1. Chỉ định và chống chỉ định thụt tháo đại tràng
1.1. Chỉ định
Thủ thuật thụt rửa đại tràng được chỉ định với các trường hợp:
- Bị táo bón trong thời gian dài.
- Trước khi phẫu thuật ổ bụng, nhất là những trường hợp phẫu thuật đại tràng.
- Cần phát hiện tổn thương ở ổ bụng, trực tràng, đại tràng thông qua nội soi.
- Trước chụp ổ bụng hoặc chụp X-quang đại tràng bơm thuốc cản quang.
- Thai phụ trước khi lên bàn đẻ.
- Người cần phải thụt tháo trước thụt giữ để cho thuốc làm sạch đại tràng dễ dàng hấp thu vào cơ thể.
1.2. Chống chỉ định
Các trường hợp sau không được thụt tháo đại tràng:
Thụt tháo đại tràng chống chỉ định với người bị viêm ruột thừa
- Mắc bệnh viêm ruột thừa.
- Bị tắc xoắn ruột.
- Bị thương hàn.
- Nguy cơ thủng ruột ở những người bị viêm hoại tử ruột.
- Đang có tổn thương ở trực tràng, hậu môn.
2. Có nên tự thụt tháo đại tràng tại nhà không?
2.1. Tại sao đại tràng cần được làm sạch?
Trước khi tìm hiểu có nên thụt tháo đại tràng tại nhà hay không trước tiên chúng ta cần biết được công dụng của việc làm sạch bộ phận này. Đại tràng là bộ phận có vai trò chứa đựng chất cặn bã của quá trình tiêu hóa thức ăn đồng thời tham gia vào quá trình phân hủy thức ăn thông qua sự hỗ trợ của vi khuẩn tạo bã. Cũng chính vì thế mà nó trở thành môi trường lý tưởng để hại khuẩn phát triển.
Viêm nhiễm xảy ra ở đại tràng nếu không được xử lý kịp thời rất dễ gây ra những biến chứng nguy hiểm như đại tràng bị giãn và thủng, tổn thương niêm mạc, ung thư đại tràng. Làm sạch đại tràng sẽ giúp loại bỏ và đào thải ký sinh trùng, độc tố cũng như chất cặn bã ra ngoài cơ thể để hệ tiêu hóa và sức khỏe đường ruột được bảo vệ. Không những thế, việc làm sạch còn giúp hệ tiêu hóa được tăng cường chức năng và cơ thể được tăng cường khả năng hấp thu chất dinh dưỡng.
Đại tràng thường dài khoảng 1.52m, chứa khoảng 9kg chất thải. Nếu bộ phận này không được làm sạch thường xuyên, không có một chế độ ăn uống hợp lý thì theo thời gian, chất thải sẽ tích tụ ngày càng nhiều ở ruột. Kết quả của tình trạng ấy chính là tăng tổng trọng lượng cơ thể và đo vòng eo. Hệ lụy của nó không chỉ là mất tính thẩm mỹ về vẻ bề ngoài mà còn cảnh báo những vấn đề không tốt của sức khỏe.
2.2. Nên hay không nên tự thụt tháo đại tràng ở nhà?
Chuyên gia y tế chia sẻ rằng thụt tháo đại tràng tại nhà là biện pháp không nên được tự ý thực hiện. Mặc dù trong những trường hợp nhất định, việc làm này là cần thiết nhưng nó cần được sự hướng dẫn và giám sát y tế.
Để làm sạch đại tràng cần chú trọng tăng cường bổ sung chất xơ để tăng bài tiết cho ruột kết hợp cùng biện pháp dùng dung dịch thụt rửa đại tràng. Nhờ đó mà phân tắc nghẽn sẽ được loại bỏ và đại tràng được làm sạch tự nhiên. Tuy nhiên, chúng tôi muốn nhắc lại một lần nữa là thủ thuật thụt tháo đại tràng tại nhà cần được tư vấn và giám sát của bác sĩ chuyên khoa để tránh những hệ lụy không đáng có.
Nếu muốn làm sạch đại tràng tự nhiên an toàn tại nhà, bạn có thể tham khảo một số cách sau:
- Bổ sung các thực phẩm chứa nhiều chất xơ
Trong chất xơ có nhiều cellulose và sợi có khả năng ngăn ngừa và cải thiện táo bón đồng thời hỗ trợ điều hòa hoạt động tiêu hóa. Mặt khác, chất xơ còn tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho lợi khuẩn phát triển trong ruột kết và loại bỏ hại khuẩn, nhờ đó mà giúp cho đại tràng được làm sạch hiệu quả. Các chất xơ tốt nhất có trong: quả mâm xôi, rau màu xanh đậm,...
- Dùng nước muối
Sử dụng nước muối cũng là một cách để đào thải chất cặn bã và chất độc ra khỏi đại tràng. Đặc biệt, nước muối ấm còn làm sạch đại tràng rất tốt khi nó được kết hợp với việc thực hiện một số tư thế yoga.
Tính hàn và vị mặn của muối có thể kháng khuẩn, sát khuẩn và giúp cho ruột được làm sạch nhanh chóng. Vì thế, dùng nước muối ấm cũng là phương pháp được ưu tiên cho những ai hay bị ngộ độc thực phẩm, táo bón hay có chuyển động ruột không đều.
Ăn nhiều chất xơ giúp làm sạch đại tràng một cách tự nhiên và an toàn
Muốn làm sạch đại tràng tại nhà bằng nước muối, hãy hòa tan 2 thìa cà phê muối tinh trong nước ấm rồi uống trước khi ăn sáng. Duy trì cách làm này đều đặn trong hai tuần, những triệu chứng khó chịu ở đại tràng sẽ được cải thiện tích cực.
- Dùng một số bài thuốc do dân gian lưu truyền
Đây cũng là một cách được nhiều người có vấn đề về đại tràng lựa chọn bởi nó dễ thực hiện, chi phí thấp, dễ kiếm nguyên liệu,... Các bài thuốc phổ biến là: uống mật ong bột nghệ, ăn trứng gà lá mơ áp chảo, uống trà xanh, ăn mật ong trộn với mè đen,...
Điều đáng nói là muốn làm sạch đại tràng tự nhiên bằng các bài thuốc dân gian cần thực hiện trong thời gian dài, sự kiên nhẫn cao nhưng hiệu quả đạt được lại rất chậm. Vì thế, những trường hợp cần làm sạch đại tràng không nên tự ý thụt tháo đại tràng tại nhà mà hãy tham khảo hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa.
Nhìn chung, để đại tràng được làm sạch thường xuyên chúng ta nên cung cấp nhiều chất xơ cho cơ thể, tăng cường bổ sung nước để cải thiện nhuận tràng giúp chất thải dễ dàng được đào thải ra ngoài, nhờ đó mà hệ tiêu hóa được hoạt động tốt hơn. Bên cạnh đó, duy trì vận động thể thao hay tập thể dục đều đặn mỗi ngày, kiểm soát ổn định cân nặng sẽ giúp đại tràng được làm sạch tự nhiên và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh