây lan sang cơ quan sinh dục trên của bạn.
Mặc dù tiêu chảy, táo bón và xì hơi ngẫu nhiên có thể tự khỏi, tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài bận nên gặp bác sĩ. Khi đi đại tiện nên lau chùi từ trước ra sau.
Có lông mu không phải là một điều xấu, nhưng nó có thể hoạt động như một "cái thang" cho vi khuẩn đi từ hậu môn đến âm đạo. Nó cũng có thể mang vi khuẩn từ đối tác của bạn trong khi quan hệ tình dục vào niệu đạo của bạn. Cần cắt tỉa gọn gàng lông mu và thường xuyên làm sạch vùng âm hộ.
Thường xuyên nhịn tiểu có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiễm trùng đường tiểu. Bạn không nên nhịn tiểu quá lâu hoặc vội vàng khi đi tiểu.
Cần đi tiểu ngay khi cảm thấy buồn tiểu. Việc đi tiểu và làm trống bàng quang để tống vi khuẩn gây nhiễm trùng tiết niệu ra ngoài, từ đó giảm nguy cơ phát triển bệnh.
Tiểu đường không kiểm soát cũng là một nguyên nhân làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tiết niệu. Một là lưu lượng máu đến các dây thần kinh bàng quang có thể bị giảm đi, khiến bàng quang khó co bóp đúng cách và làm trống hoàn toàn. Nếu bạn không thể thải nước tiểu ra ngoài, bất kỳ vi khuẩn nào cũng có thể tiếp tục sinh sôi. Các bệnh mạn tính như tiểu đường cũng ức chế hệ thống miễn dịch của bạn và có thể gây rối loạn khả năng phản ứng của cơ thể với vi khuẩn. Và đặc biệt là bệnh tiểu đường không kiểm soát được khiến cơ thể bạn đổ glucose (đường) vào nước tiểu, tạo ra một môi trường hoàn hảo cho vi khuẩn sinh sôi.
Nếu bạn bị tiểu đường, kiểm soát lượng đường trong máu trong phạm vi cho phép là cách tốt nhất để ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu.
Đồ lót chật, đặc biệt là đồ lót bằng vải thun hoặc nylon khó thoát ẩm, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi. Quần lót chật đóng vai trò như một “giàn giáo” cho vi khuẩn 'leo lên' âm đạo. Tốt nhất bạn nên mặc đồ lót cotton thoáng khí.
Cung cấp đủ nước cho cơ thể khiến bạn đi tiểu thường xuyên hơn sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn có thể tồn tại bàng quang ra ngoài.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh